ప్రతి సంవత్సరం పితృపక్షం అనే కాలంలో మన పూర్వీకులను స్మరించుకుంటూ శ్రాద్ధాలు చేస్తారు. ఈ కాలం చివరగా వచ్చే అమావాస్యను సర్వపిత్ర మోక్ష అమావాస్య అంటారు. 2025లో ఈ అమావాస్య సెప్టెంబర్ 21వ తేదీ, ఆదివారం నాడు వస్తుంది. ఈ రోజున పితృదేవతలకు శ్రాద్ధం చేయడం వలన వారికి శాంతి లభిస్తుందని, సంతతికి శుభఫలితాలు వస్తాయని విశ్వసిస్తారు.
ఈ రోజు ప్రత్యేకత ఏమిటంటే, ఎవరెవరి వర్థంతి తేదీలు తెలియకపోయినా, ఆత్మలందరికీ శ్రాద్ధం చేసినట్లవుతుంది. అందుకే ఈ రోజును సార్వత్రిక శ్రాద్ధం అని కూడా పిలుస్తారు. ముఖ్యంగా అమావాస్య, పౌర్ణమి లేదా చతుర్దశి రోజుల్లో మరణించిన వారికి ఈ రోజు చేసిన శ్రాద్ధం చాలా ముఖ్యమని గ్రంథాలు చెబుతున్నాయి.
ఈ రోజున పిండప్రదానం, తర్పణం, బ్రాహ్మణ భోజనం, దానం వంటి క్రతువులు చేస్తారు. వడ్ల బియ్యం, నువ్వులు, యవాలు, నెయ్యి కలిపిన పిండాలను సమర్పించడం పిండప్రదానం. నువ్వులు కలిపిన నీటిని పితృదేవతలకు సమర్పించడం తర్పణం. అంతేకాక బ్రాహ్మణులకు భోజనం పెట్టడం, పేదలకు అన్నం, వస్త్రాలు, అవసరమైన వస్తువులు దానం చేయడం శ్రాద్ధం లో భాగం.
ఈ అమావాస్యను పశ్చిమ బెంగాల్‌లో మహాలయ అమావాస్యగా పిలుస్తారు. అదే రోజు నుండి దుర్గాపూజా ఉత్సవాలు ప్రారంభమవుతాయి. భూమికి దుర్గాదేవి అవతరించి, పూర్వీకుల శాంతికోసం భక్తుల ప్రార్థనల్లో చేరతారని విశ్వసిస్తారు. అందుకే ఈ రోజు ఆధ్యాత్మికంగా కూడా గొప్ప ప్రాధాన్యతను కలిగి ఉంటుంది.
పితృపక్షం కాలంలో మన పూర్వీకుల ఆత్మలు భూమికి దగ్గరగా వస్తాయని నమ్మకం ఉంది. అందుకే శ్రాద్ధం చేయడం వల్ల వారు సంతృప్తి చెందుతారు. వారు సంతోషిస్తే దేవతలు సంతోషిస్తారని, దేవతలు సంతోషిస్తే సకల లోకానికీ శ్రేయస్సు కలుగుతుందని గ్రంథాలు చెబుతున్నాయి. ఈ విధంగా శ్రాద్ధం చేయడం కేవలం ఒక క్రతువు మాత్రమే కాదు, పూర్వీకుల పట్ల కృతజ్ఞత చూపే పవిత్రమైన మార్గం కూడా.
