ఇటీవలి అంతర్జాతీయ పరిణామాలు, అమెరికా తీసుకున్న కఠిన నిర్ణయాలు భారత ఆర్థిక వ్యవస్థపై గణనీయమైన ప్రభావం చూపుతున్నాయి. ముఖ్యంగా రూపాయి విలువపై తీవ్రమైన ఒత్తిడి నెలకొంది. డాలర్తో పోలిస్తే రూపాయి క్షీణతను అరికట్టేందుకు రిజర్వ్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా (ఆర్బీఐ) దూకుడు చర్యలు చేపట్టింది. ఆగస్టు నెలలో ఒక్కసారిగా 7.69 బిలియన్ అమెరికన్ డాలర్లను (సుమారు రూ. 67 వేల కోట్లు) మార్కెట్లోకి విడుదల చేయడం ద్వారా రూపాయి స్థిరత్వం కాపాడేందుకు ఆర్బీఐ చురుకైన పాత్ర పోషించింది. ఈ చర్యల వల్ల తాత్కాలికంగా అయినా రూపాయి పతనం ఆగి కొంత స్థిరత్వం సాధించగలిగింది.
డాలర్ విలువ పెరగడం, విదేశీ పెట్టుబడులు తగ్గడం, దిగుమతుల వ్యయం పెరగడం వంటి అంశాల కారణంగా రూపాయి బలహీనపడింది. ఆగస్టులో రూపాయి విలువ డాలర్తో పోలిస్తే 88కి పడిపోవడంతో ఆర్బీఐ జోక్యం తప్పలేదు. మార్కెట్లో డాలర్ల కొరత ఏర్పడినపుడు ఆర్బీఐ తన విదేశీ మారక నిల్వల నుంచి డాలర్లను విక్రయిస్తుంది. దీని వలన డాలర్ల సరఫరా పెరిగి, రూపాయి మరింతగా పడిపోకుండా కాపాడుతుంది. జూలైతో పోలిస్తే ఆగస్టులో ఆర్బీఐ అమ్మిన డాలర్ల పరిమాణం మూడు రెట్లు ఎక్కువగా ఉండడం, దేశ ఆర్థిక పరిస్థితుల్లో నెలకొన్న ఒత్తిడిని సూచిస్తోంది.
అదే సమయంలో, ఆర్బీఐ మరో వ్యూహాత్మక నిర్ణయం తీసుకుంది — బంగారం నిల్వలను పెంచడం. రెండు నెలల విరామం తర్వాత సెప్టెంబర్లో 200 కిలోల బంగారాన్ని కొనుగోలు చేయడం ద్వారా మొత్తం నిల్వలను 880.18 టన్నుల వరకు పెంచింది. దీని విలువ సుమారు రూ. 8.36 లక్షల కోట్లుగా ఉంది. బంగారం నిల్వలు పెరగడం అనేది కేవలం పెట్టుబడి కాకుండా, దేశ కరెన్సీకి ఒక రక్షణ కవచంలా పనిచేస్తుంది. అంతర్జాతీయ మార్కెట్లో బంగారం స్థిరమైన ఆస్తిగా పరిగణించబడుతుంది కాబట్టి, ఆర్బీఐ ఈ దిశలో తీసుకున్న నిర్ణయం రూపాయికి బలాన్ని చేకూర్చే చర్యగా విశ్లేషకులు భావిస్తున్నారు.
బంగారం నిల్వలు ఎక్కువగా ఉన్న దేశం ఆర్థికంగా మరింత విశ్వసనీయంగా పరిగణించబడుతుంది. ఇది ఆ దేశ రేటింగ్ పెరగడంలోనూ, తక్కువ వడ్డీ రేట్లతో అంతర్జాతీయ రుణాలు పొందడంలోనూ సహాయపడుతుంది. ఆర్బీఐ ప్రస్తుతం అమలు చేస్తున్న "ద్వంద్వ వ్యూహం" — ఒకవైపు డాలర్ల విక్రయం ద్వారా రూపాయిని కాపాడటం, మరోవైపు బంగారం నిల్వలను పెంచడం — భారత కరెన్సీ స్థిరత్వానికి దీర్ఘకాలిక రక్షణగా మారనుంది. గ్లోబల్ మార్కెట్లో అనిశ్చితి పెరుగుతున్న వేళ ఈ చర్యలు దేశ ఆర్థిక వ్యవస్థకు దృఢతను ఇవ్వగలవని నిపుణులు అభిప్రాయపడుతున్నారు.