ప్రస్తుతం ప్రపంచ ఆర్థిక వ్యవస్థ ఎదుర్కొంటున్న అతిపెద్ద సవాళ్లలో ఒకటి శ్రామికశక్తి (Workforce) కొరత. ముఖ్యంగా చాలా అభివృద్ధి చెందిన దేశాల్లో జనాభా వృద్ధితో పాటు, వృద్ధుల సంఖ్య పెరిగిపోతుండటం వల్ల ఈ సమస్య తీవ్రమవుతోంది.
ఈ నేపథ్యంలో, భారత విదేశాంగ మంత్రి ఎస్. జైశంకర్ కీలక వ్యాఖ్యలు చేశారు. ప్రపంచ దేశాలకు గ్లోబల్ వర్క్‌ఫోర్స్ అవసరం ఉందని, ఈ వాస్తవాన్ని ఏ దేశమూ దాటవేయలేదని ఆయన స్పష్టం చేశారు.
అబ్జర్వర్ రీసెర్చ్ ఫౌండేషన్ (ORF) నిర్వహించిన ఒక కార్యక్రమంలో పాల్గొన్న జైశంకర్, ప్రపంచంలోని ప్రస్తుత జనాభా పరిస్థితులను ఉద్దేశించి మాట్లాడారు. ఆయన మాటల్లోని ముఖ్యాంశాలు:
జనాభా పరిస్థితులు: "చాలా దేశాల్లో వారి సొంత జనాభా పరిస్థితుల కారణంగా డిమాండ్‌కు సరిపడా శ్రామికశక్తిని సమకూర్చుకోలేని పరిస్థితి నెలకొంది. ఇది ఒక వాస్తవం. ఈ వాస్తవం నుంచి ఏ దేశమూ తప్పించుకోలేదు."
రాజకీయ చర్చ: "గ్లోబల్ వర్క్‌ఫోర్స్ ఎక్కడ ఉండాలి అనే విషయంపై రాజకీయంగా చర్చ నడుస్తున్నప్పటికీ, దానికి ప్రత్యామ్నాయం మాత్రం లేదు. మీరు ఏ దేశంలోని డిమాండ్, అక్కడి జనాభాను పరిశీలించినా ఇదే పరిస్థితి కనిపిస్తుంది."
ఈ వ్యాఖ్యలు ముఖ్యంగా ఇటీవల హెచ్-1బీ వీసాల ఫీజు (H-1B Visa Fee) పెంపు నేపథ్యంలో రావడం గమనార్హం. అంటే, అమెరికా వంటి దేశాలు తాము నిబంధనలను కఠినతరం చేసినా, అంతిమంగా నైపుణ్యం కలిగిన విదేశీ శ్రామికశక్తి వారికి అవసరం అవుతుందని జైశంకర్ పరోక్షంగా అభిప్రాయపడ్డారు.
ఈ సవాలును అధిగమించడానికి, ప్రపంచం తీసుకోవాల్సిన చర్యల గురించి కూడా జైశంకర్ మాట్లాడారు.
అతిపెద్ద సవాలు: "అంతర్జాతీయ ఆర్థిక వ్యవస్థ ముందున్న అతిపెద్ద సవాలు ఏమిటంటే, మనం మరింత సమర్థవంతమైన, సమకాలీన శ్రామికశక్తిని సృష్టించగలగాలి." అని ఆయన పేర్కొన్నారు. దీని అర్థం, భారతదేశం వంటి యువ జనాభా ఉన్న దేశాలు తమ మానవ వనరులను మెరుగుపరచుకోవాల్సిన అవసరం ఎంతైనా ఉంది.
వాణిజ్యం, పంపిణీ వ్యవస్థల గురించి మాట్లాడుతూ, ప్రపంచ వాణిజ్య విధానాల్లో వస్తున్న మార్పులను ఆయన వివరించారు.
సులభమైన వాణిజ్యం: "నేడు భౌతిక (Physical) మరియు డిజిటల్ (Digital) కారణాల వల్ల వాణిజ్యం చాలా సులభమైపోయింది. మెరుగైన రోడ్లు, షిప్పింగ్ సౌకర్యాలు, గతంలో ఎన్నడూ లేనంత సరళమైన వాణిజ్య విధానాలు అందుబాటులో ఉన్నాయి."
పంపిణీ వ్యవస్థల ఆందోళన: గత మూడు నాలుగేళ్లుగా ప్రపంచం మొత్తం పంపిణీ వ్యవస్థలు (Supply Chains), ఉత్పత్తి వనరుల (Production Sources) విషయంలో ఆందోళన చెందుతోందని జైశంకర్ అన్నారు. ఒకే దేశంపై ఆధారపడకుండా, ఉత్పత్తి కేంద్రాలను వివిధ దేశాలకు విస్తరించాల్సిన అవసరం ఉందని ఆయన సూచించారు.
మొత్తంగా, మంత్రి జైశంకర్ మాటలు భారతదేశానికి ఉన్న మానవ వనరుల (Human Resources) బలాన్ని, ప్రపంచ ఆర్థిక వ్యవస్థలో దాని ప్రాముఖ్యతను నొక్కి చెబుతున్నాయి.
