ఇప్పటి వేగవంతమైన జీవనశైలిలో నిద్రలేమి ఒక ప్రధాన సమస్యగా మారింది. ఒత్తిడి, పని బరువు, ఆందోళన, టెన్షన్, గ్యాడ్జెట్ల అధిక వినియోగం వంటి కారణాల వల్ల చాలా మంది రాత్రిళ్లు సరిగ్గా నిద్రపోలేకపోతున్నారు. దీనికి పరిష్కారంగా చాలామంది వైద్యుల సలహా లేకుండానే నిద్ర మాత్రలు (Sleeping Pills) వాడటం ప్రారంభిస్తున్నారు. కొద్దిసేపు ఇవి ఉపశమనం ఇచ్చినట్టే అనిపించినప్పటికీ, వీటి వాడకం ఎక్కువైతే శరీరంపై తీవ్రమైన ప్రభావాలు చూపుతుందని వైద్యులు హెచ్చరిస్తున్నారు.
నిద్ర మాత్రలు సాధారణంగా నిద్రపట్టని వారికి తాత్కాలిక పరిష్కారంగా ఇస్తారు. కానీ వీటిని నిరంతరం వాడటం వల్ల జ్ఞాపకశక్తి తగ్గిపోవడం, తల తిరగడం, మెదడు బద్ధకించడం వంటి సమస్యలు వస్తాయి. చూపు అస్పష్టంగా మారడం, ఆందోళన పెరగడం, గుండె వేగం పెరగడం వంటి దుష్ప్రభావాలు కూడా కలగవచ్చు. ముఖ్యంగా, వరుసగా రెండు రోజులు ఈ మాత్రలు వేసుకుంటే అవి అలవాటైపోతాయి. అంటే, వాటిని వాడకుండా నిద్ర పట్టని పరిస్థితి వస్తుంది. అలా బానిసలైన తర్వాత, ముందుగా వేసుకునే డోస్ సరిపోక, మరింత ఎక్కువ మోతాదులో వాడాల్సిన అవసరం ఏర్పడుతుంది. ఇది చివరికి శరీరానికి తీవ్రమైన నష్టం కలిగిస్తుంది.
వైద్యుల ప్రకారం, నిద్ర మాత్రలు ఎక్కువకాలం వాడితే మానసిక ఆరోగ్య సమస్యలు మరింత పెరుగుతాయి. మానసిక దృష్టి తగ్గిపోవడం, దినచర్యలో జాగ్రత్తలు తీసుకోలేకపోవడం, చిన్న విషయాల్లో మరచిపోవడం సాధారణమైపోతాయి. డ్రైవింగ్ చేస్తున్నప్పుడు లేదా యంత్రాలు నడుపుతున్నప్పుడు తల తిరగడం వల్ల ప్రమాదాలు జరిగే అవకాశమూ ఎక్కువగా ఉంటుంది. ఈ కారణంగానే డాక్టర్లు ఎప్పుడూ వైద్యుల సలహా లేకుండా నిద్ర మాత్రలు వాడొద్దని కఠినంగా హెచ్చరిస్తున్నారు.
ఇక మరో ముఖ్యమైన అంశం ఏమిటంటే, నిద్ర మాత్రలు వాడటం వల్ల శరీరంలో సహజ నిద్ర చక్రం దెబ్బతింటుంది. మన శరీరంలో నిద్ర కోసం సహజంగా ఉత్పత్తి అయ్యే హార్మోన్లు (మెలటోనిన్ వంటి) అసమతుల్యమవుతాయి. ఫలితంగా, సహజంగా నిద్రపట్టే సామర్థ్యం కోల్పోతుంది. దీని ప్రభావం కేవలం రాత్రి నిద్రపోవడంపైనే కాదు, పగటి సమయంలో పనితీరు, శక్తి స్థాయిలపై కూడా కనిపిస్తుంది. శరీరానికి సరైన విశ్రాంతి లభించకపోవడంతో రోగ నిరోధక శక్తి బలహీనమవుతుంది.
నిద్ర మాత్రలకు బానిసలైనవారు వాటిని ఆపాలనుకున్నప్పుడు కూడా ఇబ్బందులు ఎదుర్కోవలసి వస్తుంది. ఆందోళన, ఒత్తిడి, చిరాకు, అలసట, హృదయ స్పందన లోపాలు లాంటి సమస్యలు తలెత్తుతాయి. దీనిని వైద్య భాషలో Withdrawal Symptoms అంటారు. అందుకే నిద్ర మాత్రలు వాడుతున్నవారు ఒక్కసారిగా ఆపేయకుండా, డాక్టర్ సూచనలతో తగ్గించడం అవసరం.
నిపుణులు చెబుతున్నట్లు, నిద్ర మాత్రల బదులు సహజ పద్ధతుల్లో నిద్రపట్టే మార్గాలను అనుసరించడం ఉత్తమం. ఉదాహరణకు –
రాత్రి పడుకునే ముందు గ్యాడ్జెట్ల వినియోగం తగ్గించడం.
పగటిపూట తగినంత శారీరక వ్యాయామం చేయడం.
కాఫీ, టీ వంటి కేఫిన్ పదార్థాలను రాత్రి సమయంలో మానుకోవడం.
మైండ్ రిలాక్స్ అయ్యేలా ధ్యానం లేదా శ్వాస వ్యాయామాలు చేయడం.
ప్రతి రోజు ఒకే సమయానికి నిద్రపోవడం, లేవడం వంటి జీవనశైలిని పాటించడం.
ఇవి పాటిస్తే సహజంగానే నిద్రపట్టే అవకాశం ఎక్కువగా ఉంటుంది. అదనంగా, నిద్రలేమి సమస్య తీవ్రంగా ఉంటే, వైద్యుడిని సంప్రదించి సరైన చికిత్స తీసుకోవాలి. స్వయంగా నిద్ర మాత్రలు కొనుగోలు చేసి వాడటం ఆరోగ్యానికి ముప్పు తెస్తుందని గుర్తుంచుకోవాలి.
మొత్తం మీద, నిద్ర మాత్రలు తాత్కాలిక ఉపశమనం ఇచ్చినా, అవి శాశ్వత పరిష్కారం కావు. పైగా, వాటి వాడకం శరీరాన్ని, మనసును దెబ్బతీసే ప్రమాదకర అలవాటుగా మారుతుంది. అందుకే నిద్ర మాత్రలకు దూరంగా ఉండి, సహజమైన మార్గాల ద్వారా నిద్ర సమస్యను పరిష్కరించుకోవాలని నిపుణులు సూచిస్తున్నారు. “నిద్ర మాత్రల వాడకం కంటే సహజ నిద్రే ఆరోగ్యానికి అసలైన బలం” అని వైద్యులు చెబుతున్నారు.