బ్యాంకు కస్టమర్లకు ఇది నిజంగా సూపర్ శుభవార్త! ఏదైనా చెక్కును బ్యాంకులో డిపాజిట్ చేశామంటే, అది క్లియర్ అవ్వడానికి రోజుల తరబడి ఎదురుచూడాల్సిన పరిస్థితి ఇకపై ఉండదు. ఎందుకంటే, రిజర్వ్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా (ఆర్బీఐ) తీసుకొచ్చిన కొత్త నిబంధనల ప్రకారం, 'అదే రోజు చెక్ క్లియరెన్స్' విధానం రేపటి (అక్టోబర్ 4) నుంచే దేశవ్యాప్తంగా అమలులోకి రానుంది.
ఈ కొత్త విధానం వల్ల, మనం జమ చేసిన చెక్కులు కేవలం కొన్ని గంటల్లోనే క్లియర్ అవుతాయి. దేశంలోని ప్రముఖ ప్రైవేట్ బ్యాంకులైన హెచ్డీఎఫ్సీ (HDFC), ఐసీఐసీఐ (ICICI) సహా చాలా బ్యాంకులు ఇప్పటికే ఈ విధానాన్ని ప్రారంభించనున్నట్లు ప్రకటించాయి. చెల్లింపుల ప్రక్రియను మరింత వేగంగా, సురక్షితంగా మార్చడానికి ఆర్బీఐ ఈ ముఖ్యమైన మార్పులు తీసుకురావడం అనేది వినియోగదారులకు, వ్యాపారులకు కూడా ఎంతో మేలు చేస్తుంది.
ప్రస్తుతం చెక్కుల క్లియరెన్స్ కోసం బ్యాంకులు చెక్ ట్రంకేషన్ సిస్టమ్ (CTS) ను వాడుతున్నాయి. మనం ఏటీఎంలలో లేదా డ్రాప్ బాక్సుల్లో చెక్కులు వేస్తే, అవి క్లియర్ కావడానికి కనీసం రెండు రోజులు పడుతోంది. కొన్నిసార్లు ఇంకా ఎక్కువ సమయం కూడా తీసుకుంటుంది.
కొత్త విధానం అమల్లోకి వస్తే ఈ జాప్యం పూర్తిగా తొలగిపోతుంది. చెక్ ట్రంకేషన్ సిస్టమ్ ను మరింత మెరుగుపరిచి, క్లియరెన్స్ ప్రక్రియను వేగవంతం చేయడం ద్వారా.. మనం చెక్కును బ్యాంకుకు సమర్పించిన రోజునే (లేదా కొన్ని గంటల్లోనే) డబ్బులు మన అకౌంట్లో జమ అయ్యేలా ఆర్బీఐ చర్యలు తీసుకుంది.
క్లియరెన్స్ వేగం పెరిగినప్పటికీ, చెక్కులు బౌన్స్ కాకుండా ఉండేందుకు ఖాతాదారులు కొన్ని ముఖ్య జాగ్రత్తలు తీసుకోవాలని బ్యాంకులు సూచిస్తున్నాయి.
సరిపడా డబ్బు ఉంచుకోండి: చెక్కు ఇచ్చే ముందు, మీ అకౌంట్లో సరిపడా నగదు నిల్వలు ఉన్నాయో లేదో తప్పకుండా చెక్ చేసుకోండి. చెక్ ఇచ్చాక, అది కొన్ని గంటల్లోనే క్లియర్ అయ్యే అవకాశం ఉంది కాబట్టి, తక్షణమే డబ్బు అందుబాటులో ఉండాలి.
స్పష్టమైన వివరాలు: చెక్కులపై తప్పులు లేకుండా, స్పష్టంగా, కొట్టివేతలు లేకుండా వివరాలు నింపాలి. చెక్కుపై తేదీ, మొత్తం, లబ్ధిదారుడి పేరు వంటివి సరిగ్గా ఉండేలా చూసుకోవాలి.
ఆర్బీఐ తీసుకొచ్చిన మరో ముఖ్యమైన మార్పు 'పాజిటివ్ పే సిస్టమ్'. ఇది చెక్కుల భద్రతను పెంచేందుకు ఉద్దేశించినది. ఫ్రాడ్ జరిగే అవకాశాలను తగ్గించడం దీని ముఖ్య ఉద్దేశం.
50 వేల కంటే ఎక్కువైతే..: రూ. 50,000 కంటే ఎక్కువ విలువైన చెక్కులను బ్యాంకులో జమ చేయడానికి, మీరు కనీసం 24 గంటల ముందు బ్యాంకుకు కొన్ని కీలక వివరాలను అందించాలి.
ఏమి పంపాలి?: అకౌంట్ నంబర్, చెక్ నంబర్, చెక్ తేదీ, చెక్ మొత్తం, లబ్ధిదారుడి పేరు వంటి వివరాలను బ్యాంకుకు తెలియజేయాలి. ఈ వివరాలను బ్యాంకు రీజనల్ ఆఫీసులకు కేటాయించిన ఈ-మెయిల్ ఐడీలకు పంపించాల్సి ఉంటుంది.
సరిపోల్చాకే క్లియర్: బ్యాంకులో చెక్కును సమర్పించినప్పుడు, మీరు ముందుగా అందించిన వివరాలతో సరిపోల్చి చూస్తారు. అన్నీ సక్రమంగా ఉంటేనే చెక్కును క్లియర్ చేస్తారు. వివరాలు సరిపోలకపోతే ఆ చెక్కును తిరస్కరిస్తారు.

రూ. 5 లక్షలకు తప్పనిసరి: రూ. 5 లక్షలు దాటిన చెక్కులకు ఈ పాజిటివ్ పే విధానం తప్పనిసరి అని ఆర్బీఐ ఇప్పటికే ఆదేశాలు జారీ చేసింది.
ఈ అదే రోజు చెక్ క్లియరెన్స్ విధానం అమలులోకి రావడంతో, మన ఆర్థిక లావాదేవీలు మరింత వేగంగా, నమ్మకంగా జరుగుతాయని ఆశించవచ్చు. ఇది డిజిటల్ యుగంలో చెల్లింపుల వ్యవస్థకు మరింత ఊతం ఇస్తుంది.