మన దేశ గ్రామీణ ముఖచిత్రాన్ని మార్చిన 'మహాత్మా గాంధీ జాతీయ గ్రామీణ ఉపాధి హామీ చట్టం' (MGNREGA) గురించి మనందరికీ తెలిసిందే. అయితే, కాలం మారుతున్న కొద్దీ పాత పద్ధతుల్లో కూడా మార్పులు అవసరమని కేంద్ర ప్రభుత్వం భావించింది.
ఈ క్రమంలోనే 'వికసిత్ భారత్ - గ్యారెంటీ ఫర్ రోజ్గార్ అండ్ ఆజీవికా మిషన్ (గ్రామీణ్) (VB-GRAM G) బిల్లు-2025' పేరుతో సరికొత్త చట్టాన్ని ప్రతిపాదించింది. ఈ బిల్లుపై గురువారం లోక్సభలో జరిగిన చర్చలో తెలుగుదేశం పార్టీ (TDP) తరపున నరసరావుపేట ఎంపీ లావు శ్రీకృష్ణ దేవరాయలు పాల్గొని కీలక ప్రసంగం చేశారు.
చాలా మంది ఉపాధి హామీ పథకం 2005లోనే మొదలైందని అనుకుంటారు. కానీ, శ్రీకృష్ణ దేవరాయలు తన ప్రసంగంలో ఒక ముఖ్యమైన విషయాన్ని గుర్తుచేశారు. ఈ పథకాలకు సుదీర్ఘ చరిత్ర ఉంది. గ్రామీణ ఉపాధి పథకాలు నిజానికి 1969 నుంచే వివిధ రూపాల్లో అమలులో ఉన్నాయి.
2005లో వచ్చిన MGNREGA అనేది అప్పటి వరకు ఉన్న పథకాలకు ఒక మెరుగైన రూపం మాత్రమే. ఇప్పుడు 2025లో వస్తున్న కొత్త బిల్లు, నేటి తరం అవసరాలకు అనుగుణంగా చేస్తున్న మరో పెద్ద సంస్కరణగా ఆయన అభివర్ణించారు.
2011-12 నాటికి దేశంలో పేదరికం 25 శాతం ఉండగా, 2023-24 నాటికి అది 4.8 శాతానికి తగ్గిందని ప్రభుత్వం చెబుతోంది. గత 15 ఏళ్లలో గ్రామీణ ప్రజల ఆలోచనా విధానం, ఆర్థిక పరిస్థితులు మారాయి. అప్పటి అవసరాలకు, ఇప్పటి అవసరాలకు చాలా తేడా ఉంది. అందుకే మెరుగైన ఆర్థిక పరిస్థితులకు తగ్గట్టుగా పథకాలను సంస్కరించడం తప్పనిసరి.
ఉపాధి హామీ నిధులు ఎంతో మంది పేదలకు ఆసరాగా నిలిచిన మాట వాస్తవమే అయినా, క్షేత్రస్థాయిలో జరుగుతున్న కొన్ని అక్రమాలు ఆందోళన కలిగిస్తున్నాయి. చాలా రాష్ట్రాల్లో అసలు పనులే జరగకుండానే వేతనాలు చెల్లించినట్లు కేంద్ర దర్యాప్తు సంస్థలు గుర్తించాయి.
క్షేత్రస్థాయి నివేదికల ప్రకారం నిధుల దుర్వినియోగం పెరిగిందని, అందుకే ఈ లోపాలను సరిదిద్దేందుకు ప్రభుత్వం తీసుకువచ్చిన కొత్త నిర్ణయం సకాలంలో తీసుకున్న సరైన నిర్ణయమని టీడీపీ ఎంపీ సమర్థించారు.
కొత్త పథకాన్ని మరింత సమర్థవంతంగా అమలు చేసేందుకు ఆయన ఐదు కీలక సూచనలు చేశారు. అక్రమాలను నిరోధించడానికి చట్టపరమైన నిబంధనలను కఠినతరం చేయాలని, సాంకేతిక సహాయకుల సంఖ్యను పెంచాలని, వేతనాల సవరణను ద్రవ్యోల్బణానికి అనుగుణంగా చేపట్టాలని కోరారు.
వ్యక్తిగత ఆస్తుల కల్పన కంటే సామూహిక ఆస్తుల నిర్మాణానికి ప్రాధాన్యం ఇవ్వాలని, ప్రతి రాష్ట్రంలో స్వతంత్ర సోషల్ ఆడిట్ యూనిట్లను తప్పనిసరిగా ఏర్పాటు చేయాలని సూచించారు. రాష్ట్ర విభజన తర్వాత ఆంధ్రప్రదేశ్ ఎదుర్కొంటున్న ఆర్థిక సవాళ్లను కూడా ఈ సంస్కరణల అమలులో పరిగణనలోకి తీసుకోవాలని ఆయన విజ్ఞప్తి చేశారు.
ముఖ్యంగా రాష్ట్ర విభజన తర్వాత ఆంధ్రప్రదేశ్ ఎదుర్కొంటున్న ఆర్థిక ఇబ్బందులను కూడా ఆయన పార్లమెంట్ దృష్టికి తీసుకువచ్చారు. రాష్ట్రం ఎదుర్కొంటున్న సవాళ్లను దృష్టిలో ఉంచుకుని, ఈ కొత్త సంస్కరణల అమలులో ఏపీకి తగిన సహకారం అందించాలని ఆయన కేంద్రానికి విజ్ఞప్తి చేశారు.
మొత్తం మీద, టీడీపీ తీసుకున్న ఈ నిర్ణయం అభివృద్ధి మరియు పారదర్శకత వైపు వేసిన అడుగుగా కనిపిస్తోంది. పాత చట్టంలోని లోపాలను సరిదిద్ది, నిజమైన పేదలకు 'VB-GRAM G' ద్వారా న్యాయం జరుగుతుందని ఆశిద్దాం.