మధ్యప్రదేశ్ హైకోర్టు ఇటీవల ఒక ముఖ్యమైన తీర్పును వెలువరించింది. “మేజరైన యువతి తనకు నచ్చిన వ్యక్తితో జీవించవచ్చు. అతను వివాహితుడు అయినా చట్టపరంగా దానిపై ఎలాంటి అడ్డంకి లేదు” అని కోర్టు పేర్కొంది. ఈ తీర్పు వ్యక్తిగత స్వేచ్ఛ, మహిళల హక్కులపై కొత్త చర్చలకు దారి తీసింది.
ఒక యువతి తనకు నచ్చిన వ్యక్తితో వెళ్లిపోవడంతో ఆమె తల్లిదండ్రులు ఆందోళన చెందారు. ఆ వ్యక్తి వివాహితుడు కావడంతో వారు కోర్టులో హెబియస్ కార్పస్ పిటిషన్ వేశారు. తమ కుమార్తెను తిరిగి తమ వద్దకు తీసుకురావాలని వారు కోర్టును కోరారు. అయితే కోర్టు ఈ కేసును పరిశీలించి, “ఆమె మేజర్. ఆమె నిర్ణయం తీసుకునే హక్కు ఉంది. తల్లిదండ్రులు లేదా సమాజం ఆ నిర్ణయాన్ని బలవంతంగా మార్చలేరు” అని స్పష్టం చేసింది.
వివాహితుడితో జీవించరాదని చట్టం ఎక్కడా లేదు. ఆ వ్యక్తి భార్య తప్ప మరెవరికీ ఆమెపై ఫిర్యాదు చేసే హక్కు లేదు. మేజరైన యువతికి నచ్చిన వ్యక్తితో జీవించే హక్కు ఉంది. ఈ వ్యాఖ్యలు స్పష్టంగా చూపిస్తున్నాయి చట్టం వ్యక్తిగత స్వేచ్ఛకు ప్రాధాన్యత ఇస్తోంది.
భారత రాజ్యాంగం ప్రతి పౌరుడికి వ్యక్తిగత స్వేచ్ఛను హామీ ఇస్తుంది. ప్రత్యేకించి, వివాహం చేసుకోవడం లేదా ఎవరి తోడుగా జీవించాలో నిర్ణయించుకోవడం వ్యక్తిగత హక్కు. తల్లిదండ్రులు, బంధువులు లేదా సమాజం ఒక వ్యక్తి ఎంపికను నిర్లక్ష్యం చేయలేరు. చట్టం ఆ వ్యక్తి “మేజర్”నా కాదా అన్నది మాత్రమే చూసుకుంటుంది. మేజర్ అయితే నిర్ణయం తీసుకునే స్వేచ్ఛ పూర్తిగా వ్యక్తికే ఉంటుంది.
మన సమాజంలో యువతి పెళ్లి కాని వ్యక్తిని ఎంచుకోవాలని ఆశిస్తారు. ఒకవేళ ఆమె వివాహితుడితో జీవించాలని నిర్ణయించుకుంటే ఆ నిర్ణయం చాలా మందికి అంగీకారంగా ఉండదు. అయితే కోర్టు తీర్పు సమాజానికి ఒక గట్టి సందేశం ఇస్తోంది – వ్యక్తిగత జీవితం వ్యక్తిగతమే. మనం నచ్చినవారిని ఎంచుకోవడానికి హక్కు ఉందని కోర్టు స్పష్టం చేసింది. కుటుంబం, సమాజం ఒత్తిడి వల్ల ఒకరి స్వేచ్ఛను హరించలేమని ఈ తీర్పు గుర్తు చేసింది.
ఈ తీర్పు ప్రత్యేకంగా మహిళా స్వేచ్ఛకు కొత్త ఆత్మవిశ్వాసాన్ని ఇస్తుంది. తరచుగా యువతుల నిర్ణయాలను కుటుంబం అడ్డుకుంటుంది. మహిళ తన జీవితం, భవిష్యత్తు గురించి నిర్ణయం తీసుకోవడానికి అర్హురాలే. కోర్టు వ్యాఖ్యలు మహిళల హక్కులను సమాజం గౌరవించాలని మరోసారి గుర్తు చేస్తున్నాయి.
ఒక వ్యక్తి ఇప్పటికే వివాహం చేసుకున్నప్పటికీ, చట్టం అతనికి ఇతర వ్యక్తులతో సంబంధం పెట్టుకోవడాన్ని నేరంగా పరిగణించదు – కానీ ఇది వివాహేతర సంబంధం (Adultery) కోణంలో సమస్యాత్మకంగా మారవచ్చు. ఈ సందర్భంలో ఫిర్యాదు చేసే హక్కు కేవలం అతని భార్యకే ఉంటుంది. ఇతరులు జోక్యం చేసుకునే హక్కు లేదు.
ఈ తీర్పు మనందరికీ కొన్ని ముఖ్యమైన విషయాలను గుర్తు చేస్తోంది, మేజర్ అయిన తర్వాత ప్రతి ఒక్కరికి తన జీవితంపై నిర్ణయం తీసుకునే హక్కు ఉంది. తల్లిదండ్రులు సలహా ఇవ్వవచ్చు కానీ బలవంతం చేయలేరు. సమాజం అభిప్రాయం కంటే వ్యక్తి స్వేచ్ఛకు ఎక్కువ ప్రాధాన్యం ఉంది.
మధ్యప్రదేశ్ హైకోర్టు తీర్పు వ్యక్తిగత స్వేచ్ఛకు ఒక బలమైన మద్దతు. మేజరైన యువతి తనకు నచ్చిన వ్యక్తితో జీవించాలనుకుంటే అది ఆమె హక్కు. ఇది కొందరికి ఆమోదయోగ్యం కాకపోయినా, చట్టపరంగా ఈ హక్కు అమూల్యం. మన సమాజం ఇంకా ఇలాంటి విషయాలను అంగీకరించడంలో వెనుకబడి ఉన్నప్పటికీ, న్యాయస్థానం ఇచ్చిన ఈ తీర్పు కొత్త మార్గాన్ని చూపిస్తుంది.