సమకాలీన భారతదేశంలో, ఆస్తి ప్రణాళిక అనేది చాలా ముఖ్యమైన విషయం. మనం ఎన్నో కష్టాలు పడి సంపాదించిన ఆస్తిని, మన వారసులకు ఎలాంటి ఇబ్బందులు లేకుండా అందజేయాలని కోరుకుంటాం. అయితే, చాలామందికి ఈ విషయంలో అవగాహన లేకపోవడం వల్ల ఆస్తి వివాదాలు తలెత్తి, కుటుంబ సంబంధాలు దెబ్బతింటున్నాయి.
మన దేశంలో కేవలం 2-3% మంది మాత్రమే వీలునామా రాస్తున్నారంటే పరిస్థితి ఎంత దారుణంగా ఉందో అర్థం చేసుకోవచ్చు. ఆస్తి పంపకాలలో తలెత్తే సమస్యలను పరిష్కరించడానికి వీలునామా మరియు ట్రస్ట్ అనే రెండు ముఖ్యమైన మార్గాలు ఉన్నాయి. ఈ రెండింటి మధ్య తేడాలు, వాటి ప్రయోజనాలు మరియు ఏది ఎప్పుడు ఉత్తమమైనదో తెలుసుకుందాం.
వీలునామా (Will) vs. ట్రస్ట్ (Trust): ఎంచుకోవడం ఎలా?
వీలునామా అనేది ఒక చట్టబద్ధమైన పత్రం. దీని ద్వారా ఒక వ్యక్తి తన మరణానంతరం తన ఆస్తిని ఎవరికి, ఎలా పంపిణీ చేయాలి అనే విషయాన్ని స్పష్టంగా తెలియజేస్తాడు. వీలునామా రాయడం చాలా సులభం, దీనికి రిజిస్ట్రేషన్ అవసరం లేదు. ఎప్పుడైనా మార్చుకోవచ్చు. దీనికి అయ్యే ఖర్చు కూడా తక్కువే. అయితే, వీలునామాలో ఒక పెద్ద లోపం ఉంది. ఒక వ్యక్తి మరణానంతరం వీలునామా అమలులోకి రావాలంటే, అది కోర్టు ద్వారా "ప్రొబేట్" ప్రక్రియను పూర్తి చేయాలి. ఈ ప్రక్రియ చాలా సుదీర్ఘంగా, ఖర్చుతో కూడుకున్నది. ఈ సమయంలో ఆస్తులపై వారసుల మధ్య వివాదాలు తలెత్తే అవకాశం ఉంటుంది.
ట్రస్ట్ అనేది ఒక చట్టబద్ధమైన ఏర్పాటు. దీనిలో ఒక వ్యక్తి (సృష్టికర్త) తన ఆస్తులను ఒక నిర్దిష్ట ప్రయోజనం కోసం (వారసులకు పంపిణీ చేయడం వంటివి) మరొక వ్యక్తి (ట్రస్టీ)కి అప్పగిస్తాడు. ట్రస్టులు ఇటీవల కాలంలో ధనవంతులకు చాలా ప్రాచుర్యం పొందాయి. దీనికి ప్రధాన కారణం గోప్యత మరియు వేగం. ట్రస్టులలో ఆస్తులు ఉంచినప్పుడు, అవి ప్రొబేట్ ప్రక్రియకు వెళ్లాల్సిన అవసరం లేదు.
దీనివల్ల ఆస్తుల పంపిణీ చాలా వేగంగా జరుగుతుంది. అంతేకాకుండా, ట్రస్ట్ వివరాలు బహిర్గతం కావు, దీనివల్ల కుటుంబ విషయాలు గోప్యంగా ఉంటాయి. భారతదేశంలో సివిల్ కోర్టు కేసుల్లో మూడింట రెండు వంతులు ఆస్తి వివాదాలే కాబట్టి, కోర్టుల జోక్యం లేకుండా ఆస్తుల పంపకం జరగడం ఒక పెద్ద ప్రయోజనం.
