ఆంధ్రప్రదేశ్‌లో ట్రాన్స్‌జెండర్ వర్గానికి ఉద్యోగావకాశాలు కల్పించే దిశగా ఒక కీలక మలుపు తిరిగింది. ప్రభుత్వ ఉద్యోగాల్లో రిజర్వేషన్లను అమలు చేయాలని కోరుతూ ఏలూరుకు చెందిన ట్రాన్స్‌జెండర్ మహిళ రేఖ దాఖలు చేసిన పిటిషన్‌పై హైకోర్టు ముఖ్యమైన తీర్పు వెలువరించింది. ఇప్పటి వరకు రాష్ట్ర ప్రభుత్వం చేపట్టిన నియామకాలలో ట్రాన్స్‌జెండర్లకు ప్రత్యేక రిజర్వేషన్ ఇవ్వకపోవడం వల్ల వివక్ష కొనసాగుతోందని పిటిషన్‌లో పేర్కొనబడింది. ముఖ్యంగా ఇటీవల విద్యాశాఖ నిర్వహించిన మెగా డీఎస్సీ నియామకాల్లో 16 వేలకుపైగా ఉపాధ్యాయ పోస్టులను భర్తీ చేసినప్పటికీ, ట్రాన్స్‌జెండర్ వర్గానికి ఒక్క పోస్టు కూడా నోటిఫై చేయకపోవడం విచారకరమని పిటిషనర్ వాదించారు. దీనివల్ల సమాన అవకాశాలు కోల్పోతున్నామని, సుప్రీంకోర్టు మార్గదర్శకాలకు విరుద్ధంగా ఈ చర్య ఉందని ఆమె హైకోర్టు దృష్టికి తీసుకెళ్లారు.
ఈ వ్యవహారంపై విచారణ జరిపిన హైకోర్టు రెండు పక్షాల వాదనలను శ్రద్ధగా పరిశీలించింది. అనంతరం జస్టిస్ న్యాపతి విజయ్ కీలక తీర్పు ఇవ్వుతూ, రాష్ట్ర ప్రభుత్వం ఆరు నెలల్లోగా ట్రాన్స్‌జెండర్ వర్గానికి అన్ని ప్రభుత్వ ఉద్యోగాల భర్తీలో రిజర్వేషన్ కోటాను అమలు చేయాలని ఆదేశించారు. అదేవిధంగా పిటిషనర్ రేఖను స్కూల్ అసిస్టెంట్‌గా నియమించడంపై పరిగణనలోకి తీసుకోవాలని స్పష్టమైన ఆదేశాలు జారీ చేశారు. ట్రాన్స్‌జెండర్లు సమాజంలో తీవ్రమైన వివక్షను ఎదుర్కొంటున్నారని, వారిని ప్రధాన ప్రవాహంలోకి తిరిగి తీసుకురావడానికి ప్రభుత్వాలు ప్రత్యేక చర్యలు తీసుకోవాల్సిన అవసరం ఉందని హైకోర్టు పేర్కొంది.
కేంద్రం 2019లో తెచ్చిన ‘ట్రాన్స్‌జెండర్ హక్కుల పరిరక్షణ చట్టం’ ప్రకారం, విద్య మరియు ఉద్యోగాల్లో ట్రాన్స్‌జెండర్లకు సమాన అవకాశాలు కల్పించాల్సిన బాధ్యత రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలపై ఉంది. కర్ణాటక, తమిళనాడు, కేరళ, తెలంగాణ, పశ్చిమబెంగాల్ వంటి రాష్ట్రాలు ఇప్పటికే ఈ చట్టానికి అనుగుణంగా రిజర్వేషన్లు అమలు చేస్తున్నాయి. అయితే ఆంధ్రప్రదేశ్ ఇప్పటిదాకా ఈ అంశంలో ఏ చర్యలు తీసుకోకపోవడం హైకోర్టును అసంతృప్తికి గురిచేసింది. దీనితోనే ఏపీ ప్రభుత్వం కూడా ఇతర రాష్ట్రాల మాదిరిగా రిజర్వేషన్ల అమలు కోసం స్పష్టమైన విధానాన్ని సిద్ధం చేయాలని కోర్టు ఆదేశించింది. రిజర్వేషన్ల అమలుతో ట్రాన్స్‌జెండర్లకు ఉద్యోగాల్లో అవకాశాలు మాత్రమే కాదు, సమాజంలో గౌరవప్రదమైన స్థానం కూడా కలుగుతుందని కోర్టు అభిప్రాయపడింది.
పిటిషనర్ రేఖ ఇటీవల నిర్వహించిన మెగా డీఎస్సీలో 671వ ర్యాంకు సాధించారు. అయితే ట్రాన్స్‌జెండర్ల కోసం ప్రత్యేక కోటా లేకపోవడంతో ఆమెను స్కూల్ అసిస్టెంట్ పోస్టుకు పరిగణించలేదు. దీనితో వివక్షకు గురయ్యానని భావించిన రేఖ న్యాయం కోసం హైకోర్టును ఆశ్రయించారు. ఆమె పిటిషన్ నేపథ్యంలో వచ్చిన ఈ తీర్పు రాష్ట్రంలోని ట్రాన్స్‌జెండర్ వర్గానికి భారీ ఊరటను, ఆశలను నింపింది. ప్రభుత్వ ఉద్యోగాల్లో రిజర్వేషన్లు అమలు అయినట్లయితే వేలాది మంది ట్రాన్స్‌జెండర్లు విద్య, ఉద్యోగాల్లో కొత్త అవకాశాలు పొందే అవకాశముందని నిపుణులు పేర్కొంటున్నారు.
