2025 ఆగస్టు 11న లోక్సభలో కేంద్ర ఆర్థిక మంత్రి నిర్మలా సీతారామన్ ప్రవేశపెట్టిన కొత్త ఆదాయపు పన్ను బిల్లు (Income Tax Bill 2025)కు ఆమోదం లభించింది. ఈ బిల్లును మొదటిసారి ఈ సంవత్సరం ఫిబ్రవరిలో ప్రవేశపెట్టినప్పటికీ, విపక్ష పార్టీల అభ్యంతరాల కారణంగా 31 మంది సభ్యులతో కూడిన సెలెక్ట్ కమిటీకి పంపించారు. బైజయంత్ పాండా ఆధ్వర్యంలోని ఈ కమిటీ కీలక సవరణలు, సిఫారసులు చేసింది. వాటిని దాదాపు అన్ని ఆమోదించిన తర్వాత సవరించిన బిల్లును మళ్లీ లోక్సభలో ప్రవేశపెట్టగా, ఎలాంటి చర్చ లేకుండా మూజువాణి ఓటుతో ఆమోదం పొందింది. ఇప్పుడు ఇది రాజ్యసభ ఆమోదం, రాష్ట్రపతి సంతకం తర్వాత చట్టరూపం దాల్చి, 2026 ఏప్రిల్ 1 నుండి అమలులోకి రానుంది.
1961లో రూపొందించిన ప్రస్తుత ఆదాయపు పన్ను చట్టానికి గత 66 బడ్జెట్లలో అనేక సవరణలు జరిగాయి. ఫలితంగా చట్టం క్లిష్టతరం అయ్యింది. పన్ను చెల్లింపుదారులు, ట్యాక్స్ నిపుణులు, అధికారులు అందరికీ ఈ క్లిష్టత పెద్ద సవాలుగా మారింది. ఈ నేపథ్యంలో, చట్టాన్ని సరళతరం చేసి, స్పష్టతతో రూపొందించాల్సిన అవసరం ఉందని కేంద్రం గుర్తించింది. 2024 జూలై బడ్జెట్ ప్రసంగంలోనే కొత్త బిల్లుకు రూపకల్పన ప్రారంభమైంది. పాత చట్టంలోని అనవసరమైన పదజాలం, పునరావృతమైన నిబంధనలను తొలగించి, పన్ను చట్టాన్ని సులభంగా అర్థమయ్యేలా రూపొందించడం ఈ సవరణల ప్రధాన ఉద్దేశం.
కొత్త బిల్లులో కొన్ని కీలక మార్పులు చోటుచేసుకున్నాయి. పాత చట్టంలో వాడే "క్రితం సంవత్సరం" (Previous Year), "అసెస్మెంట్ ఇయర్" (Assessment Year) అనే పదాల స్థానంలో "పన్ను సంవత్సరం" (Tax Year) అనే పదం వాడుకలోకి రానుంది. ఇది సాధారణ పన్ను చెల్లింపుదారులకు అర్థమయ్యేలా ఉంటుంది. అలాగే, ప్రస్తుతం అమలులో ఉన్న పన్ను శ్లాబులు, రేట్లలో ఎలాంటి మార్పులు చేయలేదు. కొత్త పన్నులు విధించలేదు. మూలధన లాభాలు, ఐటీఆర్ ఫైలింగ్ గడువులు కూడా యథాతథంగానే ఉంటాయి. అయితే, వేతనదారులకు సంబంధించిన స్టాండర్డ్ డిడక్షన్, గ్రాట్యూటీ, లీవ్ ఎన్క్యాష్మెంట్ వంటి మినహాయింపులు గతంలో వేర్వేరు సెక్షన్లలో ఉండగా, వాటిని ఒకే విభాగంలో సమీకరించారు.
ఈ మార్పుల వల్ల పన్ను చట్టం మరింత క్రమబద్ధంగా, వినియోగదారులకు సులభంగా మారనుందని ప్రభుత్వం భావిస్తోంది. అనవసరమైన నిబంధనలు తొలగించడం వల్ల పన్ను లెక్కల ప్రక్రియ వేగవంతమవుతుంది. ముఖ్యంగా, చిన్న వ్యాపారులు, సాధారణ వేతనదారులు, స్వయం ఉపాధి పొందే వారికి ఇది అనుకూలంగా ఉంటుంది. చట్టం సులభతరం కావడం వల్ల పన్ను చెల్లింపులో పొరపాట్లు తగ్గి, వివాదాల సంఖ్య కూడా తగ్గుతుందని అంచనా.
రాజ్యసభ ఆమోదం, రాష్ట్రపతి సంతకం తర్వాత ఇది అమల్లోకి రాగానే, భారత పన్ను చరిత్రలో ఒక పెద్ద మార్పు అవుతుంది. 1961 చట్టం స్థానంలో కొత్త ఆధునిక పన్ను చట్టం ప్రవేశించడం ద్వారా పారదర్శకత పెరగడంతో పాటు పన్ను చెల్లింపుదారుల భారం తగ్గే అవకాశం ఉంది. ఇది కేంద్రం తీసుకున్న ఒక కీలక సంస్కరణగా నిలవనుంది.