ఇప్పటి రోజుల్లో స్మార్ట్ఫోన్ మన జీవితంలో అంతర్భాగమైపోయింది. కాల్స్, ఫొటోలు, చాట్స్ మాత్రమే కాదు – మన వ్యక్తిగత, ఆర్థిక సమాచారం అంతా కూడా ఫోన్లోనే నిల్వవుతుంది. కానీ అదే సౌకర్యం ఎప్పుడైనా ప్రమాదంగా మారవచ్చని సైబర్ సెక్యూరిటీ నిపుణులు హెచ్చరిస్తున్నారు.
హైదరాబాద్లో ఫిక్కీ లేడీస్ ఆర్గనైజేషన్ ఆధ్వర్యంలో నిర్వహించిన హ్యాక్ ప్రూఫ్ సమ్మిట్లో ప్రముఖ సైబర్ సెక్యూరిటీ నిపుణుడు రక్షిత్ టాండన్ మాట్లాడారు. ఆయన చేసిన కొన్ని ముఖ్యమైన సూచనలు ఇవి: ఆధార్, పాన్, పాస్పోర్ట్ వంటి సున్నితమైన పర్సనల్ డాక్యుమెంట్స్ ఫొటోలు మొబైల్ గ్యాలరీలో ఉంచకూడదు. గ్యాలరీ యాక్సెస్ కోరే యాప్లు ఆ ఫొటోలను స్కాన్ చేసి, ఇతర సర్వర్లకు పంపే అవకాశం ఉంది. ఈ విధంగా మన వ్యక్తిగత సమాచారం సైబర్ మోసగాళ్ల చేతికి చేరే ప్రమాదం ఉంది.
మనకు తెలియకపోయినా అనేక యాప్లు ఇన్స్టాల్ చేసిన వెంటనే గ్యాలరీ యాక్సెస్ తీసుకుంటాయి. ఫొటో ఎడిటింగ్ యాప్లు, సోషియల్ మీడియా యాప్లు, షాపింగ్ యాప్లు – ఇవన్నీ గ్యాలరీలోని కంటెంట్ను స్కాన్ చేస్తాయి. ఒకవేళ ఫోన్ హ్యాక్ అయితే లేదా మాల్వేర్ యాప్ ఇన్స్టాల్ అయితే, గ్యాలరీలోని డేటా అంతా బయటికి వెళ్ళిపోవచ్చు. ఆధార్, పాన్ లాంటి కీలక డాక్యుమెంట్లు ఐడెంటిటీ థెఫ్ట్ (పేరుతో మోసం) కు ఉపయోగపడే అవకాశం ఉంది.
రక్షిత్ టాండన్ సూచనల ప్రకారం: డిజీలాకర్ లేదా ప్రభుత్వం అందిస్తున్న అధికారిక యాప్లలో ఆధార్, పాన్ వంటి డాక్యుమెంట్లను ఉంచాలి. ఈ ప్లాట్ఫార్ములు అధిక భద్రతా ప్రమాణాలతో పనిచేస్తాయి. మొబైల్ గ్యాలరీలో ఉంచడం కన్నా, క్లౌడ్ బేస్డ్ సురక్షిత స్టోరేజీ ఉత్తమం.
అవసరం లేని యాప్లకు గ్యాలరీ యాక్సెస్ ఇవ్వొద్దు. డౌన్లోడ్ చేసే ముందు యాప్ యొక్క రివ్యూలు, రేటింగులు చెక్ చేయాలి. ఫోన్లో లాక్, ఫింగర్ప్రింట్, ఫేస్ ఐడీ వంటి భద్రతా ఫీచర్లను తప్పనిసరిగా వాడాలి. అనుమానాస్పద లింకులు, ఫైల్స్ను ఓపెన్ చేయకుండా ఉండాలి.
మనలో చాలామంది “ఏమవుతుంది?” అని నిర్లక్ష్యం చేస్తారు. కానీ ఒకవేళ ఆధార్ లేదా పాన్ డిటైల్స్ ఎవరి చేతికి వెళ్లినా: బ్యాంక్ అకౌంట్లు తెరవడం లోన్లు తీసుకోవడం ఆన్లైన్ మోసాలు చేయడం వంటి ప్రమాదాలు సంభవించవచ్చు. దాని ఫలితంగా మనం తెలియకుండానే ఋణభారం లేదా క్రిమినల్ కేసులు ఎదుర్కోవాల్సి రావచ్చు.
స్మార్ట్ఫోన్ సౌకర్యం అందించేంత వరకు మంచిదే. కానీ ఆ సౌకర్యం వల్ల వ్యక్తిగత భద్రత, ఆర్థిక భద్రత ప్రమాదంలో పడకూడదు. అందుకే నిపుణుల మాట వినాలి – ఆధార్, పాన్ కార్డు వంటి డాక్యుమెంట్ల ఫోటోలు గ్యాలరీలో పెట్టకూడదు. సురక్షిత యాప్లు, డిజీలాకర్ వంటివి వాడటం ద్వారా మన సమాచారం మన చేతుల్లోనే ఉంచుకోవచ్చు.