రూపాయి వాణిజ్యానికి ఆర్‌బీఐ కొత్త నిబంధనలు – మనకు ఎలాంటి లాభాలు?
మన దేశ ఆర్థిక వ్యవస్థను బలపర్చే దిశగా రిజర్వ్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా (ఆర్‌బీఐ) ఒక కీలక నిర్ణయం తీసుకుంది. ఇప్పటివరకు విదేశీ బ్యాంకులు మన దేశ బ్యాంకుల్లో ప్రత్యేక రూపాయి వోస్ట్రో ఖాతాలు (SRVAs) తెరవాలంటే ముందుగా ఆర్‌బీఐ నుంచి అనుమతి తీసుకోవాలి. కానీ, ఇప్పుడు ఈ అనుమతి అవసరం లేకుండా నేరుగా ఖాతాలు తెరవొచ్చని ఆర్‌బీఐ ప్రకటించింది. ఈ నిర్ణయం ప్రధానంగా రూపాయిలో చేసే అంతర్జాతీయ వాణిజ్యాన్ని పెంచడమే లక్ష్యంగా తీసుకున్నారు.
ఇప్పటివరకు పరిస్థితి ఎలా ఉండేది?
ఇప్పటి వరకు మన దేశం ఇతర దేశాలతో చేసే వ్యాపారం ఎక్కువగా అమెరికా డాలర్ మీద ఆధారపడి ఉండేది. ఉదాహరణకు, మనం ఒక దేశానికి సరుకులు అమ్మినా లేదా కొనుగోలు చేసినా, లావాదేవీ డాలర్లలో జరగేది. డాలర్ విలువ పెరిగినా, తగ్గినా మన వ్యాపారాలపై ప్రభావం చూపేది. దీనివల్ల కొన్నిసార్లు లాభాలు తగ్గిపోవడం, మరికొన్నిసార్లు నష్టాలు రావడం జరుగుతుండేది.
కొత్త విధానం ఎలా పనిచేస్తుంది?
ఇప్పుడు ఆర్‌బీఐ తీసుకున్న కొత్త నిర్ణయం వల్ల విదేశీ బ్యాంకులు మన దేశ బ్యాంకుల్లో నేరుగా రూపాయిలో లావాదేవీలు చేసే ఖాతాలను సులభంగా తెరవగలవు. అంటే, వారు మనతో డాలర్ల అవసరం లేకుండా నేరుగా రూపాయిలోనే వ్యాపారం చేయగలరు. ఉదాహరణకు, మీరు చైనా నుంచి ఒక వస్తువును దిగుమతి చేసుకుంటే, ఇంతవరకు మీరు డాలర్లలో చెల్లించాలి. ఇప్పుడు అయితే, మీ దగ్గర ఉన్న రూపాయిల్లోనే చెల్లించవచ్చు. అలాగే, మన దేశం నుంచి ఇతర దేశాలకు ఎగుమతులు చేస్తే, డాలర్లకు బదులుగా రూపాయిల్లోనే డబ్బు పొందవచ్చు.
వ్యాపారులకు కలిగే లాభాలు…
మారకపు రేటు నష్టాలు తగ్గుతాయి: డాలర్ విలువ రోజూ మారుతుంది. ఈ మార్పులు వ్యాపారాలపై ప్రభావం చూపి నష్టాలు కలిగించవచ్చు. రూపాయిలో లావాదేవీలు చేస్తే ఈ భయం ఉండదు.
వ్యాపారం సులభతరం అవుతుంది: విదేశీ బ్యాంకులు మన బ్యాంకుల్లో సులభంగా ఖాతాలు తెరవగలిగితే, వారు మన దేశ వ్యాపారులతో ఎక్కువగా లావాదేవీలు చేయడానికి ముందుకు వస్తారు.
ఎగుమతులు పెరుగుతాయి: రూపాయిలో వ్యాపారం చేయడం సులభమవడంతో మన దేశం నుంచి సరుకులు, సేవలు ఎక్కువగా అమ్మబడతాయి. దీని వల్ల పరిశ్రమలు అభివృద్ధి చెందుతాయి.
ఉద్యోగ అవకాశాలు పెరుగుతాయి: ఎగుమతులు పెరగడం వల్ల కొత్త పరిశ్రమలు వస్తాయి, వాటిలో ఉద్యోగాలు కలుస్తాయి.
సాధారణ ప్రజలకు కలిగే లాభాలు…
ప్రస్తుతం ఈ మార్పులు ఎక్కువగా పెద్ద వ్యాపారాలకే నేరుగా ఉపయోగపడతాయి. కానీ, దీర్ఘకాలంలో ప్రతి భారతీయుడికి లాభం చేకూరుతుంది. రూపాయి బలపడితే, విదేశాల నుంచి దిగుమతి చేసే వస్తువుల ధరలు తగ్గే అవకాశం ఉంటుంది. ఉదాహరణకు, మనం పెట్రోల్, డీజిల్ ఎక్కువగా ఇతర దేశాల నుంచి దిగుమతి చేసుకుంటాం. రూపాయి విలువ పెరిగితే, వీటి ధరలు తగ్గవచ్చు. దీనివల్ల రవాణా ఖర్చులు తగ్గి, దినసరి అవసరాల వస్తువుల ధరలు కూడా తగ్గే అవకాశం ఉంటుంది.
దీర్ఘకాల ప్రాధాన్యత…
రూపాయి వాణిజ్యం పెరిగితే, మన కరెన్సీకి అంతర్జాతీయ స్థాయిలో గుర్తింపు పెరుగుతుంది. డాలర్‌పై ఆధారపడే పరిస్థితి తగ్గి, మన ఆర్థిక వ్యవస్థ మరింత స్థిరంగా, బలంగా మారుతుంది. దీని వల్ల దేశం అభివృద్ధి చెందుతుంది, ప్రజల జీవన ప్రమాణాలు మెరుగుపడతాయి.
మొత్తానికి, ఆర్‌బీఐ తీసుకున్న ఈ నిర్ణయం చిన్నదిగా కనిపించినా, దీని ప్రభావం పెద్దది. ఇది కేవలం వ్యాపారాలకు మాత్రమే కాదు, భవిష్యత్తులో మన అందరి జీవితాలకు ఉపయోగపడే ఆర్థిక సంస్కరణ. రూపాయి విలువను ప్రపంచవ్యాప్తంగా పెంచే దిశగా ఇది ఒక ముఖ్యమైన అడుగు.
