ఒకప్పుడు ఎన్నో రాజవంశాలు రాజధానిగా చేసుకుని పాలించిన ఢిల్లీ నేడు వాయు కాలుష్యంతో ఉక్కిరిబిక్కిరి అవుతోంది. ఒకప్పుడు మహారాజుల శోభను ప్రతిబింబించిన ఈ నగరం ఇప్పుడు ప్రమాదకరమైన గాలిలో మగ్గిపోతోంది. శ్వాస తీసుకోవడమే కష్టంగా మారింది.
సెంట్రల్ పొల్యూషన్ కంట్రోల్ బోర్డు (CPCB) తాజా వివరాల ప్రకారం ఆదివారం ఉదయం ఢిల్లీలో వాయు నాణ్యత సూచిక (AQI) 373గా నమోదైంది. ఇది వెరీ పూర్ స్థాయికి చెందుతుంది. అంటే గాలి నాణ్యత అత్యంత ప్రమాదకర స్థాయిలో ఉందని అర్థం.
ప్రధానంగా ఉత్తర ఢిల్లీలోని వజీర్పూర్ ప్రాంతంలో AQI 432గా ఉండగా, దక్షిణ ఢిల్లీలోని ఆర్.కే.పురం ప్రాంతంలో 425గా ఉంది. బురారి (412), బవానా (413), ద్వారకా సెక్టార్-8 (407), జహంగీర్పురి (402), మూండ్కా (404), నెహ్రూ నగర్ (403), పంజాబీ బాగ్ (403), పూసా (404), చాంద్నీ చౌక్ (414), రోహిణి (415), సిరి ఫోర్ట్ (403), వివేక్ విహార్ (407) వంటి ప్రాంతాలు కూడా సీవియర్ స్థాయికి దగ్గరగా ఉన్నాయి.
కేవలం మూడు ప్రాంతాల్లో మాత్రమే గాలి నాణ్యత కొంచెం మెరుగ్గా ఉంది — NSIT ద్వారకా (254), దిల్షాద్ గార్డెన్ (270), ఢిల్లీ టెక్నాలజికల్ యూనివర్సిటీ (292).
CPCB ప్రకారం, AQI 0–50 ‘గుడ్’, 51–100 ‘సాటిస్ఫాక్టరీ’, 101–200 ‘మోడరేట్’, 201–300 ‘పూర్’, 301–400 ‘వెరీ పూర్’, 401–500 ‘సీవియర్’ స్థాయిగా పరిగణిస్తారు.
వాతావరణ విభాగం (IMD) సమాచారం ప్రకారం, ఢిల్లీలో గాలి వేగం చాలా తక్కువగా ఉంది. సఫ్దర్జంగ్ వాతావరణ కేంద్రం ప్రకారం దృష్టి దూరం కేవలం 900 మీటర్లు మాత్రమే. పాలమ్ ప్రాంతంలో 1,300 మీటర్లు. గాలి వేగం గంటకు 4 కిమీ మాత్రమే ఉంది. ఈ కారణంగా కాలుష్యకణాలు వ్యాప్తి చెందక గాలిలోనే నిలిచిపోతున్నాయి.
IMD అంచనా ప్రకారం, ఆదివారం గరిష్ట ఉష్ణోగ్రత 31 డిగ్రీలు, కనిష్టం 18 డిగ్రీల చుట్టూ ఉండే అవకాశం ఉంది. తేమ శాతం 73%గా నమోదైంది.
కాలుష్యానికి కారణాలు
గాలి మార్పు లేకపోవడం
రాత్రి, ఉదయం శీతల వాతావరణం
తక్కువ గాలి ప్రవాహం
వాహనాలు, పరిశ్రమల ఉద్గారాలు
ప్రజలకు జాగ్రత్తలు
నిపుణులు హెచ్చరిస్తూ ఈ పరిస్థితి ప్రజల ఆరోగ్యానికి తీవ్రమైన ప్రమాదమని చెబుతున్నారు. ముఖ్యంగా చిన్నపిల్లలు, వృద్ధులు, ఊపిరితిత్తుల సమస్యలున్నవారు ఇంట్లోనే ఉండాలని సూచిస్తున్నారు.
ప్రభుత్వం ప్రజలకు కొన్ని సూచనలు చేసింది:
అత్యవసరమైతే తప్ప బయటకు వెళ్లకూడదు
బయటకు వెళ్లేటప్పుడు తప్పనిసరిగా N95 మాస్క్ ధరించాలి
ఇంట్లో ఎయిర్ ప్యూరిఫైర్ ఉపయోగించాలి
వృద్ధులు, పిల్లలు బయట ఎక్కువసేపు గడపకూడదు
CPCB మరియు IMD అంచనాల ప్రకారం, గాలి నాణ్యత కొద్ది రోజుల్లో కొంత మెరుగుపడే అవకాశం ఉన్నా, ఇప్పటికీ జాగ్రత్తలు తప్పనిసరి. కాలుష్య రహిత ఢిల్లీ కోసం ప్రభుత్వ చర్యలతో పాటు ప్రజల సహకారం కూడా అత్యంత అవసరం.