భారత విదేశాంగ మంత్రిత్వ శాఖ (MEA) పాస్పోర్ట్ సేవలను మరింత సులభం చేయడానికి కొత్తగా అప్గ్రేడ్ చేసిన పాస్పోర్ట్ సేవా ప్రోగ్రామ్ V2.0 (PSP V2.0) మరియు గ్లోబల్ PSP V2.0 ను ప్రారంభించింది. ఈ కార్యక్రమంతో పాటు ఇ-పాస్పోర్ట్లు కూడా ప్రవేశపెట్టబడ్డాయి. దేశంలో ఉన్నవారికే కాదు, విదేశాల్లో ఉన్న భారతీయులకు కూడా వేగవంతమైన, భద్రతతో కూడిన పాస్పోర్ట్ సేవలు అందించడమే లక్ష్యం.
PSP V2.0 ను భారతదేశంలోని 37 పాస్పోర్ట్ కార్యాలయాలు, 93 PSKs, 450 పోస్టాఫీస్ పాస్పోర్ట్ సేవా కేంద్రాల్లో 2025 మే 26న అమలు చేశారు. అనంతరం 2025 అక్టోబర్ 28న ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఉన్న భారత రాయబార కార్యాలయాలు, కాన్సులేట్లలో Global PSP V2.0 ను ప్రారంభించారు. ఈ కొత్త వ్యవస్థ పాస్పోర్ట్కు సంబంధించిన అన్ని విభాగాలను ఒకే డిజిటల్ ప్లాట్ఫారమ్లో కలుపుతుంది.
ఈ అప్డేట్లో పాస్పోర్ట్ అప్లికేషన్ ప్రక్రియ మరింత సులభం అయ్యింది. పౌరులు ఇప్పుడు AI ఆధారిత చాట్బాట్లు, వాయిస్ బాట్లు ద్వారా సహాయం పొందవచ్చు. కొత్త వెబ్సైట్, మొబైల్ యాప్లో ఆటో-ఫిల్ ఫారంలు, సులభమైన డాక్యుమెంట్ అప్లోడ్, UPI / QR కోడ్ పేమెంట్లు అందుబాటులో ఉన్నాయి. దాంతో పాస్పోర్ట్ సేవలు త్వరగా, పారదర్శకంగా, యూజర్కు సౌకర్యవంతంగా మారాయి.
కొత్తగా ప్రవేశపెట్టిన ఇ-పాస్పోర్ట్లు భద్రత మరియు అంతర్జాతీయ ప్రయాణంలో కీలక మార్పుగా నిలుస్తున్నాయి. ఇవి కాగితం మరియు ఎలక్ట్రానిక్ డేటా మిశ్రమంగా ఉండే హైబ్రిడ్ పాస్పోర్ట్లు. ఇందులో ఉన్న RFID చిప్ మరియు యాంటెన్నా ద్వారా పాస్పోర్ట్ హోల్డర్ వివరాలు ICAO అంతర్జాతీయ ప్రమాణాలకు అనుగుణంగా భద్రంగా నిల్వ ఉంటాయి. ఇకపై జారీ అయ్యే పాస్పోర్ట్లన్నీ ఇ-పాస్పోర్ట్లు అవుతాయి, కానీ పాత పాస్పోర్ట్లు గడువు ముగిసే వరకు చెల్లుబాటు అవుతాయి.
మొత్తం మీద, MEA తీసుకొచ్చిన PSP V2.0, GPSP V2.0 మరియు ఇ-పాస్పోర్ట్లు భారత పౌరులకు భద్రత, వేగం, సౌకర్యం అందించడానికి ఒక పెద్ద టెక్నలాజికల్ అప్గ్రేడ్. ఈ మార్పులు ప్రయాణాన్ని మరింత సులభం చేసి, ప్రభుత్వ సేవల్లో డిజిటల్ ఆధునికతను ప్రతిబింబిస్తున్నాయి.