భారతదేశం గత దశాబ్ద కాలంలో సాధించిన అత్యంత అద్భుతమైన విజయాల్లో డిజిటల్ విప్లవం ఒకటి. నేడు ఒక మారుమూల పల్లెటూరిలోని చిన్న టీ కొట్టు నుండి నగరాల్లోని పెద్ద పెద్ద మాల్స్ వరకు ప్రతిచోటా మనకు కనిపించే ఒకే ఒక్క సాధారణ అంశం "QR కోడ్". ఈ వ్యవస్థపై పేటీఎం (Paytm) వ్యవస్థాపకుడు మరియు సీఈఓ విజయ్ శేఖర్ శర్మ ఇటీవల చేసిన వ్యాఖ్యలు సోషల్ మీడియాలో వైరల్ అవుతున్నాయి. ప్రపంచానికి భారత్ ఇచ్చిన అత్యుత్తమ 'గిఫ్ట్' ఏంటనే ప్రశ్నకు ఆయన ఇచ్చిన సమాధానం ప్రతి భారతీయుడు గర్వపడేలా ఉంది.
ఆయన విశ్లేషణ ప్రకారం, భారతదేశం ప్రపంచానికి అందించిన అతిపెద్ద ఆవిష్కరణ 'మర్చంట్ పేమెంట్ QR కోడ్'. ఈ వ్యవస్థ భారతదేశంలో మొదలైన తర్వాతే ప్రపంచవ్యాప్తంగా ప్రాచుర్యం పొందిందని ఆయన స్పష్టం చేశారు. చాలామంది డిజిటల్ పేమెంట్స్ విషయంలో చైనాను ఉదాహరణగా చూపుతుంటారు. అయితే, విజయ్ శేఖర్ శర్మ ఇక్కడే ఒక కీలకమైన తేడాను వివరించారు.
చైనాలో డిజిటల్ చెల్లింపులు ప్రారంభమైనప్పుడు, అక్కడ ఎక్కువగా 'కన్జూమర్ QR కోడ్' విధానం ఉండేది. అంటే, కొనుగోలుదారుడు తన ఫోన్లో కోడ్ను చూపిస్తే, వ్యాపారి దానిని స్కాన్ చేయాల్సి ఉంటుంది. దీనివల్ల వ్యాపారి వద్ద స్కానింగ్ మిషన్ ఉండటం తప్పనిసరి.
మర్చంట్ QR కోడ్ (భారత్): భారతదేశంలో దీనికి భిన్నంగా 'మర్చంట్ QR కోడ్' విప్లవం వచ్చింది. ఇక్కడ వ్యాపారి తన షాపు ముందు ఒక కోడ్ను అతికిస్తాడు. కస్టమర్ తన వద్ద ఉన్న ఏ యాప్ ద్వారా అయినా దానిని స్కాన్ చేసి డబ్బులు పంపవచ్చు. దీనివల్ల అతి తక్కువ ఖర్చుతో, ఒక చిన్న కాగితం ముక్కతో వ్యాపారి డిజిటల్ చెల్లింపులను స్వీకరించే వీలు కలిగింది.
భారతదేశంలో డిజిటల్ పేమెంట్స్ విజయవంతం కావడానికి ప్రధాన కారణం 'చిల్లర సమస్య'. గతంలో ఒక రూపాయి లేదా రెండు రూపాయల చిల్లర కోసం కస్టమర్లు, వ్యాపారులు ఇబ్బంది పడేవారు. కానీ QR కోడ్ రాకతో ఖచ్చితమైన చెల్లింపులు: రూపాయిలతో సంబంధం లేకుండా పైసల్లో కూడా చెల్లింపులు చేయడం సాధ్యమైంది.
పారదర్శకత: ప్రతి రూపాయికి లెక్క ఉండటం వల్ల వ్యాపారులకు తమ ఆర్థిక లావాదేవీల నిర్వహణ సులభమైంది.
ఆర్థిక సమ్మిళితం (Financial Inclusion): బ్యాంకు ఖాతాలు ఉన్న ప్రతి పేదవాడు కూడా టెక్నాలజీని వాడటం మొదలుపెట్టాడు.
నేడు భారతదేశానికి చెందిన యూపీఐ (UPI) వ్యవస్థ ప్రపంచ దేశాలను ఆశ్చర్యపరుస్తోంది. సింగపూర్, యూఏఈ, ఫ్రాన్స్ వంటి దేశాలు కూడా భారతీయ చెల్లింపుల వ్యవస్థను అంగీకరిస్తున్నాయి. దీనికి పునాది వేసింది మన దేశంలోని 'మర్చంట్ QR కోడ్' ఇన్నోవేషన్ అని విజయ్ శేఖర్ శర్మ అభిప్రాయపడ్డారు. గూగుల్ వంటి అంతర్జాతీయ సంస్థలు కూడా భారతదేశంలో డిజిటల్ పేమెంట్స్ మోడల్ను చూసి, ఇతర దేశాల్లో తమ సేవలను మెరుగుపరుచుకున్నాయి.
విజయ్ శేఖర్ శర్మ అన్నట్లుగా, భారతదేశం కేవలం టెక్నాలజీని వాడుకోవడమే కాదు, ప్రపంచానికి ఒక కొత్త మార్గాన్ని చూపించింది. "మేడ్ ఇన్ ఇండియా" గా మొదలైన ఈ QR కోడ్ సంస్కృతి నేడు ప్రపంచ డిజిటల్ ఆర్థిక వ్యవస్థనే మారుస్తోంది. చిల్లర కష్టాల నుండి స్వాతంత్ర్యం కల్పించిన ఈ వ్యవస్థ, భారత్ గర్వించదగ్గ గొప్ప ఆవిష్కరణ అనడంలో ఎటువంటి సందేహం లేదు.