భారతదేశంలోని సహజ వారసత్వ సంపదలో రెండు ముఖ్యమైన ప్రదేశాలు యునెస్కో రూపొందించిన తాత్కాలిక ప్రపంచ వారసత్వ జాబితాలో చోటు సంపాదించాయి. వాటిలో తిరుమల కొండలు, విశాఖ జిల్లా భీమిలి సమీపంలోని ఎర్రమట్టి దిబ్బలు ఉన్నాయి. వీటితో పాటు మహారాష్ట్రలోని డెక్కన్ ట్రాప్స్, కర్ణాటకలోని సెయింట్ మేరీస్ దీవులు, మేఘాలయ గుహలు, నాగాలాండ్ ఓఫియోలైట్, కేరళ వర్కాల వారసత్వ సంపద కూడా చేర్చబడ్డాయి. ఈ ఏడింటి చేర్పుతో భారతదేశం నుంచి మొత్తం 69 ప్రదేశాలు ఈ జాబితాలో ఉన్నాయి.
తిరుమల కొండలు పవిత్రతకు ప్రతీకగా నిలుస్తాయి. పురాణాల ప్రకారం, శ్రీమహావిష్ణువు శయనించిన ఆదిశేషుడి ఏడు పడగలే సప్తగిరులుగా ప్రసిద్ధి చెందాయి. ఇవే శేషాద్రి, నీలాద్రి, గరుడాద్రి, అంజనాద్రి, వృషభాద్రి, నారాయణాద్రి, వేంకటాద్రి. ప్రతి కొండకీ ప్రత్యేక చరిత్ర ఉండి, తిరుమల గిరులు ఆధ్యాత్మికతతో పాటు జీవ వైవిధ్యానికి నిలయంగా నిలుస్తున్నాయి.
చరిత్రపరంగా కూడా తిరుమల కొండలకు విశేష ప్రాముఖ్యత ఉంది. 1830లో యాత్రాచరిత్రకారుడు ఏనుగుల వీరాస్వామయ్య ఈ ప్రాంతాన్ని సందర్శించి తన రచనల్లో ఇక్కడి ప్రత్యేకతలను వివరించారు. ఈ కొండల్లో రుషులు, మునులు తపస్సు చేసిన ఆనవాళ్లు, తీర్థక్షేత్రాలపై ప్రచారంలో ఉన్న గాథలు, జలపాతాలు, వర్షపు జల్లులు, శీతల గాలులు ప్రకృతి వైభవాన్ని మరింత పెంచుతున్నాయి.
అదే సమయంలో, భీమిలి సమీపంలోని ఎర్రమట్టి దిబ్బలు కూడా విశేష గుర్తింపు పొందాయి. సముద్రతీరానికి 200 మీటర్ల దూరంలో, 10 నుండి 90 మీటర్ల ఎత్తులో ఉన్న ఈ దిబ్బలు వేల సంవత్సరాల క్రితం ఏర్పడ్డాయి. గాలులకు ఎగిరిన ఇసుకరేణువులు దిబ్బలుగా మారడం, వాతావరణ మార్పుల ప్రభావం వల్ల సాగరం వెనక్కి తగ్గడం ఈ భౌగోళిక అద్భుతానికి కారణమని శాస్త్రవేత్తలు చెబుతున్నారు.
ప్రస్తుతం శాస్త్రవేత్తల అంచనా ప్రకారం, ఈ ఎర్రమట్టి దిబ్బలపై కన్పించే ఇసుకరేణువుల వయసు దాదాపు మూడు వేల సంవత్సరాలు. తుది ప్రపంచ వారసత్వ జాబితాలో చోటు దక్కితే, ఈ దిబ్బల పరిరక్షణ మరింత బలంగా జరుగుతుంది. ఈ గుర్తింపు, ఆంధ్రప్రదేశ్ సహజ వారసత్వాన్ని అంతర్జాతీయ స్థాయిలో వెలుగులోకి తెచ్చి, రాబోయే తరాలకు సంరక్షణకు దోహదపడుతుంది.
