దేశంలోని డిజిటల్ చెల్లింపుల భద్రతను మరింత పటిష్ఠం చేయడానికి రిజర్వ్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా (ఆర్బీఐ) కీలక నిర్ణయాలు తీసుకుంది. ఆన్‌లైన్ లావాదేవీల నిబంధనలు సవరణకు సంబంధించి ముసాయిదా మార్గదర్శకాలను గురువారం విడుదల చేసింది. ఈ మార్గదర్శకాలు 2026 ఏప్రిల్ 1 నుంచి అమల్లోకి వస్తాయని బ్యాంక్ స్పష్టం చేసింది. అయితే, ప్రస్తుతం అందరినీ ఉపయోగిస్తున్న SMS ఆధారిత OTP (One-Time Password) విధానం కొనసాగుతుందని ఆర్బీఐ వివరించింది. కొత్త మార్గదర్శకాలు డిజిటల్ చెల్లింపుల భద్రతను ఆధునికతకు అనుగుణంగా మార్చడమే ప్రధాన లక్ష్యంగా ఉన్నాయని బ్యాంక్ తెలిపింది.
మార్గదర్శకాల ప్రకారం, ప్రతి డిజిటల్ లావాదేవీ కోసం కనీసం రెండు వేర్వేరు ధృవీకరణ పద్ధతులు తప్పనిసరిగా ఉండాలి. వీటిలో కనీసం ఒకటి ఆ లావాదేవీకి ప్రత్యేకంగా డైనమిక్‌గా ఉత్పత్తి చేయబడాలి. ఇది ఒక భద్రతా ఫ్యాక్టర్ హ్యాకర్లు మైనపైనా, మరొకటి సురక్షితంగా ఉండేలా చూసే విధంగా వ్యవస్థ రూపొందించబడింది. బ్యాంకులు, ఆర్థిక సంస్థలు ఈ రెండు దశల ధృవీకరణతో పాటు ఆధునిక టెక్నాలజీలను కూడా వినియోగించే స్వేచ్ఛ కలిగి ఉంటాయి.
ఇక నాన్-రికరింగ్ లావాదేవీలు, అంటే విదేశాల్లో కార్డును భౌతికంగా ఉపయోగించకుండా చేసే లావాదేవీలలో, మోసాల ప్రమాదం ఉంటే అదనపు ధృవీకరణ తప్పనిసరి. ఆర్బీఐ ఈ విధానాన్ని పాటించడానికి కార్డు జారీ సంస్థలను ఆదేశించింది. మోసాల తీవ్రతను పరిగణించి, రెండు దశల ధృవీకరణకు మించి అదనపు భద్రతా తనిఖీలను కూడా చేపట్టే అవకాశం ఉంది. అలాగే టోకెనైజేషన్, ఆథెంటికేషన్ సేవలను అన్ని రకాల ఆన్‌లైన్ అప్లికేషన్లకు అందుబాటులో ఉండేలా చూసేలా సూచనలు చేశారు.
ప్రజల అభిప్రాయాలను పరిగణనలోకి తీసుకుని రూపొందించబడిన ఈ మార్గదర్శకాలు డిజిటల్ చెల్లింపుల భద్రతను పెంచుతాయి. ఈ చర్యలతో భద్రతా విఫలతలు, మోసాలు, హ్యాకింగ్ పరిస్థితులను గణనీయంగా తగ్గించవచ్చు. భవిష్యత్తులో డిజిటల్ లావాదేవీలలో వినియోగదారులు, వ్యాపారాలు భద్రతా ప్రమాణాల పై పూర్తి నమ్మకం ఉంచవచ్చు. టెక్నాలజీ ఆధారిత, సమగ్ర భద్రతా పద్ధతులు భారత్‌లో ఆర్థిక లావాదేవీల నాణ్యతను మరింత పెంచనవుతాయి.
