భారతీయ రైల్వే శాఖ అక్టోబర్ 1, 2025 నుంచి రైల్వే రిజర్వేషన్ విధానంలో ఒక కీలకమైన మార్పును తీసుకురానుంది. ఆ తేదీ నుంచి రిజర్వేషన్ ఓపెన్ అయిన మొదటి 15 నిమిషాల్లో ఆన్లైన్ ద్వారా టికెట్ బుక్ చేయాలంటే, ప్రయాణికుడు తప్పనిసరిగా ఆధార్ ధృవీకృత IRCTC ఖాతా కలిగి ఉండాలి. ఇప్పటి వరకు ఈ నియమం తత్కాల్ టికెట్లకే పరిమితమై ఉండగా, ఇప్పుడు జనరల్ రిజర్వేషన్ టికెట్లకూ ఈ నిబంధనను వర్తింపజేయనున్నారు. ఈ మార్పు ముఖ్య ఉద్దేశం – టికెట్ దళాళీల మోసాలను నివారించడం మరియు నిజమైన ప్రయాణికులకు టికెట్లు అందుబాటులోకి తీసుకురావడం.
ఈ విధానం వల్ల పాపులర్ ట్రైన్లకు మరియు పీక్ సీజన్‌కి ఉన్న డిమాండ్‌ను దళాళీలు దుర్వినియోగం చేసుకోవడాన్ని రైల్వే శాఖ అడ్డుకుంటోంది. రెజర్వేషన్ ఓపెన్ అయిన మొదటి 15 నిమిషాలపాటు కేవలం ఆధార్ ధృవీకరణ చేసిన ఖాతాదారులు మాత్రమే ఆన్లైన్ బుకింగ్ చేసుకోగలగడం వల్ల, సాధారణ ప్రయాణికులకు న్యాయం జరుగుతుంది. ఈ మార్పు వల్ల ఫేక్ అకౌంట్ల ద్వారా బల్క్ బుకింగ్స్ చేసే అవకాశాలు తగ్గిపోతాయి. అదే సమయంలో, బుకింగ్ ప్రక్రియ మరింత పారదర్శకంగా, సమర్థవంతంగా మారుతుంది.
ఆధార్ ధృవీకరణ చేసుకోవడం కూడా చాలా సులభం. IRCTC వెబ్‌సైట్ లేదా యాప్‌లో లాగిన్ అయి ‘My Profile’ సెక్షన్‌లోకి వెళ్లి ‘Aadhaar Authentication’ ఎంపికను క్లిక్ చేయాలి. అక్కడ మీ 12 అంకెల ఆధార్ నంబర్ నమోదు చేసి, మీ మొబైల్‌కి వచ్చిన OTP ద్వారా ధృవీకరణ పూర్తి చేయవచ్చు. కానీ, మీ IRCTC ఖాతాలో ఉన్న వివరాలు, ఆధార్‌లో ఉన్న వివరాలతో సరిపోవాలి. లేకపోతే ధృవీకరణ విఫలమవుతుంది. కనుక ప్రయాణికులు ముందుగానే ఈ ప్రక్రియను పూర్తిచేసుకోవడం మంచిది.
ఇంకా, అధికారిక టికెట్ ఏజెంట్లకు ఇప్పటికే ఉన్న 10 నిమిషాల నిషేధం (ప్రారంభ సమయంలో టికెట్లు బుక్ చేయకుండా ఉండే నిబంధన) అలాగే కొనసాగుతుంది. అంటే, రెజర్వేషన్ ప్రారంభమైన తర్వాత మొదటి 10 నిమిషాలపాటు ఏజెంట్లు టికెట్లు బుక్ చేయలేరు. మరోవైపు, స్టేషన్‌లో ఉన్న పిఆర్‌ఎస్ (Passenger Reservation System) కౌంటర్లలో బుకింగ్ వ్యవస్థలో ఎలాంటి మార్పులు చేయలేదు. అక్కడ టికెట్లు బుక్ చేయడానికి ఆధార్ అవసరం లేదు, ఇదివరకు ఉన్న విధానమే కొనసాగుతుంది.
ఈ విధానంలో ప్రయాణికులకు ఉపయోగాలు చాలానే ఉన్నాయి. ముఖ్యంగా, అధిక డిమాండ్ ఉన్న ట్రైన్లలో టికెట్ లభించే అవకాశాలు పెరుగుతాయి. టికెట్ మాఫియా నుంచి విముక్తి లభిస్తుంది. నిజమైన ప్రయాణికులు, తమ ప్రయాణాన్ని ముందుగానే ప్లాన్ చేసి, ఆన్లైన్ ద్వారా సులభంగా టికెట్లు పొందగలుగుతారు. ఇది ఒక న్యాయమైన, సమాన అవకాశాలు కలిగిన రిజర్వేషన్ వ్యవస్థకు బీజం వేస్తుంది.
ఈ మార్పు 2025 అక్టోబర్ 1 నుంచి అమల్లోకి రాబోతున్న నేపథ్యంలో, తరచూ ట్రైన్‌లో ప్రయాణించే వారు వెంటనే తమ IRCTC ఖాతాలను ఆధార్‌తో లింక్ చేసుకోవడం చాలా ముఖ్యం. ఆలస్యం చేస్తే, రెజర్వేషన్ ఓపెన్ అయ్యే కీలకమైన తొలి 15 నిమిషాల్లో టికెట్లు బుక్ చేయలేని పరిస్థితి ఏర్పడుతుంది. టికెట్లు త్వరగా పూరించబడే పాప్‌లర్ ట్రైన్లకు ఇది ముఖ్యంగా వర్తిస్తుంది. అందుకే, ఈ మార్పును ముందుగానే అర్థం చేసుకుని, అవసరమైన చర్యలు తీసుకోవడం ప్రతి ప్రయాణికుడి బాధ్యత.
