రాష్ట్రంలోని మార్కెట్లలో టమాటా ధరలు అనూహ్యంగా పెరగడం సామాన్య ప్రజానీకాన్ని ఆందోళనకు గురిచేస్తోంది. నిన్న మొన్నటి వరకు కేజీకి రూ.20 నుంచి రూ.40 మధ్య లభించిన టమాటా, ఇప్పుడు ఒక్కసారిగా 'కొండెక్కి' కిలో రూ.60 నుంచి రూ.80 వరకు పలుకుతోంది. కొన్ని ప్రధాన మార్కెట్లలో ఈ ధర రూ.80కి చేరడంతో, నిత్యావసర కూరగాయలలో కీలకమైన టమాటా కొనుగోలు సామాన్యులకు భారంగా మారింది. ఈ ధరల పెరుగుదలకు ప్రధానంగా ఇటీవల రాష్ట్రంపై ప్రభావం చూపిన 'మోంథా' (Montha) తుఫాను కారణమని వ్యాపారులు మరియు వ్యవసాయ విశ్లేషకులు స్పష్టం చేస్తున్నారు.
టమాటా ధరల పెరుగుదలకు మూలకారణం పంట దిగుబడిపై 'మోంథా' తుఫాను చూపిన తీవ్ర ప్రతికూల ప్రభావం. భారీ వర్షాలు, ఈదురు గాలులతో కూడిన ఈ తుఫాను కారణంగా తెలంగాణ, ఆంధ్రప్రదేశ్, కర్ణాటక వంటి ప్రధాన టమాటా ఉత్పత్తి ప్రాంతాలలో పంటలు తీవ్రంగా దెబ్బతిన్నాయి. టమాటా పంట త్వరగా పాడయ్యే స్వభావం కలది కావడంతో, పొలాల్లో నిలిచిన నీరు, అధిక తేమ కారణంగా పంట నాణ్యత తగ్గడం, మరియు కోతకు సిద్ధంగా ఉన్న పంటలు పూర్తిగా కుళ్ళిపోవడం జరిగింది.
ఈ విపత్తు కారణంగా, మార్కెట్లకు సరఫరా అయ్యే టమాటా పరిమాణం (Supply) ఒక్కసారిగా పడిపోయింది. సాధారణంగా, సరఫరా తక్కువగా ఉన్నప్పుడు, డిమాండ్ (Demand) స్థిరంగా లేదా పెరుగుతూ ఉంటే, ధరలు పెరగడం ఆర్థిక నియమం. ప్రస్తుతం మార్కెట్‌లో ఇదే పరిస్థితి నెలకొంది. కొన్ని టోకు మార్కెట్లలో అయితే, వ్యాపారులు అధిక ధర వెచ్చించలేక టమాటాలను కొనుగోలు చేయడమే మానేశారు. దీని ఫలితంగా, కొన్ని చిన్న మార్కెట్లలో టమాటా అందుబాటులోనే లేకుండా పోవడం గమనార్హం.
టమాటా ధర కేజీకి రూ.80 పలుకుతుండటం అనేది ఒక మధ్యతరగతి మరియు దిగువ మధ్యతరగతి కుటుంబంపై గణనీయమైన ప్రభావాన్ని చూపుతోంది. భారతీయ వంటకాలలో టమాటా అనేది ఒక అనివార్యమైన పదార్థం. కూరల నుంచి పప్పు, చారు, మరియు స్నాక్స్ తయారీ వరకు దీని అవసరం ఉంటుంది. ధరలు అమాంతం పెరగడంతో, వినియోగదారులు టమాటా కొనుగోలును తగ్గించుకోవడమో లేదా పూర్తిగా నిలిపివేయడమో చేస్తున్నారు.
ఖర్చుల పెరుగుదల: నిత్యావసరాల ధరలు పెరగడం వలన కుటుంబ బడ్జెట్ అదుపు తప్పే పరిస్థితి ఏర్పడింది. ఒక సాధారణ కుటుంబం నెలకు కేజీల కొద్దీ ఉపయోగించే టమాటా కోసం అధిక మొత్తం వెచ్చించాల్సి వస్తోంది.
నాణ్యతపై ప్రభావం: అరుదుగా లభించే టమాటా కూడా కొన్ని చోట్ల నాణ్యత లేనిదిగా ఉండటం వినియోగదారులను మరింత నిరాశపరుస్తోంది. అధిక ధర చెల్లించినప్పటికీ, నాణ్యమైన ఉత్పత్తి లభించడం లేదు.
రెస్టారెంట్ రంగంపై ప్రభావం: చిన్న రెస్టారెంట్లు, ధాబాలు కూడా టమాటా వినియోగాన్ని తగ్గించడమో లేదా మెను ధరలను పెంచడమో చేయక తప్పడం లేదు.
ప్రస్తుత సంక్షోభం నుంచి బయటపడాలంటే, ప్రధానంగా ఇతర రాష్ట్రాల నుంచి టమాటా దిగుమతిని పెంచడం ఒక్కటే తక్షణ పరిష్కారం. ఆంధ్రప్రదేశ్, కర్ణాటకలోనూ తుఫాను ప్రభావం ఉన్నప్పటికీ, ఆ రాష్ట్రాల్లో మిగిలిన పంటలను వేగంగా మార్కెట్‌కు తరలించడం ద్వారా ధరలను నియంత్రించవచ్చు. ప్రభుత్వం మధ్యవర్తులను నియంత్రించడం, మరియు నిల్వ ఉంచడాన్ని నివారించడం ద్వారా కూడా ధరల పెరుగుదలను కొంతవరకు అరికట్టగలదు.
అయితే, టమాటా ధరలు సాధారణ స్థాయికి చేరుకోవాలంటే, కొత్త పంట మార్కెట్‌లోకి రావడానికి కనీసం మూడు నుండి నాలుగు వారాల సమయం పట్టే అవకాశం ఉంది. కాబట్టి, రాబోయే నెల రోజులు టమాటా ధరలు అధికంగానే కొనసాగే అవకాశం ఉందని మార్కెట్ విశ్లేషకులు హెచ్చరిస్తున్నారు. ఈ సమయంలో, సామాన్య ప్రజలు టమాటాకు ప్రత్యామ్నాయాలుగా చింతపండు గుజ్జు లేదా నిమ్మరసం వంటి వాటిని ఉపయోగించుకోవడం ద్వారా కొంత ఉపశమనం పొందవచ్చు. తుఫాను వంటి ప్రకృతి వైపరీత్యాల ప్రభావం కేవలం పంటకే కాకుండా, సామాన్య పౌరుడి దైనందిన జీవితంపై ఎంతటి ప్రభావాన్ని చూపుతుందో ఈ టమాటా సంక్షోభం మరోసారి నిరూపించింది.