ట్రస్టులు కేవలం వేగంగా ఆస్తులను బదిలీ చేయడానికి మాత్రమే కాకుండా, అనేక ఇతర ప్రయోజనాలను కూడా అందిస్తాయి:
మరణానంతరం నియంత్రణ: ఒక వ్యక్తి మరణించిన తర్వాత కూడా సంపద ఎలా పంపిణీ అవ్వాలి అనే దానిపై ట్రస్ట్‌లకు ఎక్కువ నియంత్రణ ఉంటుంది. ఉదాహరణకు, వారసులు ఎప్పుడు డబ్బును పొందాలి, వ్యాపార ఆస్తులను ఎలా రక్షించుకోవాలి వంటి విషయాలను నిర్ణయించవచ్చు.
ఆస్తుల రక్షణ: ట్రస్టులు రుణదాతలు, వ్యాజ్యాలు లేదా విడాకుల వంటి సమస్యల నుంచి ఆస్తులను రక్షించగలవు. కుటుంబ వ్యాపారాలను వ్యక్తిగత లేదా ఆర్థిక సంక్షోభాల సమయంలో కూడా సురక్షితంగా ఉంచడంలో ఇవి సహాయపడతాయి.
పన్ను ప్రణాళిక: ట్రస్టులు పన్నులను తగ్గించడంలో సహాయపడతాయి. ముఖ్యంగా తర్వాతి తరాలకు సంపదను బదిలీ చేసేటప్పుడు పన్నుల భారం తగ్గించడంలో ఇవి ఉపయోగపడతాయి.
వారసత్వ నియమాలు: కుటుంబాలు తమ సంపద, వ్యాపార నిర్వహణ కోసం తరతరాలకు వర్తించేలా "కుటుంబ రాజ్యాంగాలను" కూడా ఏర్పాటు చేయడానికి ట్రస్టులు సహాయపడతాయి.
ట్రస్టులు ఎంత శక్తివంతమైనవి అయినప్పటికీ, వాటికి కొన్ని ఇబ్బందులు కూడా ఉన్నాయి. ట్రస్ట్ ఏర్పాటు చేయడానికి, ఆస్తిని బదిలీ చేయడానికి లీగల్ ఫీజులు, స్టాంప్ డ్యూటీ వంటివి అధికంగా ఉంటాయి. అంతేకాకుండా, దీనికి జాగ్రత్తగా ప్రణాళిక, నిరంతర నిర్వహణ అవసరం. సరిగా ఏర్పాటు చేయని ట్రస్టులు కుటుంబంలో వివాదాలకు దారితీయవచ్చు.
చాలామంది నిపుణుల అభిప్రాయం ప్రకారం, వీలునామా మరియు ట్రస్ట్ రెండింటినీ కలిపి ఉపయోగించడం ఉత్తమం. ట్రస్ట్ ద్వారా పెద్ద ఆస్తులను, వ్యాపారాలను ప్లాన్ చేసుకోవచ్చు. అదే సమయంలో, ట్రస్ట్ పరిధిలోకి రాని చిన్న ఆస్తులు, వ్యక్తిగత వస్తువులు, లేదా పిల్లల సంరక్షణ వంటి విషయాలను వీలునామాలో పేర్కొనవచ్చు. వీలునామా ఒక బ్యాకప్‌గా పనిచేస్తుంది. ఏదైనా ఆస్తిని ట్రస్ట్‌లో చేర్చడం మర్చిపోతే, వీలునామా ద్వారా దానిని పంపిణీ చేయవచ్చు.
ఆస్తి ప్లానింగ్ అనేది కేవలం ధనవంతులకు మాత్రమే కాకుండా, అందరికీ అవసరం. చిన్నదైనా, పెద్దదైనా మీ ఆస్తిని మీ ప్రియమైనవారికి ఎలాంటి గొడవలు లేకుండా అందించడానికి వీలునామా లేదా ట్రస్ట్ చాలా ఉపయోగపడతాయి. దీని గురించి లీగల్ నిపుణులను సంప్రదించి, మీ కుటుంబానికి ఏది ఉత్తమమో నిర్ణయించుకోవడం మంచిది. ఆస్తుల కోసం కోర్టుల చుట్టూ తిరగడం కంటే ముందుగానే జాగ్రత్త పడటం చాలా మంచిది కదా.
