భారతదేశంలో రిటైల్ రంగంలో ఒక పెద్ద విప్లవాన్ని తీసుకొచ్చిన సంస్థలలో డిమార్ట్ (D-Mart) ఒకటి. తక్కువ ధరలకు నాణ్యమైన వస్తువులను అందించడంలో ఇది అగ్రస్థానంలో ఉంది. కిరాణా సామాగ్రి నుంచి గృహోపకరణాల వరకు, దుస్తుల నుంచి ఎలక్ట్రానిక్స్ వరకు అన్నీ ఒకే చోట, తక్కువ ధరలకు లభిస్తాయి. ఈ విధానం వల్ల సామాన్య మరియు మధ్యతరగతి ప్రజలకు డిమార్ట్ ఒక వరంలా మారింది. అయితే, ఇదే డిమార్ట్ ఇప్పుడు చిన్న వ్యాపారులకు ఒక శాపంగా మారిందని తమిళనాడు ట్రేడ్ యూనియన్లు ఆందోళన వ్యక్తం చేస్తున్నాయి. ఆగస్టు 30న తిరుచిరాపల్లిలోని డిమార్ట్ ముందు నిరసనలకు దిగాలని నిర్ణయించాయి. ఈ వివాదం వెనుక ఉన్న అసలు కారణాలను, దాని ప్రభావాలను ఇప్పుడు పరిశీలిద్దాం.
2002లో ప్రారంభమైన డిమార్ట్, అతి తక్కువ కాలంలోనే దేశంలో అత్యంత విశ్వసనీయ రిటైల్ చైన్లలో ఒకటిగా ఎదిగింది. దీని విజయానికి ప్రధాన కారణాలు:
ఎవ్రీడే లో ప్రైసెస్ (Everyday Low Prices): డిమార్ట్ కేవలం పండుగ సీజన్లలోనే కాదు, ప్రతి రోజూ వినియోగదారులకు తగ్గింపు ధరలను అందిస్తుంది. ఇది ప్రజలను నిత్యం డిమార్ట్‌కు వచ్చేలా ప్రోత్సహిస్తుంది.
పెద్ద మొత్తంలో కొనుగోళ్లు: డిమార్ట్ నిత్యావసర వస్తువులను, ముఖ్యమైన ఉత్పత్తులను పెద్ద మొత్తంలో కొనుగోలు చేస్తుంది. దీనివల్ల వారికి సప్లయర్ల నుంచి తక్కువ ధరలు లభిస్తాయి. ఈ ప్రయోజనాన్ని వారు వినియోగదారులకు బదిలీ చేస్తారు.
ఖర్చుల తగ్గింపు: డిమార్ట్ తమ కార్యకలాపాల్లో అనవసర ఖర్చులను తగ్గిస్తుంది. లగ్జరీ ఇంటీరియర్స్, అధిక సిబ్బంది, లేదా భారీ ప్రకటనలు వంటి వాటిపై ఖర్చు చేయకుండా, ఆ ఖర్చును వస్తువుల ధరల తగ్గింపునకు ఉపయోగిస్తుంది.
ఈ వ్యూహాల వల్ల డిమార్ట్ సామాన్యుల బడ్జెట్‌లో అన్ని రకాల వస్తువులను అందుబాటులో ఉంచగలుగుతోంది. ఇది వినియోగదారులకు లాభదాయకంగా ఉన్నప్పటికీ, చిన్న వ్యాపారులకు ఇది ఒక పెద్ద సవాలుగా మారింది.
డిమార్ట్ లాంటి పెద్ద రిటైల్ దిగ్గజాలు పట్టణాల్లో విస్తరించడం వల్ల చిన్న, మధ్యతరహా వ్యాపారులు, ముఖ్యంగా వీధి పక్కన ఉన్న చిన్న దుకాణాలు, సూపర్ మార్కెట్లు తీవ్రంగా నష్టపోతున్నాయి. వారు డిమార్ట్ అందించే తక్కువ ధరలతో పోటీ పడలేకపోతున్నారు.
ధరల యుద్ధం: డిమార్ట్ అందించే ధరలు చిన్న వ్యాపారులు అందించే ధరల కంటే చాలా తక్కువగా ఉంటాయి. ఉదాహరణకు, ఒక కిరాణా దుకాణదారు ఒక ప్యాకెట్ బిస్కెట్లను రూ.10కు అమ్మితే, డిమార్ట్ అదే ప్యాకెట్‌ను రూ.9.50కు అమ్ముతుంది. ఈ కొద్దిపాటి ధర వ్యత్యాసం కూడా వినియోగదారులను డిమార్ట్ వైపు ఆకర్షిస్తుంది.
ఒకే చోట అన్నీ: డిమార్ట్‌లో కిరాణా సరుకుల నుంచి దుస్తుల వరకు అన్నీ లభిస్తాయి. దీనివల్ల కస్టమర్లు ఒకే చోట తమ అన్ని అవసరాలను తీర్చుకోవచ్చు. ఇది చిన్న చిన్న దుకాణాలకు వచ్చే కస్టమర్ల సంఖ్యను తగ్గిస్తుంది.
పెట్టుబడి లేమి: చిన్న వ్యాపారులకు పెద్ద మొత్తంలో వస్తువులను కొనుగోలు చేయడానికి లేదా కొత్త టెక్నాలజీలను ఉపయోగించడానికి తగిన పెట్టుబడులు ఉండవు. ఇది వారి వ్యాపారాన్ని దెబ్బతీస్తుంది.
ఈ కారణాల వల్ల చిన్న వ్యాపారులు తమ జీవనోపాధిని కోల్పోతున్నారు. అందుకే తమిళనాడు ట్రేడ్ యూనియన్లు, వేలాది మంది వ్యాపారులు తమ నిరసనను వ్యక్తం చేయడానికి సిద్ధమయ్యారు. చిన్న వ్యాపారాలను రక్షించకపోతే, రాబోయే రోజుల్లో అవి పూర్తిగా కనుమరుగయ్యే ప్రమాదం ఉందని వారు ఆందోళన చెందుతున్నారు.
డిమార్ట్ లాంటి సంస్థల రాక, వినియోగదారులకు లాభం చేకూర్చినా, ఇది సామాజికంగా కొన్ని సమస్యలను సృష్టిస్తుంది. ఇది కేవలం వ్యాపార పోటీ మాత్రమే కాదు, సమాజంలోని రెండు వర్గాల మధ్య జరుగుతున్న సంఘర్షణ. ఒక వైపు వినియోగదారుల ప్రయోజనాలు, మరోవైపు చిన్న వ్యాపారుల జీవనోపాధి. ప్రభుత్వం ఈ సమస్యను ఎలా పరిష్కరిస్తుందనేది ఆసక్తికరంగా మారింది.
ప్రభుత్వం సరైన విధానాలను రూపొందించి, చిన్న వ్యాపారులకు ఆర్థిక సహాయం, శిక్షణ, మరియు టెక్నాలజీ మద్దతు అందిస్తే, వారు పెద్ద సంస్థలతో పోటీ పడగలుగుతారు. అప్పుడే అందరి ప్రయోజనాలు సమానంగా రక్షించబడతాయి. లేకపోతే, ఈ అభివృద్ధి ఒక వర్గానికి మాత్రమే ప్రయోజనం చేకూర్చేదిగా మిగిలిపోతుంది.
