భారత్ రష్యా సంబంధాలు అంతర్జాతీయ వేదికపై ఎప్పటికీ ప్రాధాన్యమైనవిగానే ఉన్నాయి. ప్రపంచంలో మారుతున్న రాజకీయ పరిస్థితులు, భద్రతా సవాళ్లు, కొత్త విధానాలు ఇవన్నింటి మధ్య ఈ రెండు దేశాల భాగస్వామ్యం స్థిరత్వానికి పునాది వేస్తుందని విదేశాంగ మంత్రి ఎస్. జయశంకర్ స్పష్టం చేశారు. మాస్కో పర్యటనలో ఆయన చేసిన వ్యాఖ్యలు ప్రస్తుతం గ్లోబల్ రాజకీయ చర్చల్లో మరోసారి భారత్–రష్యా బంధాన్ని హైలైట్ చేశాయి.
రష్యా విదేశాంగ మంత్రి సెర్గే లావ్రోవ్‌తో జరిగిన సమావేశంలో జయశంకర్, రెండు దేశాల మధ్య కొనసాగుతున్న వ్యూహాత్మక చర్చలు, ఒప్పందాలు, రక్షణ, ఇంధనం, అంతరిక్షం వంటి రంగాల్లో పురోగతి గురించి వివరించారు. ఆయన మాటల్లో ముఖ్యంగా ఒక విషయం స్పష్టంగా కనిపించింది—ఈ ద్వైపాక్షిక బంధం కేవలం ఆర్థిక అవసరాలకే కాదు, ప్రపంచ శాంతి, ప్రాంతీయ సమతౌల్యం కోసం కూడా కీలకమని.
ఈ సమావేశంలో ఎన్నో కొత్త ఒప్పందాలు, ప్రాజెక్టులు, సహకార కార్యక్రమాలు త్వరలో ప్రకటించే దశలో ఉన్నట్లు తెలుస్తోంది. ముఖ్యంగా అధ్యక్షుడు వ్లాదిమిర్ పుతిన్ భారత్ పర్యటనకు సిద్ధమవుతున్న నేపథ్యంలో ఈ చర్చలు మరింత ప్రాముఖ్యతను సంతరించుకున్నాయి. ఈ పర్యటనలో రెండు దేశాలు కొత్త రక్షణ ఒప్పందాలు, ట్రేడ్ ఎగ్రీమెంట్లు, టెక్నాలజీ సహకారం వంటి అంశాలపై కీలక నిర్ణయాలు తీసుకునే అవకాశం ఉంది.
ఉక్రెయిన్ ఘర్షణ, మధ్యప్రాచ్యంలో పెరుగుతున్న ఉద్రిక్తతలు, ఆఫ్ఘాన్ భద్రతా సమస్యలు—ఇవి అన్ని గ్లోబల్ స్థాయిలో ఆందోళన కలిగిస్తున్నాయి. ఈ పరిస్థితులపై కూడా జయశంకర్–లావ్రోవ్ చర్చించారు. భారత్ శాంతి చర్చలను మద్దతు ఇస్తూనే, అన్ని పక్షాలు నిర్మాణాత్మక దృక్పథంతో ముందుకు రావాలి అని జయశంకర్ పేర్కొన్నారు. ఘర్షణలు త్వరగా ముగిసి, ప్రజలకు ఉపశమనం లభించడం అంతర్జాతీయ సమాజం మొత్తం కోరుకుంటున్న అంశమే.
భారత్–రష్యా సంబంధాలకు దశాబ్దాల చరిత్ర ఉంది. రక్షణ రంగం నుంచి అణుశక్తి వరకు, అంతరిక్షం నుంచి వాణిజ్యం వరకూ అన్ని రంగాల్లో రెండు దేశాలు బలమైన సంబంధాలు కలిగి ఉన్నాయి. ఇలాంటి బంధం ప్రస్తుత క్లిష్ట పరిస్థితుల్లో మరింత బలపడటం ప్రపంచ రాజకీయాల్లో పెద్ద మార్పుకు దారి తీసే అవకాశం ఉంది. ముఖ్యంగా మల్టీ–పోలార్ వరల్డ్ ఆర్డర్ ఏర్పడుతున్న సమయంలో ఈ భాగస్వామ్యం కీలక పాత్ర పోషిస్తుందని నిపుణులు అంటున్నారు.
మాస్కోలో జరిగిన ఈ సమావేశం రెండు దేశాల వ్యూహాత్మక భాగస్వామ్యాన్ని మరో మెట్టుకు తీసుకెళ్లినట్లు భావిస్తున్నారు. జయశంకర్ పర్యటన, పుతిన్ త్వరలో భారత్ రానున్న సమాచారం—ఇవి కలిపి చూస్తే వచ్చే నెలల్లో భారత్–రష్యా బంధంలో కీలక అభివృద్ధులు జరగనున్నట్లు స్పష్టంగా తెలుస్తోంది. ప్రపంచ రాజకీయాల్లో తిరుగులేని మిత్రులుగా ఈ రెండు దేశాలు ముందుకు సాగుతాయని సంకేతాలు కనిపిస్తున్నాయి
