భారత ఆర్థిక వ్యవస్థలో సంస్కరణలు కొనసాగుతున్నాయి. పన్నుల విధానంలో కొత్త మార్పులు చేస్తూ ప్రభుత్వం సాధారణ ప్రజలకు, చిన్న వ్యాపారులకు ఉపశమనం కలిగించే ప్రయత్నం చేస్తోంది. ఈ క్రమంలో కేంద్ర ఆర్థిక మంత్రి నిర్మలా సీతారామన్ చేసిన తాజా వ్యాఖ్యలు చర్చనీయాంశంగా మారాయి. “జీఎస్టీ 2.0 ద్వారా సామాన్యులపై భారం తగ్గించాం. భవిష్యత్తులో జీఎస్టీ 3.0 కూడా రానుంది” అంటూ ఆమె స్పష్టం చేశారు.
జీఎస్టీ అమలు ప్రారంభమైనప్పటి నుండి అనేక విమర్శలు వచ్చాయి. వ్యాపారులకు సాంకేతిక సమస్యలు, సామాన్యులకు ధరల పెరుగుదల, చిన్న వ్యాపారులకు పన్ను భారమనే అభిప్రాయాలు వినిపించాయి. ఈ సమస్యలపై దృష్టి పెట్టి ప్రభుత్వం జీఎస్టీ 2.0 రూపకల్పన చేసింది. ధరల్లో కొంత స్థిరత్వం వచ్చింది. చిన్న వ్యాపారుల కోసం పన్ను స్లాబులు సవరించబడ్డాయి. పన్ను చెల్లింపులో సరళత తీసుకొచ్చారు. ఈ మార్పుల వల్ల ప్రజల్లో కొంత ఊరట కనిపించింది.
నిర్మలా సీతారామన్ వ్యాఖ్యలతో కొత్త చర్చ మొదలైంది. జీఎస్టీ 3.0 రాకతో ఎలాంటి ప్రయోజనాలు కలుగుతాయో.
ధరల్లో పారదర్శకత: ఒకే ఉత్పత్తి దేశవ్యాప్తంగా ఒకే ధర ఉండేలా చర్యలు.
చిరు వ్యాపారులకు సౌలభ్యం: పన్ను ఫైలింగ్ ప్రక్రియను మరింత సులభతరం చేయడం.
భారం తగ్గింపు: అవసరమైన వస్తువులపై పన్ను రేట్లు తగ్గించే అవకాశం.
టెక్నాలజీ వినియోగం: డిజిటల్ పద్ధతుల్లో మరింత పారదర్శకమైన సిస్టమ్ అమలు.
చిన్న వ్యాపారులు ఇప్పటికీ GST వ్యవస్థను పూర్తిగా అర్థం చేసుకోలేదని చెబుతున్నారు. బిల్లుల ఫైలింగ్, ఆన్లైన్ రిజిస్ట్రేషన్, నెలసరి రిటర్నులు వారికి భారంగా అనిపిస్తున్నాయి. “మా స్థాయికి మించిన టెక్నాలజీ జ్ఞానం కావాలి. దాని వల్ల భయపడి ఉంటాం” అని కొంతమంది వ్యాపారులు చెబుతున్నారు. అయితే నిర్మలా హామీతో కొంత ఆశ పెరిగింది. “చిన్న వ్యాపారులపై ఎలాంటి భారం లేకుండా నిబంధనలు ఉంటాయి” అన్న మాట వారికి ధైర్యాన్నిస్తోంది.
ప్రజలకు పన్ను విధానాల్లో ఒకే కోరిక – ధరలు పెరగకూడదు. ముఖ్యంగా
కూరగాయలు,
విద్యుత్ బిల్లు,
వైద్య సేవలు,
విద్య,
ఇలాంటి అంశాల్లో పన్ను రేట్లు తగ్గించాలని ఆశిస్తున్నారు. “జీఎస్టీ 3.0 వస్తే, నిజంగా ధరలు తగ్గుతాయా? లేక మళ్లీ కొత్త భారం పెరుగుతుందా?” అన్న సందేహం కూడా వారిలో ఉంది.
ఆర్థిక నిపుణులు మాత్రం జీఎస్టీ 3.0ను ఒక సానుకూల సూచనగా చూస్తున్నారు. “ప్రపంచంలోనే అతిపెద్ద మార్కెట్లలో భారత్ ఒకటి. ఇక్కడ పన్నుల సరళత తప్పనిసరి” అంటున్నారు. “చిన్న వ్యాపారులు సులభంగా అర్థం చేసుకునే విధంగా సిస్టమ్ రూపకల్పన చేయడం అత్యవసరం” అని సూచిస్తున్నారు. “పారదర్శక పద్ధతులు వస్తే క్రమంగా ప్రజల్లో నమ్మకం పెరుగుతుంది” అని నిపుణుల అభిప్రాయం.
జీఎస్టీ 1.0తో మొదలైన పన్ను సంస్కరణలు, జీఎస్టీ 2.0తో ప్రజలకు కొంత ఊరట ఇవ్వగలిగాయి. ఇప్పుడు జీఎస్టీ 3.0పై నిర్మలా సీతారామన్ హింట్ ఇవ్వడం ఆశలను పెంచింది. చిన్న వ్యాపారులు, సామాన్యులు భారం లేకుండా ఉండే విధంగా ఈ మార్పులు వస్తే, నిజంగా అది భారత ఆర్థిక వ్యవస్థకు ఒక పెద్ద మైలురాయి అవుతుంది.