ఆంధ్రప్రదేశ్ ప్రభుత్వం గర్భిణీ స్త్రీలు, బాలింతల ఆరోగ్యాన్ని కాపాడేందుకు ప్రధానమంత్రి మాతృ వందనా యోజన (PMMVY) పథకాన్ని సమర్థవంతంగా అమలు చేస్తోంది. కేంద్రం సహకారంతో నడుస్తున్న ఈ పథకం ద్వారా గర్భిణులకు ఆర్థిక సహాయం అందిస్తూ, ప్రసవ కాలంలో ఎదురయ్యే ఆర్థిక భారాన్ని తగ్గించడమే కాకుండా, సరైన పోషకాహారం, వైద్య పర్యవేక్షణ కూడా అందిస్తోంది. మొదటిసారి తల్లి కాబోయే మహిళలకు రూ.5,000 ఆర్థిక సాయం అందించగా, రెండో కాన్పులో ఆడపిల్ల పుడితే ప్రభుత్వం అదనంగా రూ.1,000 అందిస్తూ మొత్తం రూ.6,000 ప్రయోజనం కల్పిస్తోంది. మహిళల ఆరోగ్యాన్ని ప్రోత్సహిస్తూ ఆడబిడ్డకు ప్రత్యేక ప్రోత్సాహం ఇవ్వడం ఈ పథకం ముఖ్య లక్షణాల్లో ఒకటి.
ఇంతకుముందు ఈ సాయం మూడు విడతల్లో అందించగా, తాజాగా రెండు విడతలుగా చెల్లించేలా మార్పులు చేశారు. గర్భధారణను అంగన్వాడీ కేంద్రంలో లేదా వైద్యశాఖలో నమోదు చేసిన వెంటనే ప్రాథమికంగా రూ.3,000 ఇస్తారు. తరువాత, ప్రసవం అనంతరం బిడ్డకు అవసరమైన మూడు టీకాలు పూర్తైన తర్వాత మిగిలిన రూ.2,000 అందజేస్తారు. రెండో సారి ఆడపిల్ల పుట్టిన సందర్భంలో మాత్రం మూడు టీకాలు పూర్తయ్యాక ఒకేసారి రూ.6,000 అందజేస్తూ ఆడపిల్ల పట్ల సానుకూల దృష్టిని పెంపొందిస్తోంది. సాయం ఇవ్వడమే కాదు, తల్లి–బిడ్డ ఆరోగ్యం సురక్షితంగా ఉండేందుకు ప్రభుత్వ ఆరోగ్య సిబ్బంది నిరంతర పర్యవేక్షణ కూడా అందిస్తున్నారు.
అయితే, ఈ పథకం ప్రయోజనాలు అన్ని అర్హులైన మహిళలకు చేరకపోవడానికి కొన్ని సమస్యలు అడ్డంకిగా మారుతున్నాయి. ముఖ్యంగా అంగన్వాడీ కార్యకర్తలు పని భారంతో బాధపడుతూ పథకం నమోదు ప్రక్రియపై పూర్తిగా దృష్టి పెట్టలేకపోతున్నారని విమర్శలు ఉన్నాయి. అలాగే బ్యాంక్ ఖాతాలకు ఆధార్ అనుసంధానం లేకపోవడం, సాంకేతిక లోపాలు వంటి కారణాలతో గతంలో కొందరు గర్భిణులకు సాయం అందలేదు. వైద్య శాఖకు ఉన్న బాధ్యతలను ప్రస్తుతం స్త్రీ, శిశు సంక్షేమ శాఖకు మార్చడంతో అంగన్వాడీ కేంద్రాలు గర్భిణుల వివరాల సేకరణ, నమోదు ప్రక్రియలో మరింత కీలక పాత్ర పోషిస్తున్నాయి. ఈ మార్పులతో పథకం మరింత సమర్థవంతంగా అమలవుతుందని అధికారులు భావిస్తున్నారు.
ఈ సాంకేతిక సమస్యలను గత కొంత కాలంగా ప్రభుత్వం వేగంగా పరిష్కరిస్తోంది. ముఖ్యంగా ఈ ఏడాది జూన్ నుంచి నమోదైన గర్భిణులందరికీ సాయం విజయవంతంగా చేరినట్లు అధికారులు స్పష్టం చేశారు. పోషకాహారం, ఆరోగ్య పర్యవేక్షణ, ఆర్థిక అండతో గర్భిణుల ఆరోగ్యాన్ని మెరుగుపరచడమే ఈ పథకం ముఖ్య లక్ష్యం. అర్హులైన మహిళలు పీఎంఎంవీవై పథకం ప్రయోజనాలను పూర్తిగా వినియోగించుకోవాలని ప్రభుత్వం, అధికారులు పిలుపునిస్తున్నారు. సరైన నమోదు, అంగన్వాడీల సహకారం, డాక్యుమెంట్లు అప్డేట్ ఉంటే, ఈ పథకం గర్భిణులకు, నవజాత శిశువులకు మరింత రక్షణగా నిలుస్తుంది.