దిల్లీ నుంచి ఇందౌర్ బయలుదేరిన ఎయిర్ ఇండియా ఎక్స్ప్రెస్ IX 1028 విమానం శుక్రవారం భయానక పరిస్థితిని ఎదుర్కొంది. టేకాఫ్ అయిన కొద్ది సేపటికే ఇంజిన్లో ఆయిల్ ఫిల్టర్ సమస్య తలెత్తింది. ఒక్కసారిగా పరిస్థితి మారిపోవడంతో, పైలట్ వెంటనే ఎమర్జెన్సీ ప్రోటోకాల్ ప్రకారం “పాన్-పాన్” సిగ్నల్ పంపించారు. విమానంలో ప్రయాణిస్తున్న 161 మంది ప్రయాణికులు ఆ క్షణాల్లో భయంతో వణికిపోయారు.
పైలట్ అనుభవంతో పరిస్థితిని అంచనా వేసి వెంటనే ఎయిర్ ట్రాఫిక్ కంట్రోల్ (ATC) ను అప్రమత్తం చేశారు. సిబ్బందికి ఆదేశాలు ఇచ్చి, ప్రయాణికులను ధైర్యపరిచారు. ఏవైనా అత్యవసర పరిస్థితులు ఎదురైనా తాము సిద్ధంగా ఉన్నామని తెలిపి, అందరి భయాన్ని తగ్గించారు. చివరికి సుమారు 20 నిమిషాల ఆలస్యంతోనైనా విమానాన్ని సురక్షితంగా ల్యాండ్ చేయగలిగారు. ఈ విజయవంతమైన ల్యాండింగ్ తర్వాత ప్రయాణికులు ఊపిరి పీల్చుకున్నారు.
విమానయాన రంగంలో అత్యవసర కమ్యూనికేషన్కి కొన్ని ప్రామాణిక సంకేతాలు ఉంటాయి. వాటిలో ఒకటి
“పాన్-పాన్”. ఇది “మేడే (MAYDAY)” లాంటి ప్రాణాపాయ స్థితిని సూచించదు కానీ, తక్షణ సాయం కావాలి అని అర్థం.
మేడే (MAYDAY): అత్యంత తీవ్రమైన పరిస్థితి, ప్రాణాపాయం ఉన్నప్పుడు.
పాన్-పాన్ (PAN-PAN): అత్యవసర పరిస్థితి ఉన్నా, ప్రాణాపాయం లేని సమయంలో. పైలట్ నుంచి ఈ సిగ్నల్ అందిన వెంటనే రన్వే దగ్గర అంబులెన్సులు, అగ్నిమాపక వాహనాలు, భద్రతా సిబ్బంది సిద్ధంగా ఉంటారు. ఏవైనా అనుకోని పరిణామాలు జరిగినా వెంటనే స్పందించేందుకు ఏర్పాట్లు చేస్తారు.
ఎయిర్ ట్రాఫిక్ కంట్రోల్ నుంచి సమాచారం అందుకున్న వెంటనే ఇందౌర్ ఎయిర్పోర్టులో అత్యవసర బృందాలను మోహరించారు. రన్వే చుట్టుపక్కల అగ్నిమాపక సిబ్బంది, వైద్య బృందాలు, భద్రతా సిబ్బంది అప్రమత్తంగా నిలబడ్డారు. విమానం సురక్షితంగా ల్యాండ్ అయ్యే వరకు ప్రతీ క్షణం వారికీ పరీక్షే.
ఆ క్షణాలు ప్రయాణికులకు మరపురాని అనుభవం. “ఒక్కసారిగా విమానం కుదుపు ఇవ్వగానే అందరం భయపడ్డాం. కానీ పైలట్ సిబ్బంది ధైర్యం చెప్పడంతో కొంత శాంతించాం. ల్యాండ్ అయిన తర్వాతే ఊపిరి పీల్చుకున్నాం” అని కొంతమంది మీడియాతో పంచుకున్నారు. ఈ సంఘటన తమ జీవితంలో ఎన్నటికీ గుర్తుండిపోతుందని వారు అంటున్నారు.
“మా పైలట్లు అత్యవసర పరిస్థితులను ఎదుర్కొనేందుకు ఉత్తమ శిక్షణ పొందారు. SOP (Standard Operating Procedures) ప్రకారం మేము స్పందించాం. సమస్య తెలిసిన వెంటనే అత్యవసర బృందాలను సిద్ధం చేశాం. చివరికి ప్రయాణికులందరూ క్షేమంగా ఉండటం మాకు సంతోషం” అని ఎయిర్ ఇండియా ఎక్స్ప్రెస్ ప్రకటించింది.
ఈ సంఘటన మరోసారి విమాన భద్రత ఎంత ముఖ్యమో గుర్తు చేసింది. ఆధునిక సాంకేతికత ఉన్నప్పటికీ, లోపాలు తలెత్తే అవకాశం ఎప్పుడూ ఉంటుంది. అందుకే పైలట్లకు, సిబ్బందికి ప్రత్యేక శిక్షణ ఇవ్వడం, అత్యవసర ప్రోటోకాల్ పాటించడం అత్యంత అవసరం. ప్రయాణికులు కూడా ఈ తరహా పరిస్థితుల్లో సిబ్బంది సూచనలను పాటించడమే భద్రతకై కీలకం.
దిల్లీ–ఇందౌర్ ఎయిర్ ఇండియా ఎక్స్ప్రెస్ విమాన ఘటనలో పైలట్ అప్రమత్తత, సిబ్బంది సమయోచిత చర్యలు 161 మంది ప్రాణాలను కాపాడాయి. “పాన్-పాన్” సిగ్నల్ వల్ల పెద్ద ప్రమాదం జరగకుండా అడ్డుకట్ట పడింది. ఈ సంఘటన మళ్లీ ఒకసారి నిరూపించింది – విమానయానంలో భద్రతా ప్రోటోకాల్లు, సిబ్బంది నైపుణ్యం ప్రయాణికుల ప్రాణాలకు నిజమైన రక్షణ కవచమని.