కాశ్మీర్‌లోని కిష్ట్వార్ జిల్లాలో ఆగస్టు 14న జరిగిన క్లౌడ్ బరస్ట్ ఘోర విషాదానికి దారి తీసింది. ఈ ఘటన చషోటి గ్రామం వద్ద, మచైల్ మాత యాత్ర మార్గంలో జరిగింది. మధ్యాహ్నం 12 నుంచి 1 గంటల మధ్య వచ్చిన ఈ భారీ వర్షాలు ఆకస్మిక వరదలకు కారణమయ్యాయి. వరద ప్రవాహం ఊహించని వేగంతో గ్రామంలోని ఇళ్లు, దుకాణాలు, భక్తుల కోసం ఏర్పాటు చేసిన లంగర్ స్థలాలు, భద్రతా చెక్‌పోస్ట్‌లను కొట్టుకుపోయింది. ఈ విపత్తులో 46 మంది ప్రాణాలు కోల్పోయారు. మరణించిన వారిలో ఇద్దరు సెంట్రల్ ఇండస్ట్రియల్ సెక్యూరిటీ ఫోర్స్ (CISF) సిబ్బంది కూడా ఉన్నారు. అదనంగా, 120 మందికి పైగా గాయపడ్డారు, 200 మందికి పైగా గల్లంతయ్యారు.
ఈ సమయంలో మచైల్ మాత యాత్ర కొనసాగుతుండటంతో, వేలాది మంది భక్తులు ఆ ప్రాంతంలో ఉండటం పరిస్థితిని మరింత క్లిష్టతరం చేసింది. ఆకస్మిక వరదలతో భక్తులు, స్థానికులు ప్రాణాపాయ పరిస్థితుల్లో చిక్కుకున్నారు. కొన్ని ప్రాంతాల్లో నీటి మట్టం అంత వేగంగా పెరిగింది కాబట్టి, ప్రజలు తప్పించుకునే సమయం కూడా లేకుండా పోయింది.
సహాయక చర్యలు తక్షణమే ప్రారంభమయ్యాయి. నేషనల్ డిజాస్టర్ రెస్పాన్స్ ఫోర్స్ (NDRF), స్టేట్ డిజాస్టర్ రెస్పాన్స్ ఫోర్స్ (SDRF), ఆర్మీ, పోలీసులు సంయుక్తంగా రెస్క్యూ ఆపరేషన్ చేపట్టారు. ఉధంపూర్ నుంచి రెండు NDRF బృందాలు, 180 మందికి పైగా సిబ్బంది ఘటనా స్థలానికి చేరుకున్నారు. జిల్లా మేజిస్ట్రేట్ 12 ఎక్స్‌కవేటర్‌లను, తగినంత వైద్య సిబ్బందిని, అంబులెన్స్‌లను మోహరించారు. అయితే, రోడ్లు దెబ్బతినడంతో సహాయక బృందాలు కొన్ని ప్రాంతాలకు చేరుకోవడంలో సమస్యలు ఎదుర్కొంటున్నాయి.
మరిన్ని ఆకస్మిక వరదలు సంభవించే ప్రమాదం ఉండటంతో, పరిస్థితి ఇంకా ప్రమాదకరంగా ఉంది. భారత వాతావరణ శాఖ (IMD) జమ్మూకాశ్మీర్‌లో ఆగస్టు 20 వరకు మోడరేట్ నుంచి భారీ వర్షాలు కురిసే అవకాశం ఉందని ‘ఎల్లో అలర్ట్’ జారీ చేసింది. నిపుణుల ప్రకారం, హిమాలయ ప్రాంతాల్లో వాతావరణ మార్పులు, అనియంత్రిత అభివృద్ధి, అడవుల నరికివేత వంటి కారణాలు ఈ తరహా విపత్తులు పెరగడానికి దోహదం చేస్తున్నాయి. హిమాచల్ ప్రదేశ్‌లోని షిమ్లా, కులు, కిన్నౌర్, లాహౌల్-స్పితి జిల్లాల్లో కూడా ఇదే తరహా భారీ వర్షాలు, ఫ్లాష్ ఫ్లడ్డ్స్ నమోదవుతున్నాయి.
ప్రజలకు అధికారులు కొన్ని సూచనలు చేశారు. నీటి వనరులు, లోతట్టు ప్రాంతాలకు దూరంగా ఉండాలని, వాతావరణ హెచ్చరికలను కచ్చితంగా పాటించాలని విజ్ఞప్తి చేశారు. అమర్‌నాథ్ యాత్రికులు, ట్రెక్కర్లు, పర్వత ప్రాంతాలకు వెళ్ళేవారు ప్రత్యేక జాగ్రత్తలు తీసుకోవాలి. ల్యాండ్‌స్లైడ్‌లు, ఫ్లాష్ ఫ్లడ్డ్స్ ప్రమాదం ఉన్న ప్రాంతాల్లో ప్రయాణం మానుకోవాలని హెచ్చరించారు. అత్యవసర సహాయం కోసం కిష్ట్వార్ జిల్లా కంట్రోల్ రూమ్ (01995-259555, 9484217492) మరియు PCR కిష్ట్వార్ (9906154100) నంబర్లను అందుబాటులో ఉంచారు.
ఈ ఘటనపై ప్రధానమంత్రి నరేంద్ర మోదీ, రాష్ట్రపతి ద్రౌపది ముర్ము, కేంద్ర హోం మంత్రి అమిత్ షా, జమ్మూకాశ్మీర్ ముఖ్యమంత్రి ఒమర్ అబ్దుల్లా సంతాపం తెలిపారు. బాధితుల కుటుంబాలకు అన్ని విధాల సహాయం అందిస్తామని కేంద్రం హామీ ఇచ్చింది. ప్రస్తుతం, రెస్క్యూ బృందాలు మిగిలిన గల్లంతైన వారిని వెతికే ప్రయత్నంలో ఉన్నాయి.
ఈ క్లౌడ్ బరస్ట్ ఘటన మళ్లీ ఒకసారి హిమాలయ ప్రాంతాల్లో వాతావరణ మార్పులు ఎంత తీవ్రంగా ప్రభావితం చేస్తున్నాయో గుర్తు చేసింది. కేవలం సహజ విపత్తులు మాత్రమే కాక, మానవ నిర్మిత కారణాలు కూడా ఈ పరిస్థితిని మరింత క్లిష్టతరం చేస్తున్నాయి. జాగ్రత్తలు, అవగాహన, సుస్థిర అభివృద్ధి చర్యలు మాత్రమే భవిష్యత్తులో ఇలాంటి ప్రాణనష్టం నివారించగలవు.
