ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్రం ఇప్పుడు ఒక వింతైన, అరుదైన సవాలును ఎదుర్కొంటోంది. ఒకప్పుడు "జనాభాను తగ్గించాలి" అని నినదించిన మనం, ఇప్పుడు "జనాభాను పెంచకపోతే భవిష్యత్తు లేదు" అనే స్థితికి చేరుకున్నాం. గురువారం అమరావతిలో జరిగిన 5వ కలెక్టర్ల సదస్సులో వెల్లడైన గణాంకాలు రాష్ట్ర భవిష్యత్తుపై ఆందోళన కలిగిస్తున్నాయి.
ఏపీ వేగంగా వృద్ధాప్యం వైపు వెళ్తోందని, పని చేసే యువత సంఖ్య తగ్గిపోతోందని నిపుణులు హెచ్చరిస్తున్నారు. రాష్ట్ర వైద్య, ఆరోగ్య శాఖ కార్యదర్శి సౌరభ్ గౌర్ కలెక్టర్ల సదస్సులో సమర్పించిన నివేదిక ప్రకారం ఏపీ పరిస్థితి ఇలా ఉంది.
సగటు వయసు పెరుగుదల: దేశ సగటు వయసు 28.4 ఏళ్లు కాగా, ఆంధ్రప్రదేశ్లో అది 32.5 ఏళ్లు. అంటే దేశంలోని ఇతర రాష్ట్రాలతో పోలిస్తే ఏపీలో వృద్ధుల సంఖ్య ఎక్కువగా ఉంది.
పడిపోయిన సంతానోత్పత్తి రేటు (TFR): ఒక జనాభా స్థిరంగా ఉండాలంటే సంతానోత్పత్తి రేటు కనీసం 2.1 ఉండాలి. కానీ ఏపీలో ఇది కేవలం 1.5కు పడిపోయింది.
2040 నాటికి ముప్పు: ఇదే పరిస్థితి కొనసాగితే 2040 నాటికి యువత కంటే వృద్ధుల సంఖ్య విపరీతంగా పెరిగిపోయి, ఆర్థిక వ్యవస్థపై భారం పడుతుందని ప్రభుత్వం అంచనా వేస్తోంది. ఈ జనాభా సంక్షోభాన్ని అధిగమించేందుకు అభివృద్ధి చెందిన దేశాలైన ఫ్రాన్స్, హంగేరీ తరహాలో కొత్త విధానాలను అమలు చేయాలని ప్రభుత్వం భావిస్తోంది.
నగదు లేదా రాయితీలు: రెండో బిడ్డను కనే దంపతులకు ప్రత్యేక ఆర్థిక ప్రోత్సాహకాలు, పన్ను రాయితీలు లేదా విద్యా, వైద్య పరంగా ప్రత్యేక ప్రయోజనాలు కల్పించే ప్రతిపాదనను ప్రభుత్వం పరిశీలిస్తోంది.
ఈ సందర్భంగా ముఖ్యమంత్రి చంద్రబాబు మాట్లాడుతూ.. తగ్గుతున్న సంతానోత్పత్తి రేటుపై తక్షణమే దృష్టి సారించాల్సిన అవసరం ఉందన్నారు. ఒకప్పుడు కుటుంబ నియంత్రణకు పెద్దపీట వేసిన తాము, ఇప్పుడు జనాభాను పెంచేందుకు ప్రోత్సాహకాలు ఇవ్వాల్సిన పరిస్థితి వచ్చిందని పేర్కొన్నారు.
"అభివృద్ధి చెందిన దేశాలు ఎదుర్కొంటున్న సమస్యనే ఇప్పుడు మనం ఎదుర్కొంటున్నాం. పనిచేయని వయసు జనాభా పెరుగుతోంది. ఇకపై పిల్లల్ని కనేలా కుటుంబాలను ప్రోత్సహించడంపైనే మన దృష్టి ఉండాలి," అని సౌరభ్ గౌర్ స్పష్టం చేశారు.
ఈ సంక్షోభాన్ని అధిగమించేందుకు ప్రభుత్వం వినూత్న ప్రణాళికలను సిద్ధం చేస్తోంది. ఇందులో భాగంగా దేశంలోనే తొలిసారిగా ప్రభుత్వ ఆధ్వర్యంలో 'ఫెర్టిలిటీ కాలేజీలు' ఏర్పాటు చేయనున్నట్లు గౌర్ తెలిపారు. వీటి ద్వారా సంతానలేని దంపతులకు ప్రభుత్వ సహాయంతో ఐవీఎఫ్ చికిత్స అందించి, జనాభా సుస్థిరతకు దోహదపడతామన్నారు.
దీంతో పాటు మహిళల ఉపాధిని ప్రోత్సహించేందుకు కార్యాలయాల్లో తప్పనిసరిగా క్రెచ్ (శిశు సంరక్షణ కేంద్రాలు) ఏర్పాటు చేయడం ద్వారా వారి భాగస్వామ్యాన్ని 31 శాతం నుంచి 59 శాతానికి పెంచాలని లక్ష్యంగా పెట్టుకున్నారు. దీనివల్ల రాష్ట్ర జీఎస్డీపీ 15 శాతం మేర పెరిగే అవకాశం ఉందని అంచనా.
యువత సంఖ్య తగ్గితే వ్యవసాయం, పరిశ్రమలు మరియు ఇతర సేవా రంగాల్లో పని చేసే వారు కరువవుతారు. ఇది రాష్ట్రాన్ని ఆర్థిక మాంద్యంలోకి నెట్టే ప్రమాదం ఉంది. అందుకే "జనాభా నిర్వహణ" అనేది ఇప్పుడు ఏపీ ప్రభుత్వానికి అత్యంత ప్రాధాన్యత కలిగిన అంశంగా మారింది.
ఒకప్పుడు జనాభా పెరగడం శాపం అనుకున్నాం, కానీ ఇప్పుడు అది తగ్గడం సంక్షోభంగా మారింది. ప్రభుత్వం తీసుకురాబోతున్న ఈ కొత్త ప్రోత్సాహకాలు మరియు ఫెర్టిలిటీ కాలేజీలు ఏపీ భవిష్యత్తును ఎలా మారుస్తాయో చూడాలి.