ప్రపంచంలో అత్యంత ప్రతిష్ఠాత్మకమైన అవార్డులలో ఒకటైన నోబెల్ శాంతి బహుమతి (Nobel Peace Prize) ఇవాళ ప్రకటించబడనుంది. నార్వే రాజధాని ఒస్లోలోని నోబెల్ ఇన్‌స్టిట్యూట్‌లో మధ్యాహ్నం 2.30 గంటలకు (భారత కాలమానం ప్రకారం సాయంత్రం 6 గంటలకు) నార్వేజియన్ నోబెల్ కమిటీ అధికారికంగా విజేత పేరును వెల్లడించనుంది. ఈసారి పోటీ అత్యంత ఆసక్తికరంగా మారింది.
ఈ ఏడాది నోబెల్ పీస్ ప్రైజ్ కోసం మొత్తం 338 నామినేషన్లు వచ్చాయి అందులో 244 వ్యక్తులు మరియు 94 సంస్థలు ఉన్నాయి. ఇది నోబెల్ చరిత్రలో ఐదవ అత్యధిక నామినేషన్ల సంఖ్య. ఈసారి రాజకీయ నాయకులు, మానవ హక్కుల కార్యకర్తలు, పర్యావరణ ఉద్యమకారులు, అంతర్జాతీయ సంస్థలు వంటి విభిన్న రంగాల వారు రేసులో ఉన్నారు.
అందరిలో ఎక్కువ చర్చకు కారణమవుతున్న పేరు డొనాల్డ్ ట్రంప్. అమెరికా అధ్యక్షుడు మళ్లీ పీస్ ప్రైజ్ కోసం ఆశలు పెట్టుకున్నారు. గతంలో ఉత్తర కొరియా దక్షిణ కొరియా మధ్య ఉద్రిక్తతలను తగ్గించడంలో తన పాత్ర ఉందని ఆయన పేర్కొన్నారు. 2020లో కూడా ట్రంప్‌ను పలు దేశాలు ముఖ్యంగా పాకిస్థాన్, ఇజ్రాయెల్, కాంబోడియా నామినేట్ చేశాయి. ఈసారి కూడా ఆయన్ను సమర్థించే ప్రయత్నాలు జరిగాయి. అయితే నామినేషన్ల గడువు ఫిబ్రవరి 1తో ముగియగా, ట్రంప్ పేరును సమయానికి పంపలేకపోయారని సమాచారం. అందుకే ఆయన్ను ఈసారి పరిగణనలోకి తీసుకోలేదని తెలుస్తోంది. అయినప్పటికీ ఆయన తన పేరు ప్రస్తావనలో రావాలని తీవ్రంగా ప్రయత్నిస్తున్నారు.
ట్రంప్‌తో పాటు రష్యా ప్రతిపక్ష నేత ఆలెక్సీ నవాల్నీ భార్య యూలియా నవాల్నయా కూడా ఈసారి రేసులో ఉన్నారు. ఆమె భర్త రష్యా అధ్యక్షుడు పుతిన్‌కి వ్యతిరేకంగా పోరాడుతూ జైలులో ప్రాణాలు కోల్పోయిన విషయం తెలిసిందే. రష్యాలో ప్రజాస్వామ్య విలువలను కాపాడడంలో ఆమె ధైర్యం ప్రపంచవ్యాప్తంగా ప్రశంసలు పొందింది. ఈ కారణంగా యూలియా పేరు పీస్ ప్రైజ్ రేసులో ముందు వరుసలో ఉన్నదని అంతర్జాతీయ మీడియా పేర్కొంటోంది.
ఇక పర్యావరణ కార్యకర్త గ్రెటా థన్బర్గ్ కూడా మరోసారి నామినేట్ అయ్యారు. చిన్న వయసులోనే ప్రపంచ నాయకుల దృష్టిని వాతావరణ మార్పులపై సారించి గ్రీన్ ఉద్యమానికి గళం ఇచ్చినందుకు ఆమెకు అనేక సార్లు నామినేషన్ దక్కింది. ఈసారి కూడా పర్యావరణ న్యాయానికి ప్రతీకగా గ్రెటా పేరును పరిగణనలోకి తీసుకునే అవకాశం ఉందని విశ్లేషకులు అంటున్నారు.
అంతేకాదు, ఉక్రెయిన్ అధ్యక్షుడు వోలోడిమిర్ జెలెన్స్కీ మరియు ఆయన నేతృత్వంలోని ప్రజల ధైర్యసాహసం కూడా ఈసారి పీస్ ప్రైజ్ చర్చల్లో ప్రాధాన్యత సాధించింది. రష్యా దాడుల మధ్య తమ దేశాన్ని కాపాడుతూ ప్రజల మనోబలాన్ని నిలబెట్టినందుకు ఆయనకు ప్రపంచ వ్యాప్తంగా ఆదరణ ఉంది. ఉక్రెయిన్‌లో శాంతి పునరుద్ధరణ కోసం కృషి చేస్తున్నందున ఆయనకు అవార్డు దక్కే అవకాశమూ ఉందని అనుకుంటున్నారు.
ఇక అంతర్జాతీయ స్థాయిలో UN ఏజెన్సీలు ముఖ్యంగా UNHCR (United Nations High Commissioner for Refugees), World Health Organization (WHO), World Food Programme (WFP) వంటి సంస్థలు కూడా ఈసారి పోటీలో ఉన్నాయి. గాజా, సూడాన్, ఉక్రెయిన్ వంటి సంక్షోభ ప్రాంతాల్లో శాంతి కోసం, ఆహార సహాయం కోసం ఇవి చేస్తున్న కృషి గమనార్హం.
అదే సమయంలో పీస్ ప్రైజ్ కేవలం రాజకీయ పరిణామాలకే కాదు, సామాజిక మార్పులకు కృషి చేసినవారికి కూడా దక్కుతుంది. ఈ నేపథ్యంలో మహిళా హక్కుల రక్షణ, పత్రికా స్వేచ్ఛ, మైనారిటీల భద్రత కోసం కృషి చేస్తున్న పలు కార్యకర్తల పేర్లు కూడా నామినేషన్లలో ఉన్నాయి.
గత ఏడాది ఇరాన్ మహిళా హక్కుల కార్యకర్త నర్గెస్ మొహమ్మది నోబెల్ పీస్ ప్రైజ్ గెలుచుకున్నారు. ఆమె ప్రస్తుతం జైలులో ఉన్నప్పటికీ, “మహిళా హక్కుల కోసం పోరాటం” అనే బలమైన సందేశంతో ఆమె ఎంపిక ప్రపంచవ్యాప్తంగా సంచలనాన్ని సృష్టించింది. ఇవాళ ప్రకటించబోయే అవార్డుపై ప్రపంచ దృష్టి నార్వే వైపే ఉంది. ఈసారి విజేత ఎవరో తెలిసేందుకు ఆసక్తిగా ఎదురుచూస్తున్నారు. ఎవరికైనా నోబెల్ పీస్ ప్రైజ్ దక్కినా, అది శాంతి, సహనం, మానవత్వం అనే విలువలకు గౌరవం కట్టిస్తుందనడంలో సందేహం లేదు.
