భారతదేశ చరిత్రలో మరో మైలురాయి రాసిన ఘట్టం మహారాష్ట్రలో చోటుచేసుకుంది. ప్రధాని నరేంద్ర మోదీ చేతులమీదుగా దేశంలోని తొలి ఫుల్లీ డిజిటల్ ఎయిర్పోర్ట్ నవీ ముంబై ఇంటర్నేషనల్ ఎయిర్పోర్ట్ (Navi Mumbai International Airport - NMIA) ఫేజ్-1ను శుక్రవారం ఘనంగా ప్రారంభించారు. ఈ ప్రాజెక్ట్ దేశవ్యాప్తంగా విమానయాన రంగంలో కొత్త యుగానికి నాంది పలకనుందని నిపుణులు అభిప్రాయపడుతున్నారు.
సుమారు 1,160 హెక్టార్ల విస్తీర్ణంలో రూ.19,650 కోట్ల వ్యయంతో నిర్మించిన ఈ విమానాశ్రయం, ఆధునిక సాంకేతికతతో రూపుదిద్దుకుంది. ఇది భారతదేశంలోనే మొదటి "ఫుల్లీ డిజిటల్ ఎయిర్పోర్ట్", అంటే పేపర్లెస్ చెక్-ఇన్, బయోమెట్రిక్ బోర్డింగ్, డిజిటల్ లగేజ్ ట్రాకింగ్, స్మార్ట్ సెక్యూరిటీ సిస్టమ్లు, మరియు ఎయిర్ ట్రాఫిక్ మేనేజ్మెంట్ వరకు అన్నీ పూర్తిగా టెక్నాలజీ ఆధారంగా పనిచేయనున్నాయి.
ప్రధాని మోదీ ఈ ఎయిర్పోర్టును ప్రారంభిస్తూ మాట్లాడుతూ, ఇది నూతన భారతం యొక్క ఆధునికతకు ప్రతీక. స్మార్ట్ సిటీ కాన్సెప్ట్ను మించిపోయే విధంగా డిజిటల్ ఇన్ఫ్రాస్ట్రక్చర్ను మనం అభివృద్ధి చేస్తున్నాం. ఇది కేవలం ఎయిర్పోర్ట్ కాదు ఇది భవిష్యత్ రవాణా వ్యవస్థకు దారితీసే ఒక సాంకేతిక కేంద్రము అని పేర్కొన్నారు.
ఈ ఎయిర్పోర్టును అదానీ ఎయిర్పోర్ట్స్ హోల్డింగ్స్ (74%) మరియు సిటీ & ఇండస్ట్రియల్ డెవలప్మెంట్ కార్పొరేషన్ (CIDCO - 26%) సంయుక్తంగా అభివృద్ధి చేశాయి. ఈ భాగస్వామ్యం ద్వారా ప్రభుత్వం మరియు ప్రైవేట్ రంగం కలసి పెద్ద ప్రాజెక్టులను విజయవంతంగా అమలు చేయగలమనే నమ్మకం ఏర్పడిందని అధికారులు తెలిపారు.
ఈ ఎయిర్పోర్ట్ మొదటి దశలోనే సంవత్సరానికి 9 కోట్ల మంది ప్రయాణికులు రాకపోకలు సాగించగల సౌకర్యాలను కలిగి ఉంది. ప్రాజెక్ట్ మొత్తం పూర్తయిన తర్వాత ఈ సామర్థ్యం మరింత పెరగనుంది. అదే సమయంలో 6 రన్వేలు, 4 ప్యాసింజర్ టెర్మినల్స్, 350కు పైగా చెక్-ఇన్ కౌంటర్లు, మరియు హైస్పీడ్ కార్గో హ్యాండ్లింగ్ ఫెసిలిటీలు కూడా ఇందులో ఏర్పాటు చేశారు.
నవీ ముంబై ఎయిర్పోర్ట్లో ప్రతి ప్రయాణికుడికి డిజిటల్ ఫేస్ రికగ్నిషన్ బోర్డింగ్ సిస్టమ్ (DigiYatra) అమలులో ఉంటుంది. పాస్పోర్ట్ లేదా టికెట్ చూపాల్సిన అవసరం లేకుండా ముఖచిత్రం ద్వారా ప్రయాణికుల గుర్తింపును ధృవీకరిస్తారు. అలాగే ప్రతి లగేజ్కు డిజిటల్ ట్యాగ్ కేటాయించి, ప్రయాణికులు మొబైల్ యాప్ ద్వారా తమ సామాను ఎక్కడుందో ట్రాక్ చేయగలరు.
ఎయిర్పోర్ట్లోని అన్ని సిస్టమ్లు ఇంటర్నెట్ ఆఫ్ థింగ్స్ (IoT) ఆధారంగా పరస్పరం అనుసంధానమై ఉంటాయి. విమానాశ్రయంలో శక్తి వినియోగం తగ్గించేందుకు సౌర విద్యుత్ వ్యవస్థలు ఏర్పాటు చేశారు. 80% వరకు రిన్యూవబుల్ ఎనర్జీతో ఈ ఎయిర్పోర్ట్ నడుస్తుందని అధికారులు తెలిపారు. నవీ ముంబై ఎయిర్పోర్ట్ పచ్చదనానికి ప్రాధాన్యత ఇస్తూ రూపొందించబడింది. ఇందులో భారీగా మొక్కలు నాటడంతో పాటు, వర్షపు నీటి సంరక్షణ, వ్యర్థ నిర్వహణ వ్యవస్థలు ఏర్పాటు చేశారు. ఈ ఎయిర్పోర్ట్ దేశంలోనే తొలి కార్బన్-న్యూట్రల్ విమానాశ్రయంగా నిలవాలని లక్ష్యంగా పెట్టుకున్నారు.
ఈ ప్రాజెక్ట్ ప్రత్యక్షంగా మరియు పరోక్షంగా ఐదు లక్షల మందికి పైగా ఉద్యోగ అవకాశాలు కల్పించనుందని అంచనా. ముంబై మహానగర ప్రాంతం (MMR) మొత్తం రవాణా, టూరిజం, లాజిస్టిక్స్ రంగాలకు ఈ ఎయిర్పోర్ట్ కొత్త ఊపు తీసుకువస్తుందని నిపుణులు చెబుతున్నారు. ఈ ఎయిర్పోర్ట్ రూపకల్పనలో భారత సాంస్కృతిక మూలాలను ప్రతిబింబించే ఆర్కిటెక్చర్ను కూడా జోడించారు. ఎయిర్పోర్ట్ టెర్మినల్లోని డిజైన్లు, అలంకరణలు మహారాష్ట్ర కళా సంప్రదాయాలను ప్రతిబింబించేలా రూపొందించబడ్డాయి.
మొత్తంగా, నవీ ముంబై ఇంటర్నేషనల్ ఎయిర్పోర్ట్ ప్రారంభం భారతదేశ విమానయాన చరిత్రలో మరో కీలక మైలురాయిగా నిలిచింది. ఇది “డిజిటల్ ఇండియా”, “గ్రీన్ ఇండియా” లక్ష్యాలను కలిపిన సమగ్ర అభివృద్ధి ప్రాజెక్టుగా భావించవచ్చు.