ఆంధ్రప్రదేశ్‌లో ట్రాన్స్‌జెండర్ కమ్యూనిటికి ఉద్యోగాల్లో రిజర్వేషన్లు కల్పించాలని హైకోర్టు ఇచ్చిన తాజా తీర్పు చారిత్రాత్మకంగా నిలిచింది. ప్రభుత్వ ఉద్యోగాల్లో వారి కోసం ప్రత్యేక రిజర్వేషన్లను ఆరు నెలల్లోగా అమలు చేయాలని ఆదేశిస్తూ, సంబంధిత విధానాన్ని త్వరితగతిన రూపొందించాలని కోర్టు స్పష్టం చేసింది. ప్రస్తుత మెగా డీఎస్సీలో స్కూల్ అసిస్టెంట్ పోస్టుకు దరఖాస్తు చేసిన ట్రాన్స్‌జెండర్ అభ్యర్థిని వెంటనే పరిగణనలోకి తీసుకోవాలని పేర్కొనడం ఈ తీర్పుకు మరింత ప్రాధాన్యం తెచ్చింది. జస్టిస్ ఎన్. విజయ్ ఈ కేసుపై పరిశీలన జరిపి కీలక తీర్పును వెలువరించారు.
ఈ కేసు నేపథ్యానికి వస్తే, ఏలూరు జిల్లా జంగారెడ్డిగూడేనికి చెందిన కె. రేఖ అనే ట్రాన్స్‌జెండర్ అభ్యర్థి 2025 మెగా డీఎస్సీలో స్కూల్ అసిస్టెంట్ (హిందీ) పోస్టుకు దరఖాస్తు చేసుకున్నారు. పరీక్షలో జిల్లా స్థాయిలో 671వ ర్యాంక్ సాధించినప్పటికీ, ట్రాన్స్‌జెండర్ల కోసం ప్రత్యేక కోటా లేకపోవడం వల్ల, ఆమె అభ్యర్థిత్వాన్ని అధికారులు పరిగణనలోకి తీసుకోలేదు. ఈ నిర్ణయంపై బాధపడిన రేఖ, న్యాయపరమైన న్యాయం కోసం హైకోర్టును ఆశ్రయించారు. ఆమె తరఫు న్యాయవాది, ట్రాన్స్‌జెండర్లకు రిజర్వేషన్లు ఇవ్వాలని సుప్రీంకోర్టు ఇప్పటికే చెప్పిన తీర్పులను కోర్టు దృష్టికి తీసుకువచ్చారు.
కోర్టు విచారణలో ప్రభుత్వం తరఫు న్యాయవాది మరోవైపు వాదనలు వినిపించారు. ట్రాన్స్‌జెండర్లకు రిజర్వేషన్లు కల్పించడం ప్రభుత్వ విధాన పరమైన అంశమని, ప్రస్తుతం అలాంటి రిజర్వేషన్లు లేకపోవడంతో ఉన్న నియామక ప్రక్రియను తప్పుబట్టలేమని వాదనలు వినిపించారు. అయితే పిటిషనర్ తరఫు న్యాయవాది, రిజర్వేషన్ల లేమి సుప్రీంకోర్టు ఇచ్చిన స్పష్టమైన మార్గదర్శకాలకు విరుద్ధమని గుర్తు చేశారు. ట్రాన్స్‌జెండర్లను సమాజంలో ఎంతో వెనుకబడిన వర్గంగా గుర్తించిన సందర్భంలో, ప్రభుత్వం వారికి ప్రత్యేక రక్షణ కల్పించాల్సిన బాధ్యత కలిగి ఉందని మండిపడ్డారు.
ఇరుపక్షాల వాదనలను పరిగణనలోకి తీసుకున్న న్యాయమూర్తి, రాష్ట్ర ప్రభుత్వంపై తీవ్ర వ్యాఖ్యలు చేశారు. ట్రాన్స్‌జెండర్ల పరిరక్షణ కోసం కేంద్ర ప్రభుత్వం 2019లో చట్టం తీసుకుని వచ్చినప్పటికీ, రాష్ట్రాలు విద్య మరియు ఉద్యోగాల్లో వారిని ఒక ప్రత్యేక వర్గంగా గుర్తించి రిజర్వేషన్లు అమలు చేయడంలో విఫలమయ్యాయని స్పష్టం చేశారు. వారి అభ్యున్నతికి చర్యలు తీసుకోవాల్సిన బాధ్యత రాష్ట్ర ప్రభుత్వానిదని గుర్తు చేశారు. ఈ నేపథ్యంలో పిటిషనర్ రేఖను ఉద్యోగానికి తక్షణం పరిగణనలోకి తీసుకోవాలని, ట్రాన్స్‌జెండర్లకు రిజర్వేషన్ల విధానాన్ని గరిష్టంగా ఆరు నెలల్లో ఖరారు చేయాలని ప్రభుత్వానికి స్పష్టమైన ఆదేశాలు జారీ చేశారు.
