అంతర్జాతీయ సంబంధాలలో, ఒక దేశం విదేశీయులకు ఆతిథ్యం ఇవ్వడం, వారి భవిష్యత్తును ప్రభావితం చేసే నిర్ణయాలు తీసుకోవడం సాధారణం. అయితే, బ్రిటన్ ప్రభుత్వం ఇటీవల తీసుకుంటున్న కఠినమైన వైఖరి, ముఖ్యంగా వీసా నిబంధనల విషయంలో, వేలాది మంది భారతీయుల భవిష్యత్తును అగమ్యగోచరంగా మార్చివేసింది.
వీసా గడువు ముగిసిన తర్వాత కూడా తమ దేశాలకు తిరిగి వెళ్ళని వలసదారులను తిరిగి పంపించడానికి సహకరించని దేశాలపై ఉక్కుపాదం మోపాలని యూకే ప్రభుత్వం నిర్ణయించింది. ఈ జాబితాలో భారత్, పాకిస్థాన్, నైజీరియాలు ఉండటం, ఈ దేశాల పౌరులకు వీసాలు జారీ చేయడంలో కఠిన ఆంక్షలు విధించే ప్రమాదాన్ని పెంచింది. బ్రిటన్ కాబోయే హోం సెక్రటరీ యెవెట్ కూపర్ చేసిన హెచ్చరికలు ఈ సమస్య తీవ్రతను తెలియజేస్తున్నాయి.
ప్రస్తుతానికి బ్రిటన్ ప్రభుత్వం 'రిటర్న్స్' ఒప్పందాలను కఠినంగా అమలు చేయాలని యోచిస్తోంది. ఈ ఒప్పందాలు, వీసా గడువు ముగిసిన లేదా అక్రమంగా దేశంలోకి ప్రవేశించిన తమ పౌరులను ఆయా దేశాలు తిరిగి వెనక్కి తీసుకోవాలని నిర్దేశిస్తాయి. అయితే, ఈ ప్రక్రియలో భారత్తో సహా కొన్ని దేశాలు సహకరించడం లేదని బ్రిటన్ ఆరోపిస్తోంది. ఈ పరిస్థితిని అదుపు చేయడానికి వీసా విధానాన్ని ఒక 'బేరసారాల అస్త్రంగా' ఉపయోగించాలని కొత్త ప్రభుత్వం చూస్తోంది.
ఒకవేళ భారత్ వంటి దేశాలు తమ పౌరులను వెనక్కి తీసుకోవడంలో జాప్యం చేస్తే, వీసా దరఖాస్తు రుసుములను భారీగా పెంచడం, దరఖాస్తుల పరిశీలనను ఆలస్యం చేయడం, చివరికి వీసాలను పూర్తిగా నిలిపివేయడం వంటి చర్యలు తీసుకోవడానికి కూడా వెనుకాడబోమని హెచ్చరించింది. ఈ నిర్ణయాలు ముఖ్యంగా బ్రిటన్కు వెళ్ళాలనుకునే విద్యార్థులు, ఉద్యోగులు, మరియు పర్యాటకులపై తీవ్ర ప్రభావం చూపుతాయి.
బ్రిటన్ హోం ఆఫీస్ గణాంకాల ప్రకారం, వీసా గడువు ముగిసిన తర్వాత కూడా దేశంలోనే ఉండిపోయిన వారిలో భారతీయులే అత్యధిక సంఖ్యలో ఉన్నారు. 2020 నాటికి సుమారు 20,706 మంది భారతీయులు ఈ జాబితాలో ఉన్నట్లు అంచనా. గత సంవత్సరంలో భారత్ సుమారు 7,400 మందిని వెనక్కి తీసుకున్నప్పటికీ, ఇంకా వేలాది మందిని గుర్తించి, వారికి అత్యవసర ప్రయాణ పత్రాలు జారీ చేయడంలో భారత ప్రభుత్వం జాప్యం చేస్తోందని యూకే అధికారులు ఆరోపిస్తున్నారు.
ఈ ఆలస్యం వల్ల అక్రమ వలసదారుల సమస్యను నియంత్రించడం కష్టంగా మారుతోందని బ్రిటన్ భావిస్తోంది. ఈ సమస్యను పరిష్కరించడానికి ఇరు దేశాల మధ్య అవగాహన, సహకారం అవసరం. కానీ, బ్రిటన్ ఏకపక్షంగా కఠిన చర్యలు తీసుకోవడం, ఈ సమస్యను మరింత క్లిష్టంగా మార్చవచ్చు.
