భారతదేశం పర్యాటక రంగంలో సరికొత్త శిఖరాలను అధిరోహిస్తోంది. ఇటీవల విడుదలైన అధికారిక గణాంకాల ప్రకారం, ఈ ఏడాది ఆగస్టు నాటికి దేశీయంగా సుమారు 303.59 కోట్ల పర్యాటక సందర్శనలు నమోదైనట్లు, అదే సమయంలో 56 లక్షల మంది విదేశీ పర్యాటకులు భారత్‌ను సందర్శించినట్లు తెలుస్తోంది. ఈ సంఖ్య దేశీయ మరియు అంతర్జాతీయంగా భారత పర్యాటక ఆకర్షణను ప్రతిబింబిస్తుంది. పర్యాటకులు మునుపటి కన్నా విస్తృతంగా మతపర, సాంస్కృతిక, అడ్వెంచర్, హిల్ స్టేషన్లు, సముద్రతీరం, మరియు వైద్య పర్యాటకం వంటి విభాగాలను కవర్ చేస్తున్నారు. ఈ రేటు దేశంలోని గణనీయమైన ప్రాంతీయ, రాష్ట్ర పర్యాటక కేంద్రాలకు పునరుజ్జీవనాన్ని కలిగిస్తోంది.
పర్యాటక రంగం కేవలం సందర్శనల పరిమితికి కాకుండా దేశ ఆర్థిక వ్యవస్థకు గణనీయమైన మద్దతు ఇస్తోంది. 2023-24 ఆర్థిక సంవత్సరానికి గాను పర్యాటక రంగం దేశ జీడీపీలో 5.22 శాతం వాటా సాధించి, సుమారు రూ. 15.73 లక్షల కోట్ల ఆదాయాన్ని సృష్టించిందని నేషనల్ స్టాటిస్టిక్స్ బ్యూరో (ఎన్‌ఎస్‌ఎస్) తెలిపింది. అంతేకాకుండా, విదేశీ మారకద్రవ్య పరంగా కూడా పర్యాటక రంగం దేశానికి రూ. 51,532 కోట్లను అందజేసింది. ఈ గణాంకాలు సూచిస్తున్నాయి, పర్యాటక రంగం కేవలం భౌగోళిక వనరులను మాత్రమే కాకుండా, దేశ ఆర్థిక వ్యవస్థలో కీలక నిధులను కూడా సమకూరుస్తుందని.
కేంద్ర ప్రభుత్వం తీసుకున్న ప్రత్యేక పథకాలు ఈ రంగానికి కొత్త ఊతాన్ని ఇచ్చాయి. ‘స్వదేశ్ దర్శన్’ పథకం కింద 110 పర్యాటక ప్రాజెక్టులను అభివృద్ధి చేశారు. ఇవి రామాయణ, బుద్ధిస్ట్, కోస్టల్, గిరిజన థీమ్‌ల ఆధారంగా రూపొందించబడ్డాయి. 2024-25లో ‘సస్టైనబుల్ అండ్ రెస్పాన్సిబుల్ టూరిజం’ కార్యక్రమం ద్వారా 23 రాష్ట్రాల్లో 40 ప్రాజెక్టులకు రూ. 3,295.76 కోట్ల నిధులను మంజూరు చేశారు. పర్యావరణ హిత పర్యాటకాన్ని ప్రోత్సహించడం ద్వారా, దేశీయంగా పర్యాటకులకు మరింత ఆకర్షణీయమైన, సమర్థవంతమైన సేవలను అందించటం జరుగుతోంది.
పర్యాటక రంగం ఉపాధి కల్పనలో కూడా కీలకంగా ఉంది. పీరియాడిక్ లేబర్ ఫోర్స్ సర్వే (పీఎల్‌ఎఫ్‌ఎస్) ప్రకారం, ఈ రంగం ప్రత్యక్షంగా 3.69 కోట్ల మందికి, పరోక్షంగా 4.77 కోట్ల మందికి ఉపాధి అవకాశాలను సృష్టిస్తోంది. ఇది మొత్తం దేశ ఉపాధిలో 13.34 శాతానికి సమానం. అలాగే, వైద్య పర్యాటకం (మెడికల్ టూరిజం) కూడా భారీగా పెరుగుతోంది. ఈ ఏడాది ఏప్రిల్ వరకు 1,31,856 మంది విదేశీ పేషెంట్లు వైద్య చికిత్స కోసం భారత్‌లో పర్యటన చేసారు. ఈ విధంగా పర్యాటక రంగం కేవలం ఆర్థికాభివృద్ధికి మాత్రమే కాకుండా, ప్రపంచంలో భారతదేశానికి ప్రత్యేక గుర్తింపును అందిస్తున్నది.
