దేశంలో 2023 జనవరి 1 నుంచి డిసెంబర్ 31 వరకు నమోదైన జననాలు, మరణాలపై సివిల్ రిజిస్ట్రేషన్ సిస్టమ్ (CRS) నివేదికను కేంద్ర హోంశాఖ విడుదల చేసింది. ఈ నివేదిక ప్రకారం, ఆంధ్రప్రదేశ్‌లో మొత్తం 7,62,093 మంది పుట్టారు, అలాగే 4,42,218 మంది మరణించారు. మరోవైపు తెలంగాణలో 6,52,688 జననాలు, 2,40,058 మరణాలు నమోదయ్యాయి.
ఆంధ్రప్రదేశ్‌లో జననాల పరంగా కర్నూలు జిల్లా మొదటి స్థానంలో నిలిచింది. కడప, అనంతపురం జిల్లాలు రెండో, మూడో స్థానాల్లో ఉన్నాయి. తెలంగాణలో హైదరాబాద్ ముందంజలో ఉండగా, నిజామాబాద్, కామారెడ్డి జిల్లాలు తదుపరి స్థానాల్లో నిలిచాయి. ఆసక్తికరమైన విషయం ఏమిటంటే రెండు రాష్ట్రాల్లోనూ ఏ ఒక్క జిల్లాలోనూ లక్షకు పైగా జననాలు నమోదు కాలేదు.
నివేదికలో పేర్కొన్న వివరాల ప్రకారం, గత ఐదేళ్లలో రెండు రాష్ట్రాల్లో జననాల సంఖ్య కొద్దిగా తగ్గినట్లు గమనించవచ్చు. ముఖ్యంగా పట్టణ ప్రాంతాల్లో జననాల రేటు పడిపోగా, గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో మాత్రం తక్కువ స్థాయిలో స్థిరంగా ఉంది. నిపుణులు దీని వెనుక ప్రధాన కారణాలుగా జనన నియంత్రణ పథకాలు, విద్యా స్థాయి పెరుగుదల, వివాహాల ఆలస్యం, అలాగే ఆర్థిక ప్రాధాన్యతలు మారడం వంటి అంశాలను సూచిస్తున్నారు.
మరణాల పరంగా చూస్తే, రెండు రాష్ట్రాల్లోనూ వృద్ధాప్య సంబంధిత రోగాలు, గుండె సమస్యలు, షుగర్, క్యాన్సర్ వంటి నాన్ కమ్యూనికబుల్ డిసీజ్‌లు ప్రధాన కారణాలుగా ఉన్నట్లు రికార్డులు చెబుతున్నాయి. అంతేకాకుండా, గత రెండేళ్లలో కరోనా ప్రభావం తగ్గినా, ఆ తర్వాతి కాలంలో హెల్త్ చెకప్‌లు తగ్గడం, వాతావరణ మార్పులు, అపఘాతాలు వంటి అంశాలు మరణాల రేటును కొంత మేర పెంచినట్లు నివేదిక స్పష్టం చేసింది.
కేంద్ర హోంశాఖ పేర్కొన్నట్లు, సివిల్ రిజిస్ట్రేషన్ సిస్టమ్ ద్వారా ఇప్పుడు దేశవ్యాప్తంగా జననాలు, మరణాలు 95 శాతం పైగా డిజిటల్‌గా నమోదు అవుతున్నాయి. ఈ డేటా ఆధారంగా ప్రభుత్వాలు పలు సామాజిక సంక్షేమ పథకాలు, ఆరోగ్య ప్రణాళికలు, పిల్లల టీకా కార్యక్రమాలు రూపొందిస్తున్నాయి.
ఇదిలా ఉండగా, దేశవ్యాప్తంగా మొత్తం 2.3 కోట్ల జననాలు, 93 లక్షల మరణాలు 2023లో నమోదైనట్లు హోంశాఖ వెల్లడించింది. అందులో దక్షిణ రాష్ట్రాల జనన రేటు జాతీయ సగటుతో పోలిస్తే తక్కువగా ఉండటం గమనార్హం. నిపుణుల అభిప్రాయం ప్రకారం, ఈ ట్రెండ్ కొనసాగితే వచ్చే దశాబ్దంలో దక్షిణ రాష్ట్రాల జనాభా వృద్ధి రేటు స్థిర స్థాయికి చేరే అవకాశం ఉంది.
