రేషన్ కార్డు అనేది నేటి రోజుల్లో ప్రతి కుటుంబానికీ చాలా కీలకమైన పత్రంగా మారింది. చదువులు మొదలు ప్రభుత్వ పథకాల వరకు, తెలుపు రేషన్ కార్డు ఉండాలని ప్రభుత్వం స్పష్టంగా చెబుతోంది. ఈ నేపథ్యంలో రెండు తెలుగు రాష్ట్రాల్లో స్మార్ట్ రేషన్ కార్డు పంపిణీ ప్రక్రియ చేపట్టారు. అయితే ఈ కార్డు రద్దు కాకుండా ఉండాలంటే నియమితంగా రేషన్ తీసుకోవడం మరియు ఈ-కేవైసీ పూర్తి చేయడం తప్పనిసరి. ఈ రెండు కీలక దశల్లో ఏదైనా నిర్లక్ష్యం చేస్తే కార్డు రద్దు అవుతుందని అధికారులు హెచ్చరిస్తున్నారు. ఆంధ్రప్రదేశ్‌లోని పశ్చిమ గోదావరి జిల్లాలో అయితే పరిస్థితి మరింత సున్నితంగా మారింది. ఇక్కడ 58 వేలకుపైగా రేషన్ కార్డులు రద్దు అయ్యే ప్రమాదంలో ఉన్నాయని అధికారులు తెలిపారు.
అక్రమ రేషన్ కార్డు లబ్ధిదారులను తొలగించడం, రేషన్ సరఫరాలో పారదర్శకత తీసుకురావడం లక్ష్యంగా ప్రభుత్వం స్మార్ట్ కార్డులను తీసుకువచ్చింది. ప్రతి కుటుంబ సభ్యుడూ ఈ-కేవైసీ పూర్తి చేస్తేనే కార్డు చెల్లుబాటు అవుతుందని నిబంధన అమల్లో ఉంది. అయితే పశ్చిమ గోదావరిలో ఈ ప్రక్రియ నిలకడగా సాగడం లేదు. ఎన్నో నెలలుగా అధికారులు అవగాహన కార్యక్రమాలు నిర్వహించినా, గడువులు పొడిగించినా, ఇంకా వేలాది లబ్ధిదారులు స్పందించలేదు. ప్రస్తుతం జిల్లాలో ప్రతి నెలా కేవలం 90–92% మంది మాత్రమే రేషన్ తీసుకుంటున్నారు. మిగిలిన వారి రేషన్ కోటా అలాగే మిగిలిపోతుండటంతో, అధికారులు వీరిని అనర్హులుగా గుర్తించే ప్రక్రియ వేగవంతం చేశారు.
ఇంకా దీని వెనుక మరో ముఖ్య కారణం కూడా ఉంది. గత ప్రభుత్వ కాలంలో రేషన్ కార్డు అవసరమైన ప్రతి పథకానికి తప్పనిసరి కావడంతో, ఆదాయ పన్ను చెల్లించే వారు, ఉద్యోగులు వంటి అనర్హులు కూడా తెలుపు కార్డులు పొందారు. ఇప్పుడు స్మార్ట్ రేషన్ కార్డుల అమలు, ఈ-కేవైసీ తప్పనిసరి నిబంధనతో ఇలాంటి వారు బయటపడటానికి ఇష్టపడడం లేదు. దీంతో వారు రేషన్ తీసుకోవడం మానేసి కార్డు నిలిపేయించుకునే మార్గం ఎంచుకుంటున్నట్లు అధికారులు భావిస్తున్నారు. గత ఏడాది డిసెంబర్‌లో ఈ-కేవైసీ ప్రక్రియ ప్రారంభించగా, దాదాపు సంవత్సరం కావొచ్చింది. అయినప్పటికీ 58,261 మంది సభ్యులు ఇంకా ఈకేవైసీ పూర్తి చేయలేదు. మొత్తం జిల్లా సభ్యులు 15.36 లక్షలు కాగా, వారిలో 14.38 లక్షల మంది మాత్రమే ప్రక్రియ ముగించారు.
ప్రభుత్వ నియమాల ప్రకారం రేషన్ కార్డు చెల్లుబాటు ఉండాలంటే రేషన్‌ను సకాలంలో తీసుకోవాలి, ఈ-కేవైసీ పూర్తి చేయాలి. ఇది చేయకపోవడానికి కారణాలు వివిధ రకాలుగా ఉంటాయని అధికారులు చెబుతున్నారు—మరణించిన సభ్యులు, ఇతర ప్రాంతాలకు వలస వెళ్లిన వారు, విదేశాలకు వెళ్లినవారు, అలాగే అనర్హులు కూడా ఇందులో ఉండవచ్చు. వీరందరికీ నవంబర్ నెలాఖరు వరకు తుది గడువు ఇచ్చారు. దీని తర్వాత స్పందించని కార్డులను రద్దు చేస్తామని స్పష్టంగా హెచ్చరించారు. ఈ చర్యలతో జిల్లాలో రేషన్ వ్యవస్థ మరింత పారదర్శకంగా మారుతుందని అధికారులు భావిస్తున్నారు.