బ్రిటన్ ప్రభుత్వం ఇటువంటి కఠినమైన వైఖరి తీసుకోవడం వెనుక దేశీయంగా పెరుగుతున్న రాజకీయ ఒత్తిడి కూడా ఒక కారణం. బ్రిటన్లోని లేబర్ పార్టీ, అక్రమ వలసలను నియంత్రించడంలో కఠినంగా వ్యవహరించాలని ప్రజల నుంచి వస్తున్న డిమాండ్లను నెరవేర్చడానికి ప్రయత్నిస్తోంది.
ఈ నేపథ్యంలోనే, వీసాలను ఒక రాజకీయ అస్త్రంగా ఉపయోగించుకోవడానికి సిద్ధంగా ఉన్నామని యెవెట్ కూపర్ లాంటి నాయకులు బహిరంగంగా ప్రకటిస్తున్నారు. ఇది కేవలం వలస విధానానికి సంబంధించిన సమస్య మాత్రమే కాదు, అంతర్జాతీయ సంబంధాలపై కూడా తీవ్ర ప్రభావం చూపుతుంది.
బ్రిటన్ ఏకపక్షంగా తీసుకునే ఈ నిర్ణయం భారత్తో ఉన్న ద్వైపాక్షిక సంబంధాలను తీవ్రంగా దెబ్బతీస్తుందని నిపుణులు హెచ్చరిస్తున్నారు. ఆక్స్ఫర్డ్ యూనివర్సిటీకి చెందిన మైగ్రేషన్ అబ్జర్వేటరీ నిపుణుడు డాక్టర్ పీటర్ వాల్ష్ మాట్లాడుతూ, "యూకే వీసా వ్యవస్థను అత్యధికంగా వినియోగించుకుంటున్న దేశాల్లో భారత్ ఒకటి. ఇటువంటి బెదిరింపు ధోరణిని భారత్ తేలిగ్గా తీసుకోదు. ఇది ఇరు దేశాల మధ్య ఉన్న వాణిజ్య, విద్యా సంబంధాలపై ప్రతికూల ప్రభావం చూపుతుంది" అని అభిప్రాయపడ్డారు.

భారత్-యూకే మధ్య ఉన్న వాణిజ్య ఒప్పందాలపై చర్చలు జరుగుతున్న ఈ సమయంలో ఇటువంటి వివాదాలు ఇరు దేశాలకు మంచివి కావు. వేలాది మంది భారతీయ విద్యార్థులు, వృత్తి నిపుణులు బ్రిటన్ ఆర్థిక వ్యవస్థకు, విద్యా రంగానికి గణనీయంగా దోహదపడుతున్నారు. ఈ కఠిన నిబంధనలు వారి ప్రయాణాలకు, భవిష్యత్తు ప్రణాళికలకు ఆటంకాలు కలిగించవచ్చు. ఇది బ్రిటన్ ఆర్థిక వ్యవస్థపై కూడా ప్రతికూల ప్రభావం చూపుతుంది.
చివరగా, బ్రిటన్ ప్రభుత్వం వీసాలను ఒక ఆయుధంగా ప్రయోగించడానికి సిద్ధపడటం, ప్రపంచవ్యాప్తంగా అంతర్జాతీయ వలస విధానాలపై కొత్త చర్చకు దారితీసింది. బ్రిటన్లో చదువు, ఉద్యోగాల కోసం వెళ్ళాలనుకుంటున్న లక్షలాది మంది భారతీయుల్లో ఈ పరిణామం ఆందోళన కలిగించింది.
ఈ సమస్యకు దౌత్యపరమైన పరిష్కారం లభిస్తుందా, లేక ఇరు దేశాల మధ్య సంబంధాలు దెబ్బతింటాయా అనేది రాబోయే రోజుల్లో స్పష్టమవుతుంది. అయితే, ఈ పరిస్థితులు భారతీయులు విదేశాలలో ఎదుర్కొంటున్న సవాళ్లను మరోసారి గుర్తు చేస్తున్నాయి.