భారతీయ రైల్వే (Indian Railways) దేశంలోని కోట్లాది మంది ప్రయాణికులకు వెన్నెముకగా ఉంది. ప్రపంచంలోనే అతిపెద్ద రైల్వే నెట్వర్క్లలో ఒకటైన ఇండియన్ రైల్వేలో ప్రతిరోజు లక్షలాది మంది ప్రయాణాలు చేస్తూ ఉంటారు.
రైల్వేకు సంబంధించిన అనేక ఆసక్తికర విషయాల్లో, రైళ్లకు అయ్యే విద్యుత్ ఖర్చు గురించి చాలా మందికి తెలియదు. రైళ్లు నడవడానికి, అలాగే ప్రయాణికులకు అవసరమైన ఏసీ, ఫ్యాన్, లైట్, ఛార్జింగ్ పాయింట్స్ వంటి సౌకర్యాలు కల్పించడానికి ఎంత విద్యుత్తు వినియోగిస్తున్నారు, దాని బిల్లు ఎంత అవుతుందో తెలుసుకుందాం.
ఒక రైలుకు ఒక రోజు అయ్యే కరెంటు బిల్లును కచ్చితంగా చెప్పడం కష్టం. ఎందుకంటే, ఇది ఆ రైలు రకం (ప్యాసింజర్, ఎక్స్ప్రెస్, గూడ్స్), అది నడిచే దూరం, మరియు అది వినియోగించే విద్యుత్ యూనిట్ల సంఖ్యపై ఆధారపడి ఉంటుంది. రైళ్లలో విద్యుత్ వినియోగం ప్రధానంగా మూడు రకాలుగా జరుగుతుంది:
రైలు ఇంజిన్ కదలికకు, అంటే రైలు పట్టాల మీద నడవడానికి అవసరమైన విద్యుత్తు. ప్రస్తుతం చాలా రైళ్లు ఎలక్ట్రిక్ రైళ్లు కావడం వల్ల దీనికి ఎక్కువ విద్యుత్ అవసరం. ప్రయాణికుల బోగీలలో ఉపయోగించే ఏసీ, ఫ్యాన్, లైట్లు, ఛార్జింగ్ పాయింట్లు వంటి అంతర్గత సౌకర్యాల కోసం వినియోగించే విద్యుత్తు.
రైలు గమ్యస్థానంలో నిలిచి ఉన్నప్పుడు కూడా కొన్ని వ్యవస్థల కోసం (ఉదాహరణకు, ప్యాంట్రీ, అత్యవసర లైట్లు) విద్యుత్తును ఉపయోగిస్తారు. భారతీయ రైల్వే భారీ మొత్తంలో విద్యుత్తును కొనుగోలు చేస్తుంది. రైల్వే మరియు రైల్వే స్టేషన్ల కోసం భారతీయ రైల్వే ప్రతి యూనిట్కి సుమారు ₹7 (ఏడు రూపాయలు) చెల్లించి విద్యుత్ కొనుగోలు చేస్తుంది.
ఇండియన్ రైల్వేకు సంబంధించిన వార్షిక విద్యుత్ బిల్లు సుమారు ₹10,000 కోట్లు ఉంటుందని అంచనా. ఈ భారీ కరెంటు బిల్లును రోజువారీగా విశ్లేషిస్తే, ప్రతిరోజు రైల్వే సుమారు ₹3 కోట్ల కరెంటు బిల్లు చెల్లించాల్సి ఉంటుందని అంచనా.
రైళ్లను నడపడానికి అయ్యే విద్యుత్ వినియోగం రైలు వేగం, బరువుపై ఆధారపడి ఉంటుంది. ప్రస్తుతం నడుస్తున్న చాలా ఎలక్ట్రిక్ రైళ్లు (విద్యుత్ రైళ్లు) ఒక కిలోమీటరు దూరం నడవడానికి సగటున 20 యూనిట్ల విద్యుత్ అవసరమవుతుంది.
దీనితో పాటు రైలులో ప్రయాణికుల కోసం వినియోగించే కరెంటు యూనిట్లు కూడా కలుపుకొని మొత్తం బిల్లు వస్తుంది. ఏసీ బోగీలలో విద్యుత్ వినియోగం చాలా ఎక్కువగా ఉంటుంది. రైళ్లలో ఏసీ బోగీలలో ప్రతి గంటకు సగటున 210 యూనిట్ల విద్యుత్ వినియోగం జరుగుతుంది.
ఈ లెక్కన, ఒక ఏసీ బోగీ ఒక గంటకు 210 imes 7 = ₹1,470 ఖర్చు చేస్తుంది. ఇదే బోగీ 12 గంటలు (పగలు లేదా రాత్రి) పనిచేస్తే సుమారు 12 imes 210 = 2,520 యూనిట్లు వినియోగిస్తుంది. దీనికి అయ్యే కరెంటు బిల్లు 2,520 imes 7 = ₹17,640 అవుతుంది. ఈ విధంగా రైల్వే ప్రతి సంవత్సరం ₹10,000 కోట్లకు పైగా కరెంటు బిల్లులు చెల్లిస్తూ, దేశీయ రవాణాకు అత్యంత కీలకమైన సేవలను అందిస్తోంది.