భారతీయ రైల్వేలు ప్రయాణికుల సౌకర్యం, భద్రత, పారదర్శకత దృష్ట్యా కొత్త నిర్ణయం తీసుకుంది. ఇప్పటి వరకు తత్కాల్ టికెట్ బుకింగ్‌కు మాత్రమే అమలులో ఉన్న ఆధార్ అథెంటికేషన్ విధానాన్ని ఇప్పుడు సాధారణ రిజర్వేషన్ టికెట్లకూ వర్తింపజేయాలని రైల్వే బోర్డు నిర్ణయించింది. ఈ కొత్త నిబంధన అక్టోబర్ 1 నుంచి అమల్లోకి రానుంది.
రైల్వే బోర్డు విడుదల చేసిన ప్రకటన ప్రకారం, రైలు బుకింగ్‌లు ఓపెన్ అయిన తొలి 15 నిమిషాలపాటు కేవలం ఆధార్ వెరిఫైడ్ యూజర్లు మాత్రమే IRCTC వెబ్‌సైట్ లేదా అధికారిక మొబైల్ యాప్ ద్వారా టికెట్లు బుక్ చేసుకోవడానికి అర్హులు. అంటే, ప్రథమ ప్రాధాన్యం ఆధార్ ఆధారిత యూజర్లకే ఉంటుంది. తదుపరి సమయం నుంచి మిగతా యూజర్లు కూడా టికెట్లు బుక్ చేసుకోవచ్చు.
ఇటీవలి కాలంలో రైలు టికెట్ బుకింగ్ సమయంలో పెద్ద ఎత్తున అనధికారిక సాఫ్ట్‌వేర్ వాడకం, మోసాలు పెరిగాయి. అనేక మంది ఏజెంట్లు ప్రత్యేక సాఫ్ట్‌వేర్ సహాయంతో కొన్ని సెకన్లలోనే వందలాది టికెట్లు బుక్ చేసి, వాటిని బ్లాక్ మార్కెట్‌లో అధిక ధరలకు విక్రయిస్తున్నారని ఫిర్యాదులు వచ్చాయి. దీనివల్ల నిజమైన ప్రయాణికులు తీవ్ర ఇబ్బందులు పడుతున్నారు. ఈ సమస్యను పరిష్కరించడమే రైల్వే కొత్త నిర్ణయానికి కారణం.
రైల్వే అధికారులు వెల్లడించిన వివరాల ప్రకారం, ఆధార్ అథెంటికేషన్ ద్వారా యూజర్ ప్రొఫైల్ ధృవీకరణ జరగనుంది. దీని వలన నకిలీ ఐడీలు, డూప్లికేట్ అకౌంట్లు, అక్రమ ఏజెంట్ల ప్రవర్తన పూర్తిగా ఆగిపోతుందని వారు విశ్వాసం వ్యక్తం చేశారు. అదనంగా, ప్రయాణికుల వివరాలు స్పష్టంగా రికార్డు కావడంతో భద్రతా పరంగా కూడా ఇది సహాయపడనుంది.
ప్రస్తుతం తత్కాల్ బుకింగ్‌లకు మాత్రమే ఈ విధానం అమల్లో ఉంది. ఉదయం 10 గంటలకు AC క్లాస్, 11 గంటలకు స్లీపర్ క్లాస్ తత్కాల్ బుకింగ్స్ ప్రారంభం అవుతాయి. మొదటి 15 నిమిషాలు ఆధార్ వెరిఫైడ్ యూజర్లకే టికెట్లు లభిస్తాయి. ఈ విధానం ఫలితంగా మోసాలు గణనీయంగా తగ్గాయని రైల్వే గణాంకాలు చెబుతున్నాయి. దాంతో సాధారణ రిజర్వేషన్ టికెట్లకూ ఇదే పద్ధతిని అమలు చేయాలని నిర్ణయం తీసుకున్నారు.
రైలు ప్రయాణికుల కోసం రైల్వే కొన్ని సూచనలు కూడా చేసింది. ప్రతి ప్రయాణికుడు IRCTC వెబ్‌సైట్ లేదా యాప్‌లోకి లాగిన్ అయ్యి, తన ఆధార్ వివరాలను వెంటనే అప్‌డేట్ చేసుకోవాలి. ఒకసారి ఆధార్ వెరిఫికేషన్ పూర్తయితే, టికెట్ బుకింగ్ సమయంలో ప్రత్యేక ఇబ్బందులు ఉండవు. ఆధార్ వెరిఫికేషన్ చేయనివారు అక్టోబర్ 1 తర్వాత తొలి 15 నిమిషాలపాటు బుకింగ్ చేసుకోవడం సాధ్యం కాదు.
ప్రయాణికులలో చాలామంది ఈ నిర్ణయాన్ని స్వాగతించారు. నిజమైన ప్రయాణికులకు న్యాయం జరుగుతుందని, నకిలీ బుకింగ్స్, మోసాలు తగ్గిపోతాయని వారు అభిప్రాయపడ్డారు. అయితే కొందరు ఈ-సర్వీసులు ఉపయోగించడంలో అనుభవం లేని గ్రామీణ ప్రాంతాల ప్రజలకు ఇది ఇబ్బంది కలిగించవచ్చని వ్యాఖ్యానిస్తున్నారు. దీనికి సమాధానంగా రైల్వే అధికారులు, రైల్వే స్టేషన్లలో ప్రత్యేక సహాయక డెస్క్‌లు ఏర్పాటు చేసి, అక్కడే ఆధార్ అథెంటికేషన్ సౌకర్యం కల్పిస్తామని స్పష్టం చేశారు.
మొత్తానికి, అక్టోబర్ 1 నుంచి రైల్వే బుకింగ్స్‌లో ఆధార్ తప్పనిసరి అవ్వడంతో ప్రయాణికులు ముందుగానే జాగ్రత్తలు తీసుకోవాలి. ఆధార్ అథెంటికేషన్ పూర్తి చేసుకోవడం ద్వారా టికెట్ల బుకింగ్ సులభంగా, వేగంగా జరిగి, నిజమైన ప్రయాణికులు ఇబ్బంది లేకుండా రైలు ప్రయాణం సాగించగలరు.
