భారత రక్షణ రంగ చరిత్రలో మరో మైలురాయి నమోదైంది. విశాఖపట్నం తీరంలో హిందూ మహాసముద్ర గర్భం నుండి భారత్ తన అజేయమైన శక్తిని ప్రపంచానికి చాటిచెప్పింది. స్వదేశీ పరిజ్ఞానంతో తయారైన అణ్వాయుధ సామర్థ్యం గల K-4 బాలిస్టిక్ క్షిపణిని భారత నావికాదళం విజయవంతంగా పరీక్షించింది. ఈ ప్రయోగాన్ని భారతదేశపు రెండవ అణు జలాంతర్గామి అయిన INS అరిఘాత్ (INS Arighat) నుండి నిర్వహించడం విశేషం. ఈ విజయం భారత రక్షణ వ్యవస్థలో ఒక చారిత్రాత్మక ఘట్టంగా నిలిచిపోతుంది, ఎందుకంటే ఇది దేశ భద్రతను తదుపరి స్థాయికి తీసుకెళ్లింది. K-4 క్షిపణి సుమారు 3,500 కిలోమీటర్ల దూరంలోని శత్రు లక్ష్యాలను అత్యంత ఖచ్చితత్వంతో ఛేదించగలదు. దీని అర్థం, భారత్ తన ప్రాదేశిక జలాల నుండి శత్రు దేశాలలోని సుదూర ప్రాంతాలపై అణ్వాయుధ దాడి చేసే సామర్థ్యాన్ని సంపాదించుకుంది.
ఈ క్షిపణి సిరీస్కు 'K' అని పేరు పెట్టడం వెనుక ఒక గొప్ప ఉద్వేగభరితమైన నేపథ్యం ఉంది. భారత మాజీ రాష్ట్రపతి, దివంగత శాస్త్రవేత్త మరియు మనందరి 'మిస్సైల్ మ్యాన్' డాక్టర్ ఏపీజే అబ్దుల్ కలాం గారికి గౌరవార్థంగా ఈ సిరీస్కు ఆయన పేరులోని మొదటి అక్షరాన్ని పెట్టారు. ఆయన కన్న కలలను సాకారం చేస్తూ, డిఆర్డిఓ (DRDO) శాస్త్రవేత్తలు ఈ సంక్లిష్టమైన సాంకేతికతను అభివృద్ధి చేశారు. ఈ క్షిపణిని జలాంతర్గామి నుండి ప్రయోగించడం అనేది సాధారణ విషయం కాదు. నీటి అడుగున ఉండే పీడనాన్ని తట్టుకుంటూ, ఉపరితలం పైకి వచ్చి, గాలిలో తన లక్ష్యాన్ని వైపు దూసుకుపోవడానికి అత్యంత అధునాతనమైన ఇంజనీరింగ్ అవసరం. K-4 విజయవంతం కావడంతో భారత్ ఇప్పుడు సముద్ర గర్భం నుంచి గర్జించే శక్తిగా అవతరించింది.
ఈ విజయంతో భారతదేశం తన "న్యూక్లియర్ ట్రయాడ్" (Nuclear Triad) సామర్థ్యాన్ని పూర్తిస్థాయిలో పటిష్టం చేసుకుంది. న్యూక్లియర్ ట్రయాడ్ అంటే భూమి నుండి (అగ్ని క్షిపణులు), ఆకాశం నుండి (యుద్ధ విమానాలు) మరియు నీటి అడుగున అంటే జలాంతర్గాముల నుండి అణ్వాయుధాలను ప్రయోగించే సామర్థ్యం కలిగి ఉండటం. ప్రపంచంలో అమెరికా, రష్యా, చైనా, ఫ్రాన్స్ మరియు బ్రిటన్ వంటి అతికొద్ది దేశాల వద్ద మాత్రమే ఈ దాడి చేసే సత్తా ఉంది. భారత్ ఇప్పుడు ఆ ఎలైట్ దేశాల జాబితాలో సగర్వంగా నిలిచింది. సముద్ర గర్భం నుండి క్షిపణులను ప్రయోగించడం ఎందుకు అత్యంత కీలకమంటే, భూమిపై ఉండే క్షిపణి స్థావరాలను శత్రువుల ఉపగ్రహాలు సులభంగా గుర్తించి దాడి చేయగలవు. కానీ సముద్రంలో వేల అడుగుల లోతున సంచరించే జలాంతర్గాములను గుర్తించడం శత్రువులకు దాదాపు అసాధ్యం.
దీనినే రక్షణ పరిభాషలో "సెకండ్ స్ట్రైక్ కేపబిలిటీ" (Second-strike capability) అంటారు. ఒకవేళ శత్రు దేశం మన దేశంపై మొదటి అణ్వాయుధ దాడి చేసి భూమిపై ఉన్న మన వ్యవస్థలను నాశనం చేసినా, సముద్రం లోపల సురక్షితంగా ఉన్న మన జలాంతర్గాములు ప్రత్యర్థులపై తిరిగి అణ్వాయుధ దాడిని ప్రారంభించగలవు. ఇది శత్రువు మనపై దాడి చేయకుండా అడ్డుకునే ఒక బలమైన నిరోధక శక్తి (Deterrent) గా పనిచేస్తుంది. ముఖ్యంగా హిందూ మహాసముద్ర ప్రాంతంలో పెరుగుతున్న భౌగోళిక రాజకీయ ఉద్రిక్తతల నేపథ్యంలో, చైనా మరియు పాకిస్తాన్ వంటి పొరుగు దేశాల నుండి పొంచి ఉన్న సవాళ్లను ఎదుర్కోవడానికి INS అరిఘాత్ మరియు K-4 క్షిపణుల కలయిక భారత నావికాదళానికి ఒక కవచంలా మారుతుంది.
ఈ ప్రయోగం విజయవంతం కావడం వల్ల భారతదేశం రక్షణ రంగంలో 'ఆత్మనిర్భర్ భారత్' (స్వయం సమృద్ధి) దిశగా మరో భారీ అడుగు వేసిందని స్పష్టమవుతోంది. ఇది కేవలం ఒక క్షిపణి పరీక్ష మాత్రమే కాదు, ఇది భారత శాస్త్రవేత్తల మేధస్సుకు, పట్టుదలకు మరియు దేశ రక్షణ పట్ల ఉన్న అంకితభావానికి నిదర్శనం. INS అరిఘాత్ వంటి అణు జలాంతర్గాముల సంఖ్యను భవిష్యత్తులో మరింత పెంచడం ద్వారా హిందూ మహాసముద్రంలో భారత్ ఒక తిరుగులేని శక్తిగా నిలవబోతోంది. ఈ చారిత్రాత్మక విజయం దేశ ప్రజల్లో కొత్త ఉత్సాహాన్ని మరియు భద్రతా భావాన్ని నింపింది.
