అంతరిక్ష భద్రతలో చరిత్ర సృష్టించే సంఘటన చోటుచేసుకుంది. తొలిసారిగా చైనా అంతరిక్ష సంస్థ (CNSA) నాసాకు ఉపగ్రహ ఢీ ప్రమాదం గురించి ముందుగా హెచ్చరిక పంపింది. ఈ ఘటనను నాసా అధికారులు అంతర్జాతీయ అంతరిక్ష సదస్సులో వెల్లడించారు.
సాధారణంగా ఇలాంటి సందర్భాల్లో నాసా చైనాకు సమాచారం ఇచ్చి, తాము కదలికలు చేస్తారు. కానీ ఈసారి పరిస్థితి పూర్తి భిన్నంగా మారింది. చైనా ముందుగానే నాసాను అప్రమత్తం చేసి, మేమే మా ఉపగ్రహాన్ని కదిలిస్తాము” అని తెలియజేసింది. నాసా మాత్రం తన ఉపగ్రహాన్ని అదే స్థితిలో ఉంచింది.
ఈ పరిణామం ప్రపంచ అంతరిక్ష రంగంలో సహకారానికి కొత్త దారితీస్తుందని నిపుణులు విశ్లేషిస్తున్నారు.
పెరుగుతున్న ఉపగ్రహాలు – భూమికి సమీప కక్ష్యల్లో ట్రాఫిక్ భయం
ఇటీవలి సంవత్సరాల్లో ఉపగ్రహాల సంఖ్య వేగంగా పెరుగుతోంది. స్పేస్ఎక్స్ సంస్థ యొక్క స్టార్లింక్ నెట్వర్క్, చైనాకు చెందిన గువోవాంగ్ మరియు థౌజండ్ సెయిల్స్ కాంతి వలయాలు (constellations) భూమికి సమీప కక్ష్యలను మరింత రద్దీగా మార్చాయి.
ఉపగ్రహాల సంఖ్య పెరగడంతో ఢీ ప్రమాదాలు, దాంతో పాటు అంతరిక్ష వ్యర్థాలు (space debris) కూడా పెరిగే ప్రమాదం ఉంది. ఈ సమస్యను పరిష్కరించేందుకు చైనా ఇప్పటికే తన 2022 అంతరిక్ష ప్రణాళికల్లో “డిబ్రీస్ రిమూవల్”కు ప్రాధాన్యం ఇచ్చింది.
ఈ సారి నాసాకు ముందస్తుగా సమాచారం ఇవ్వడం ద్వారా చైనా తన ఆర్బిటల్ అవేర్నెస్ సామర్థ్యాలను ప్రదర్శించింది. ఈ స్థాయిలో కక్ష్య పర్యవేక్షణ చేయగల సాంకేతిక నైపుణ్యం ఇప్పటి వరకు అమెరికా, యూరోప్, రష్యా వంటి దేశాలకే పరిమితమని భావించబడింది.
అంతరిక్ష భద్రతలో ప్రపంచ సహకారం అవసరం
రాయిటర్స్ విశ్లేషణ ప్రకారం, పెరుగుతున్న “స్పేస్ జంక్” సమస్యను ఎదుర్కొనడానికి ప్రపంచస్థాయి భాగస్వామ్యం అవసరమని నిపుణులు పిలుపునిస్తున్నారు. చైనా అధ్యక్షుడు షీ జిన్పింగ్ కూడా అంతర్జాతీయ డిబ్రీస్ ట్రాకింగ్ సెంటర్ ఏర్పాటు చేయాలని సూచించారు.
ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఉన్న ప్రభుత్వ సంస్థలు, ప్రైవేట్ ఆపరేటర్లు తమ తమ డేటాను పంచుకుంటే ప్రమాదకరమైన “నీర్ మిస్సెస్”ని నివారించవచ్చని శాస్త్రవేత్తలు అభిప్రాయపడుతున్నారు.
నాసా మరియు చైనా మధ్య నేరుగా కమ్యూనికేషన్ను అమెరికా “వోల్ఫ్ సవరణ” చట్టం పరిమితం చేసినా, ఈ సారి పరస్పర సమాచార మార్పిడి రాజకీయ అడ్డంకులను దాటిందని విశ్లేషకులు అంటున్నారు.
గ్లోబల్ స్పేస్ సేఫ్టీకి కొత్త దిశ
ఈ చారిత్రాత్మక సమన్వయం భవిష్యత్తులో అంతరిక్ష ట్రాఫిక్ కంట్రోల్లో పెద్ద మార్పులకు నాంది కావచ్చని భావిస్తున్నారు. ఇప్పటికే వేలాది ఉపగ్రహాలు భూమికి సమీపంగా తిరుగుతున్న పరిస్థితిలో, దేశాల మధ్య సమన్వయం లేకుంటే విపత్తులు తప్పవు.
చైనా ఈ చర్యతో “స్పేస్ సేఫ్టీ” విషయంలో ముందడుగు వేసిందని అంతరిక్ష పరిశీలకులు పేర్కొన్నారు. ఇది కేవలం ఒక ఢీ నివారణ మాత్రమే కాకుండా, భవిష్యత్తులో అంతరిక్ష సహకారం సాధ్యమనే నమ్మకాన్ని పెంచిన ఘట్టంగా చరిత్రలో నిలిచిపోతుంది