ఆంధ్రప్రదేశ్‌ రాష్ట్రంలో నకిలీ మద్యం (Fake Liquor) అమ్మకాలు, కల్తీ బెడద నుంచి ప్రజలను కాపాడటానికి ప్రభుత్వం ఒక కీలకమైన చర్య చేపట్టింది. ముఖ్యమంత్రి చంద్రబాబు నాయుడు 'ఎక్సైజ్ సురక్ష' పేరుతో ఒక సరికొత్త మొబైల్ యాప్‌ను ప్రారంభించారు. ఈ యాప్ ద్వారా ఇకపై మద్యం తాగేవారే స్వయంగా తాము కొనుగోలు చేసిన మద్యం అసలైనదో కాదో సులభంగా తెలుసుకునే వీలు కలుగుతుంది.
ఈ టెక్నాలజీతో కూడిన నిర్ణయం వల్ల కల్తీ మద్యం దందాను సమూలంగా నిరోధించవచ్చని కూటమి ప్రభుత్వం లక్ష్యంగా పెట్టుకుంది. ఇది కేవలం వినియోగదారుల భద్రతకు భరోసా కల్పించడమే కాకుండా, ప్రభుత్వ ఆదాయానికి గండి కొడుతున్న నకిలీ మద్యం మాఫియాకు చెక్ పెట్టాలని కూడా భావిస్తున్నారు.
ఈ సరికొత్త వ్యవస్థలో సామాన్యులు కూడా తమ ఫోన్‌లో ఒక చిన్న స్కాన్ ద్వారా మద్యం నాణ్యతను తెలుసుకోవచ్చు. ఇకపై రాష్ట్రంలో విక్రయించే ప్రతి మద్యం బాటిల్‌పై క్యూఆర్ కోడ్ (QR Code) ముద్రించడం తప్పనిసరి చేస్తూ ప్రభుత్వం నిబంధన విధించింది. మద్యం కొనుగోలు చేసినవారు తమ స్మార్ట్‌ఫోన్‌లోని 'ఎక్సైజ్ సురక్ష' యాప్‌తో ఈ క్యూఆర్ కోడ్‌ను స్కాన్ చేయాల్సి ఉంటుంది.
స్కాన్ చేసిన వెంటనే ఆ మద్యం బాటిల్‌కు సంబంధించిన తయారీ వివరాలు, ప్రభుత్వం అనుమతి, అసలు ధర వంటి పూర్తి వివరాలు ఫోన్ స్క్రీన్‌పై కనిపిస్తాయి. దీని ద్వారా అది ప్రభుత్వ అనుమతి పొందిన అసలైన మద్యమా లేక నకిలీదా అనేది స్పష్టంగా తెలిసిపోతుంది.
ఈ యాప్‌తో పాటు, మద్యం అమ్మకాల విషయంలో ప్రభుత్వం ఎక్సైజ్ సిబ్బందికి, దుకాణాలకు కూడా కొన్ని నియమాలను కఠినతరం చేసింది. ప్రతి దుకాణం, బార్‌ల వద్ద విక్రయించే మద్యం నాణ్యమైనదని ధ్రువీకరించినట్లు ప్రత్యేక సూచీలు ఏర్పాటు చేయాలి.
ఎక్సైజ్ సిబ్బంది తప్పనిసరిగా మద్యం దుకాణాల్లో తనిఖీలు నిర్వహించాలి. తనిఖీ వివరాలను అక్కడున్న రిజిస్టర్‌లో నమోదు చేయాలి. ప్రతి దుకాణం, బార్‌లో రోజువారీ మద్యం విక్రయాలకు సంబంధించిన రిజిస్టర్‌ను కచ్చితంగా నమోదు చేయాలి.
డిపో నుండి మద్యం అందిన తర్వాత, కనీసం 5 శాతం సీసాలను తప్పనిసరిగా స్కాన్ చేసి నాణ్యతను నిర్ధారించుకోవాలి. మద్యం సీసాపై సీల్, క్యాప్, హోలోగ్రామ్ వంటి ప్రామాణికతను విక్రయించేటప్పుడు తనిఖీ చేయాలి.
ప్రభుత్వం ఈ నకిలీ మద్యం నివారణలో ప్రజల భాగస్వామ్యాన్ని కూడా పెంచాలని చూస్తోంది. నకిలీ మద్యాన్ని గుర్తిస్తే వెంటనే ఎక్సైజ్ శాఖకు ఫిర్యాదు చేసేందుకు పర్యవేక్షణ వ్యవస్థను అందుబాటులోకి తీసుకురావాలి. ఫిర్యాదులను ఇరవై నాలుగు గంటల్లోనే విచారించి నివేదించాలి. నకిలీ మద్యాన్ని విక్రయించినట్లు రుజువైతే, వారి లైసెన్స్ రద్దు చేసి, తదుపరి విచారణ చర్యలు చేపట్టాలని ప్రభుత్వం ఆదేశించింది.
'ఎక్సైజ్ సురక్ష' యాప్ వినియోగంపై ప్రజలకు విస్తృతంగా అవగాహన కల్పించాలని అధికారులను ఆదేశించారు. అన్ని బార్లు, వైన్ షాపుల వద్ద యాప్‌ను ఎలా ఉపయోగించాలో వివరించే సమాచార బోర్డులను ఏర్పాటు చేయాలని స్పష్టం చేసింది.
మొత్తానికి, టెక్నాలజీని ఉపయోగించి ప్రజారోగ్యాన్ని కాపాడటానికి ఏపీ ప్రభుత్వం తీసుకున్న ఈ 'ఎక్సైజ్ సురక్ష' నిర్ణయం నిజంగానే ఒక సాహసోపేతమైన, కీలకమైన అడుగు అని చెప్పవచ్చు.
