ఇటీవలి కాలంలో బంగారం ధరలు వేగంగా పెరుగుతున్నాయి. సాధారణ పెట్టుబడిదారుల నుంచి అంతర్జాతీయ ఆర్థిక సంస్థల వరకు అందరూ దీనిపై దృష్టి పెట్టారు. ఒకప్పుడు ఆభరణాల తయారీలో మాత్రమే వినియోగించిన బంగారం, ఇప్పుడు ప్రపంచ ఆర్థిక వ్యవస్థలో కీలకమైన పెట్టుబడి సాధనంగా మారింది. ముఖ్యంగా డాలర్ బలహీనపడటం, BRICS దేశాల వ్యూహాత్మక కొనుగోళ్లు, అంతర్జాతీయ రాజకీయ ఉద్రిక్తతలు, ఉత్పత్తి తగ్గడం వంటి అనేక కారణాలు ఈ పెరుగుదల వెనుక ఉన్నాయి.
మొదటగా, ప్రపంచవ్యాప్తంగా అమెరికా డాలర్ ఆధిపత్యం క్రమంగా తగ్గుతోంది. చాలా కాలంగా అంతర్జాతీయ వాణిజ్యంలో ప్రధాన కరెన్సీగా డాలర్ ఆధిపత్యం కొనసాగుతూనే ఉంది. కానీ, ఇటీవల చైనా, రష్యా, బ్రెజిల్, ఇండియా, దక్షిణాఫ్రికా వంటి BRICS దేశాలు తమ అంతర్గత లావాదేవీల్లో డాలర్‌ను పక్కన పెట్టి తమ స్వంత కరెన్సీలను ఉపయోగించడం ప్రారంభించాయి. దీనివల్ల డాలర్‌పై డిమాండ్ తగ్గి, దాని బలం కొంతవరకు క్షీణించింది. ఈ పరిస్థితిని ముందుగానే అంచనా వేసిన BRICS దేశాలు భారీగా బంగారం కొనుగోలు చేస్తున్నాయి. ఎందుకంటే బంగారం ఎప్పటికీ సురక్షితమైన పెట్టుబడి సాధనంగా నిలుస్తుంది.
రెండవది, రష్యా–ఉక్రెయిన్ యుద్ధం, అమెరికా–చైనా మధ్య వాణిజ్య యుద్ధం, మధ్యప్రాచ్యంలో పెరుగుతున్న భౌగోళిక ఉద్రిక్తతలు ప్రపంచ మార్కెట్లలో అస్థిరతను పెంచుతున్నాయి. స్టాక్ మార్కెట్లు, క్రిప్టోకరెన్సీ మార్కెట్లు ఎప్పటికప్పుడు హెచ్చుతగ్గులకు లోనవుతున్నాయి. పెట్టుబడిదారులు ఇలాంటి రిస్క్ ఉన్న ఆస్తుల నుండి నమ్మదగిన ఆస్తుల వైపు మళ్లుతున్నారు. ఈ సందర్భంలో బంగారం మాత్రమే అత్యంత సురక్షితమైన సాధనంగా భావించబడుతోంది. చరిత్ర చెబుతున్నది ఏమిటంటే, యుద్ధాల సమయంలో, ఆర్థిక మాంద్య సమయంలో, లేదా కరెన్సీ విలువ పడిపోతున్నప్పుడు బంగారం ధరలు ఎప్పుడూ పెరుగుతూనే ఉంటాయి.
మూడవది, బంగారం ఉత్పత్తి తగ్గిపోవడం కూడా ధరల పెరుగుదలకు దోహదపడుతోంది. ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఉన్న ప్రధాన మైనింగ్ కంపెనీలు కొత్త గనుల అన్వేషణలో కష్టాలను ఎదుర్కొంటున్నాయి. ఉత్పత్తి వ్యయం పెరగడం, పర్యావరణ పరిరక్షణ చట్టాలు, సాంకేతిక సవాళ్లు వలన బంగారం సరఫరా తగ్గింది. సరఫరా తగ్గి, డిమాండ్ పెరిగినప్పుడు ధరలు సహజంగానే పెరుగుతాయి.
అదనంగా, అమెరికా ఫెడరల్ రిజర్వ్ వడ్డీ రేట్లపై తీసుకుంటున్న నిర్ణయాలు కూడా బంగారం ధరలను ప్రభావితం చేస్తున్నాయి. వడ్డీ రేట్లు తగ్గితే, డాలర్ విలువ బలహీనపడుతుంది. అప్పుడు పెట్టుబడిదారులు బంగారం కొనుగోలుకు మరింత ఆసక్తి చూపుతారు. అదే సమయంలో ద్రవ్యోల్బణం (Inflation) పెరుగుతున్నప్పుడు కూడా ప్రజలు తమ సొమ్ము విలువ తగ్గిపోకుండా కాపాడుకోవడానికి బంగారాన్నే ఆశ్రయిస్తారు. ఈ పరిస్థితి బంగారం ధరలను మరింత ఎత్తుకు తీసుకెళ్తుంది.
ఇకపోతే, భారతదేశం వంటి దేశాలలో బంగారం కేవలం పెట్టుబడి సాధనం మాత్రమే కాకుండా సాంస్కృతిక విలువ కూడా కలిగినది. వివాహాలు, పండుగలు, ఇతర శుభకార్యాలలో బంగారం వినియోగం తప్పనిసరి. కాబట్టి ఇక్కడ ఎప్పటికీ బంగారానికి డిమాండ్ తగ్గదు. అంతర్జాతీయంగా ధరలు పెరిగితే, భారతీయ మార్కెట్లో మరింత ఎక్కువ ప్రభావం చూపుతుంది.
మొత్తం మీద, బంగారం ధరల పెరుగుదల వెనుక ఉన్న ప్రధాన కారణాలు ఇవే: డాలర్ బలహీనత, BRICS దేశాల వ్యూహాత్మక కొనుగోళ్లు, రాజకీయ–ఆర్థిక ఉద్రిక్తతలు, ఉత్పత్తి తగ్గుదల, ద్రవ్యోల్బణం. ఈ పరిస్థితులు సమీప భవిష్యత్తులో కూడా కొనసాగితే, బంగారం ధరలు మరింత పెరగడం ఖాయమని నిపుణులు అంచనా వేస్తున్నారు. ఇదంతా చూస్తే, బంగారం కేవలం ఆభరణం మాత్రమే కాకుండా ఆర్థిక రక్షణ కవచం అని స్పష్టమవుతోంది. గ్లోబల్ ఎకానమీ ఎంత అస్థిరంగా మారుతుందో, అంతవరకు బంగారం మరింత బలంగా నిలుస్తుంది.
