ఆంధ్రప్రదేశ్ ముఖ్యమంత్రి నారా చంద్రబాబు నాయుడు స్వచ్ఛాంధ్ర, అటవీ, మున్సిపల్, పంచాయతీరాజ్ శాఖలపై సమగ్ర సమీక్ష నిర్వహించారు. రాష్ట్రవ్యాప్తంగా వ్యర్థ నిర్వహణ, పర్యావరణ పరిరక్షణ, గ్రామీణాభివృద్ధి, పట్టణాభివృద్ధి అంశాలపై ముఖ్యమైన నిర్ణయాలు తీసుకున్నారు. ముఖ్యంగా, జనవరి నుంచి రాష్ట్రంలో ఎక్కడా వ్యర్థం కనిపించకూడదని స్పష్టం చేశారు. ఏ జిల్లాలో పైలట్ ప్రాజెక్టు చేపట్టినా, దాన్ని రాష్ట్రవ్యాప్తంగా అమలు చేసే విధంగా చర్యలు తీసుకోవాలని అధికారులు ఆదేశించారు.
ఈ సమీక్షలో ముఖ్యమంత్రి ప్రత్యేకంగా సంస్కృతి, సంప్రదాయాలను కాపాడే అంశాలపై దృష్టి పెట్టారు. ఏటికొప్పాక, కొండపల్లి బొమ్మలు మన సంస్కృతికి ప్రతీకలు అని పేర్కొంటూ, వాటి ఉత్పత్తిని ప్రోత్సహించేలా చర్యలు తీసుకోవాలని సూచించారు. అలాగే, వెదురుతో చేసే ఉత్పత్తుల కోసం ప్రత్యేక కార్యక్రమం రూపొందించాలని, వెదురు ఉత్పత్తులు చేసేవారికి సరైన మద్దతు లభించేలా కలెక్టర్లు చర్యలు తీసుకోవాలని ఆదేశించారు. వెదురు ఉత్పత్తుల తయారీలో వృత్తులు, కులవృత్తులు దెబ్బతినకుండా కాపాడాలనే దిశగా కృషి చేయాలని సీఎం సూచించారు.
పర్యావరణ పరిరక్షణలో భాగంగా వృక్షాలను పెంచే దిశగా జిల్లా కలెక్టర్లు ముందడుగు వేయాలని సీఎం ఆదేశించారు. ప్రతి జిల్లాలో వృక్షారోపణ, పచ్చదనం కార్యక్రమాలను విస్తృతంగా చేపట్టాలని సూచించారు. అంతేకాకుండా, ఘన వ్యర్థాల నిర్వహణలో భాగంగా ఎన్ఆర్ఈజీఎస్ నిధులను వినియోగించేందుకు చర్యలు తీసుకోవాలని తెలిపారు. ఘన వ్యర్థాల షెడ్ల నిర్మాణానికి కేంద్రానికి లేఖ రాయాలని నిర్ణయం తీసుకున్నట్లు పేర్కొన్నారు.
గ్రామీణ, పట్టణ ప్రాంతాల మౌలిక సదుపాయాలపై కూడా ముఖ్యమంత్రి దృష్టి సారించారు. ప్రస్తుతం గ్రామాల్లో, పట్టణాల్లో సీసీ రోడ్లు ఉన్నప్పటికీ డ్రెయిన్లు సరిగా లేవని పేర్కొన్నారు. భవిష్యత్‌లో కాల్వల కోసం మళ్లీ తవ్వకూడదని, అందుకు అనుగుణంగా పైపులైన్లు పెట్టేలా ఒక స్పష్టమైన ఎస్ఓపీ (స్టాండర్డ్ ఆపరేటింగ్ ప్రొసీజర్) రూపొందించాలని ఆదేశించారు. అలాగే ఏజెన్సీ ప్రాంతాల్లో అర్బన్ సౌకర్యాలతో మోడల్ పంచాయతీలుగా తీర్చిదిద్దాలని, గ్రామీణ ప్రాంతాలను కూడా అర్బన్ సౌకర్యాలతో అభివృద్ధి చేయాలని సూచించారు.
స్వచ్ఛాంధ్రపై మాట్లాడుతూ, “స్వచ్ఛత అంటే కేవలం శుభ్రత మాత్రమే కాదు, ప్రజల ఆలోచన కూడా మారాలి” అని ముఖ్యమంత్రి స్పష్టం చేశారు. శుభ్రతా భావనను ప్రజల్లో పెంపొందించేందుకు అవగాహన కార్యక్రమాలు అవసరమని పేర్కొన్నారు. ఈ క్రమంలో స్వచ్ఛతాహీ సేవ కార్యక్రమాన్ని సెప్టెంబర్ 17 నుంచి అక్టోబర్ 2 వరకు నిర్వహించాలని నిర్ణయం తీసుకున్నారు.
సర్క్యులర్ ఎకానమీ ప్రోత్సాహానికి ఐదు జోన్లలో ఐదు సర్క్యులర్ ఎకానమీ పార్కులు ఏర్పాటు చేయాలని సీఎం ప్రకటించారు. ఈ పార్కులు వ్యర్థాన్ని వనరుగా మార్చే విధంగా పనిచేయనున్నాయి. దీని ద్వారా రాష్ట్రంలో వ్యర్థ నిర్వహణ ఒక వినూత్న దిశగా ముందుకు వెళ్తుంది.
సమీక్షలో ముఖ్యమంత్రి మరొక కీలక అంశం ప్రస్తావించారు. “రాష్ట్రంలోని గ్రామీణ, పట్టణ ప్రాంతాల్లో సీసీ రోడ్లు ఉన్నా డ్రెయిన్లు సరిగా లేవు” అని ఆందోళన వ్యక్తం చేశారు. ఈ సమస్యను శాశ్వతంగా పరిష్కరించేందుకు కొత్త ప్రణాళిక రూపొందించాలని సూచించారు.
మొత్తం మీద, ఈ సమీక్షలో సీఎం తీసుకున్న నిర్ణయాలు పర్యావరణ పరిరక్షణ, మౌలిక వసతుల అభివృద్ధి, సంప్రదాయ వృత్తుల కాపాడుట, వ్యర్థ నిర్వహణ వంటి అనేక రంగాలకు సంబంధించినవి. రాష్ట్రం శుభ్రంగా, సుస్థిరంగా అభివృద్ధి చెందేందుకు ఈ నిర్ణయాలు పునాదులుగా నిలుస్తాయని ఆయన విశ్వాసం వ్యక్తం చేశారు.
