ప్రతి రోజూ రైళ్లలో ప్రయాణించే లక్షలాది మందిలో ఎక్కువమంది జనరల్ బోగీల్లో ప్రయాణిస్తుంటారు. వీరికి ఎదురయ్యే ప్రధాన ఇబ్బంది ఏమిటంటే – స్టేషన్లలోని టికెట్ కౌంటర్ల ముందు భారీ క్యూలలో నిలబడి టికెట్ కొనడం. ముఖ్యంగా ఉదయం, సాయంత్రం సమయాల్లో ఉద్యోగులు, విద్యార్థులు, సాధారణ ప్రజలు గంటల తరబడి వరుసల్లో వేచి చూడాల్సి వస్తుంది. ఈ సమస్యను తగ్గించేందుకు రైల్వే అధికారులు ఒక వినూత్నమైన ప్రయోగాన్ని ప్రారంభించారు.
మొదటగా ఈ కొత్త విధానాన్ని ఛత్తీస్‌గఢ్‌లోని రాయ్పూర్ రైల్వే స్టేషన్లో అమలు చేస్తున్నారు. ఇకపై ప్రయాణికులు టికెట్ కోసం కౌంటర్ వద్ద నిలబడాల్సిన అవసరం లేదు. రైల్వే టీటీఈలు (Traveling Ticket Examiners) లేదా టికెట్ తనిఖీ బృందం నేరుగా ప్రయాణికుల వద్దకే వచ్చి మొబైల్ పరికరం ద్వారా వివరాలు నమోదు చేసి టికెట్లు ఇస్తున్నారు.
ప్రయాణికుడు ఎక్కడి నుంచి ఎక్కడికి వెళ్తున్నాడో, ఎంతమంది కలిసి ప్రయాణిస్తున్నారో వివరాలు ఆ పరికరంలో నమోదు అవుతాయి. తరువాత చిన్న ప్రింటర్ ద్వారా కాగితపు టికెట్ వెంటనే ముద్రించి ప్రయాణికుడికి అందజేస్తారు. ఈ ప్రక్రియ అంతా కేవలం కొన్ని నిమిషాల్లో పూర్తవుతుంది.
ఇకపైన టికెట్ కోసం గంటల తరబడి క్యూలలో నిలబడాల్సిన అవసరం లేదు.
సమయం ఆదా – ముఖ్యంగా విద్యార్థులు, ఉద్యోగులు వంటి వారికి ఇది చాలా మేలు చేస్తుంది.
సులభమైన ప్రాసెస్ – పరికరం చిన్నదిగా ఉండటం వల్ల ఎక్కడైనా, ఎప్పుడైనా టికెట్ ఇవ్వగలరు.
సురక్షిత ప్రయాణం – టికెట్ లేకుండా ప్రయాణించే వారి సంఖ్య తగ్గిపోతుంది, దీని వలన రైల్వేకు కూడా ఆదాయం పెరుగుతుంది.
ప్రస్తుతం ఇది రాయ్పూర్ స్టేషన్లో ప్రయోగాత్మకంగా మొదలుపెట్టారు. కానీ ఫలితాలు సానుకూలంగా ఉంటే, దేశవ్యాప్తంగా ఉన్న అన్ని ప్రధాన రైల్వే స్టేషన్లలో ఈ విధానాన్ని అమలు చేయాలని అధికారులు యోచిస్తున్నారు. ముఖ్యంగా హైదరాబాద్, విజయవాడ, గుంటూరు, చెన్నై, ఢిల్లీ, ముంబై వంటి జనసంచారం ఎక్కువగా ఉన్న నగరాల్లో ఇది త్వరలోనే అందుబాటులోకి వచ్చే అవకాశం ఉంది.
టీటీఈలు ఈ కొత్త పరికరాన్ని సులభంగా ఉపయోగించగలిగేలా శిక్షణ పొందుతున్నారు. “ప్రయాణికులు మాకు వివరాలు చెప్పగానే సిస్టమ్‌లోకి నమోదు అవుతుంది. కొన్ని సెకన్లలోనే టికెట్ ప్రింట్ అవుతుంది. దీని వలన ప్రజలు ఆనందపడుతున్నారు” అని ఒక రైల్వే ఉద్యోగి తెలిపారు.
ప్రయోగం మొదలైన వెంటనే ప్రయాణికులు సానుకూలంగా స్పందిస్తున్నారు. ఒక విద్యార్థి మాట్లాడుతూ,
“మేము తరచూ జనరల్ బోగీలోనే ప్రయాణిస్తాము. టికెట్ కోసం లైన్లో నిలబడటం చాలా ఇబ్బంది. ఇప్పుడు టీటీఈ దగ్గర టికెట్ సులభంగా రావడం మాకు పెద్ద ఊరట” అని అన్నారు. మరో ఉద్యోగి మాటల్లో: “ఈ విధానం వల్ల మేము ఆఫీసుకు ఆలస్యంగా వెళ్లే పరిస్థితి ఉండదు. నిజంగా చాలా ఉపయోగకరంగా ఉంది” అని అభిప్రాయపడ్డారు.
భవిష్యత్తులో రైల్వే మరింత డిజిటలైజేషన్ వైపు అడుగులు వేస్తోంది. ఇప్పటికే యూ‌టీఎస్ యాప్ ద్వారా మొబైల్‌లోనే టికెట్లు బుక్ చేసుకునే అవకాశం ఉంది. ఇప్పుడు ఈ కొత్త పరికరాల ద్వారా టీటీఈలు నేరుగా టికెట్లు ఇవ్వడం మరొక ముందడుగు. దీని వలన టికెట్ లేని ప్రయాణికులు తగ్గిపోతారు. అలాగే రైల్వే ఆదాయం పెరుగుతుంది. ముఖ్యంగా సాధారణ ప్రజలకు ఇది ఎంతో ఉపయోగకరంగా మారుతుంది.
రైల్వే ఎప్పటికప్పుడు ప్రజలకు సౌకర్యాలు కల్పించే దిశగా కొత్త కొత్త మార్పులు చేస్తోంది. రాయ్పూర్ స్టేషన్లో ప్రారంభమైన ఈ మొబైల్ టికెట్ జారీ విధానం విజయవంతమైతే, త్వరలోనే దేశవ్యాప్తంగా అమలులోకి రావడం ఖాయం. ఇకపై జనరల్ బోగీల్లో ప్రయాణించే వారికి క్యూలలో నిలబడాల్సిన అవసరం లేకుండా, సులభంగా టికెట్ లభించడం ఒక పెద్ద సౌలభ్యంగా మారనుంది.
