ఈరోజు రాత్రి ఆకాశం అరుదైన ఖగోళ సంఘటనకు సాక్ష్యమవుతోంది. సంపూర్ణ చంద్ర గ్రహణం ఏర్పడనుంది. సాధారణంగా సంవత్సరంలో రెండు మూడు సార్లు మాత్రమే కనిపించే ఈ దృశ్యం, ఈసారి భారతదేశంతో పాటు పలు దేశాల్లో స్పష్టంగా కనిపించబోతోంది. ఖగోళ శాస్త్రవేత్తలు, భక్తులు, సాధారణ ప్రజలు అందరూ ఈ గ్రహణం గురించి ఆసక్తిగా ఎదురుచూస్తున్నారు.
ఖగోళ శాస్త్రజ్ఞుల వివరాల ప్రకారం చంద్ర గ్రహణం ఈరోజు రాత్రి 8.58 గంటలకు ప్రారంభమవుతుంది. సంపూర్ణ చంద్రగ్రహణం రాత్రి 11 గంటలకు మొదలై అర్ధరాత్రి 12.22 గంటల వరకు కొనసాగుతుంది. గ్రహణం పూర్తిగా ముగిసేది రేపు తెల్లవారుజామున 2.25 గంటలకు. అంటే మొత్తం మీద దాదాపు 5 గంటల 27 నిమిషాల పాటు ఈ ఖగోళ సంఘటన ఆకాశంలో కనువిందు చేయనుంది.
ఈ చంద్రగ్రహణం భారతదేశంలో స్పష్టంగా కనిపించనుంది. అదేవిధంగా న్యూజిలాండ్, ఆస్ట్రేలియా, ఆఫ్రికా, యూరప్ దేశాలు కూడా ఈ దృశ్యాన్ని వీక్షించనున్నాయి. ఆకాశ పరిశీలన కేంద్రాలు, ఖగోళ శాస్త్రజ్ఞులు ప్రత్యేక పరికరాలతో దీన్ని అధ్యయనం చేయడానికి సన్నద్ధమవుతున్నారు.
హిందూ సంప్రదాయం ప్రకారం గ్రహణం కాలంలో దేవాలయాలు మూసివేస్తారు. తెలుగు రాష్ట్రాల్లోని ముఖ్యమైన ఆలయాలు ఈ రోజు సాయంత్రం నుంచి కొన్ని గంటల పాటు మూసివేయనున్నారు. గ్రహణం పూర్తయ్యాక, పునఃప్రారంభం చేయడానికి శుద్ధి కార్యక్రమాలు చేపడతారు. ముఖ్యంగా తిరుమల, విజయవాడ కనకదుర్గమ్మ, యాదాద్రి లక్ష్మీనరసింహస్వామి ఆలయాలు సహా అనేక ఆలయాలు ఈ నియమాన్ని పాటించనున్నాయి.
గ్రహణ సమయంలో భక్తులు వ్రతాలు, పఠనాలు, జపాలు చేయడం ఆచారం. కొందరు ఉపవాసం ఉంటారు. అలాగే గర్భిణీ స్త్రీలు గ్రహణ సమయంలో బయటకు వెళ్లరాదు అన్న నమ్మకం ఉంది. చిన్నారులకు, వృద్ధులకు కూడా జాగ్రత్తలు పాటించాలని పెద్దలు సూచిస్తారు.
చంద్రగ్రహణం అంటే భూమి, చంద్రుడు, సూర్యుడు ఒకే సరిహద్దులో ఉన్నప్పుడు, భూమి నీడ చంద్రుడిపై పడుతుంది. అందువల్ల చంద్రుడు ఎరుపు వర్ణంలో మెరిసిపోతాడు. దీనినే సాధారణంగా “బ్లడ్ మూన్” అని పిలుస్తారు. ఈ సంఘటన ప్రకృతిలో భాగమే కానీ శాస్త్రీయంగా ఎలాంటి ప్రమాదం లేదని నిపుణులు చెబుతున్నారు.
గ్రహణం సమయంలో చాలామంది టెలిస్కోప్స్, కెమెరాలు ఉపయోగించి ఆ దృశ్యాన్ని సేకరించడానికి సిద్ధమవుతున్నారు. సోషల్ మీడియాలోనూ ఈ సంఘటనపై చర్చలు జోరుగా సాగుతున్నాయి. “ఎర్రటి చంద్రుడిని ప్రత్యక్షంగా చూడాలా?” అని యువతలో ఆసక్తి కనిపిస్తోంది. పిల్లలకు ఇది ఒక మంచి సైన్స్ పాఠం కావడంతో తల్లిదండ్రులు వారికి ఆకాశం చూపించడానికి సిద్ధమవుతున్నారు.
సంప్రదాయం ప్రకారం గ్రహణ సమయంలో వంట చేయరాదు, భోజనం చేయరాదు అన్న నమ్మకం ఉంది. శాస్త్రవేత్తల ప్రకారం ఇవి సంప్రదాయాలు మాత్రమే. అయినప్పటికీ కొందరు ఇప్పటికీ వాటిని కచ్చితంగా పాటిస్తారు. గ్రహణం ముగిసిన తర్వాత స్నానం చేసి, ఆలయ దర్శనం చేసుకోవడం అనేక కుటుంబాల్లో ఆచారం.
ఈరోజు రాత్రి సంపూర్ణ చంద్రగ్రహణం ఆకాశాన్ని అందంగా మలుస్తుంది. సంప్రదాయ భక్తి భావాలు, శాస్త్రీయ విశ్లేషణలు కలిసిపోయే ఈ సందర్భం ప్రత్యేకం. ఒకవైపు ఆలయాలు మూసివేయబడి పూజలు ఆగిపోతే, మరోవైపు ఖగోళ శాస్త్రజ్ఞులు దీన్ని అధ్యయనం చేస్తారు. సాధారణ ప్రజలకు మాత్రం ఇది జీవితంలో అరుదైన ప్రకృతి కనువిందు.