అంతర్జాతీయ రాజకీయాల్లో భారత్ కీలక పాత్ర పోషిస్తున్న తరుణంలో, ప్రధాన మంత్రి నరేంద్ర మోదీకి రాబోయే నెలల్లో అత్యంత ప్రాధాన్యం గల భేటీలు జరగనున్నాయి. ముఖ్యంగా అమెరికా అధ్యక్షుడు డోనాల్డ్ ట్రంప్, రష్యా అధ్యక్షుడు వ్లాదిమిర్ పుతిన్‌లతో సమావేశాల అవకాశాలు చర్చనీయాంశంగా మారాయి. ఈ భేటీలు జరగడం వల్ల భారత్ విదేశాంగ విధానానికి, అలాగే అంతర్జాతీయ స్థాయిలో దేశానికి మరింత బలమైన మద్దతు లభించే అవకాశం ఉందని నిపుణులు భావిస్తున్నారు.
వివరాల్లోకి వెళ్తే, ఈ నెలాఖరులో మలేషియాలో ఆసియాన్ (ASEAN) సమ్మిట్ జరగనుంది. అక్టోబర్ 26, 27 తేదీల్లో జరిగే ఈ సదస్సుకు ప్రధాని మోదీ ఇప్పటికే హాజరవుతున్నట్లు ధృవీకరించారు. ఈ సమ్మిట్‌లో ఆసియా దేశాలతో పాటు అమెరికా, రష్యా, చైనా వంటి దేశాలకు కూడా ప్రత్యేక ఆహ్వానాలు పంపారు. ముఖ్యంగా అమెరికా అధ్యక్షుడు డోనాల్డ్ ట్రంప్ కూడా ఈ సమ్మిట్‌కు ఆహ్వానించబడ్డారు. ఆయన హాజరయ్యే విషయంపై ఇంకా అధికారిక స్పష్టత రానప్పటికీ, ఒకవేళ ఆయన పాల్గొంటే మోదీ-ట్రంప్ భేటీ ఖాయమని రాజకీయ వర్గాలు అంచనా వేస్తున్నాయి.
మోదీ-ట్రంప్ భేటీ జరిగితే అది కేవలం రాజకీయ సమావేశం మాత్రమే కాకుండా, భవిష్యత్‌ భారత్-అమెరికా సంబంధాలపై గణనీయమైన ప్రభావం చూపనుంది. ట్రంప్ మళ్లీ అమెరికా అధ్యక్ష పదవికి పోటీ చేస్తున్న తరుణంలో భారత్ పట్ల ఆయన వైఖరి ఏదో తెలుసుకోవడం కూడా అంతర్జాతీయ సమాజానికి ఆసక్తికరమే. మోదీతో ఆయన భేటీ జరిగితే, వాణిజ్యం, రక్షణ, సాంకేతిక సహకారం వంటి అంశాలు ప్రధాన చర్చాంశాలుగా నిలిచే అవకాశం ఉంది. అలాగే ఇండో-పసిఫిక్ ప్రాంతంలో చైనా ప్రభావాన్ని ఎదుర్కోవడంపై కూడా ఇరువురు నేతలు చర్చించే అవకాశముందని విశ్లేషకులు భావిస్తున్నారు.
ఇక మరోవైపు, రష్యా అధ్యక్షుడు వ్లాదిమిర్ పుతిన్ డిసెంబర్‌లో భారత్ పర్యటనకు వస్తున్నారు. డిసెంబర్ 5, 6 తేదీల్లో ఆయన న్యూ ఢిల్లీలో ద్వైపాక్షిక చర్చలు జరపనున్నారు. ఈ సమావేశం చాలా ప్రాధాన్యంగా భావించబడుతోంది. ఉక్రెయిన్ యుద్ధం నేపథ్యంలో పాశ్చాత్య దేశాలు రష్యాపై ఆంక్షలు విధించినప్పటికీ, భారత్ మాత్రం రష్యాతో వ్యూహాత్మక సంబంధాలను కొనసాగిస్తోంది. ముఖ్యంగా చమురు దిగుమతులు, రక్షణ రంగంలో సహకారం, అణుశక్తి ప్రాజెక్టులు వంటి కీలక అంశాలు ఈ సమావేశంలో చర్చకు వచ్చే అవకాశం ఉంది.
మోదీ-పుతిన్ భేటీ ద్వైపాక్షిక సంబంధాలను మరింత బలపరచడమే కాకుండా, ఆసియా రాజకీయాల్లో భారత్ స్థానాన్ని మరింత బలంగా నిలబెట్టే అవకాశముందని నిపుణులు చెబుతున్నారు. భారత్ ఎల్లప్పుడూ రష్యాతో చారిత్రక సంబంధాలను కొనసాగిస్తూనే, అమెరికా, యూరప్ దేశాలతో కూడా వ్యూహాత్మక భాగస్వామ్యాన్ని పెంపొందిస్తున్నది. ఈ రెండు దిశల్లోనూ సంతులనం పాటించడం మోదీ ప్రభుత్వ విదేశాంగ విధానంలో ప్రత్యేకత.
ఈ నేపథ్యంలో రాబోయే మోదీ-ట్రంప్, మోదీ-పుతిన్ భేటీలు కేవలం ద్వైపాక్షిక సంబంధాలకే కాకుండా, గ్లోబల్ జియోపాలిటిక్స్‌పై కూడా ప్రభావం చూపనున్నాయి. ఆసియాన్ సమ్మిట్ వేదికగా అమెరికా అధ్యక్షుడితో చర్చలు జరిగితే, అది భారత్ అంతర్జాతీయ వేదికలపై మరింత ప్రాధాన్యతను తీసుకువస్తుంది. అలాగే పుతిన్ పర్యటన భారత-రష్యా సంబంధాలను కొత్త దశలోకి తీసుకెళ్లనుంది.
మొత్తం మీద, రాబోయే రెండు నెలల్లో మోదీకి జరగనున్న ఈ కీలక సమావేశాలు దేశ భవిష్యత్‌ విదేశాంగ దిశను నిర్దేశించనున్నాయి. ఆసియాన్ సమ్మిట్‌లో ట్రంప్ హాజరు అయితే మోదీ-ట్రంప్ భేటీ ఖాయం. డిసెంబర్‌లో మోదీ-పుతిన్ భేటీ మాత్రం నిశ్చితంగా జరగనుంది. ఈ రెండు భేటీలు భారత్ విదేశాంగ విధానానికి మరింత బలాన్నిస్తాయని చెప్పవచ్చు.
