మఖానా లేదా తామర గింజలు (Lotus Seeds) ఆరోగ్యానికి ఎంతో మేలు చేసే సూపర్ ఫుడ్గా గుర్తించబడ్డాయి. ఇవి చూడ్డానికి పాప్కార్న్లా ఉండటంతో చాలామంది వీటిని స్నాక్లా ఎంజాయ్ చేస్తారు. ఇటీవల ప్రధాని నరేంద్ర మోదీ కూడా మఖానా తనకు ఇష్టమైన స్నాక్ అని చెప్పడంతో ఇది మరింత పాపులర్ అయింది. ఇంగ్లీషులో వీటిని "ఫాక్స్ నట్స్" అని పిలుస్తారు. వీటిలో విటమిన్లు, మినరల్స్, యాంటీఆక్సిడెంట్స్ పుష్కలంగా ఉండటంతో ఆరోగ్యానికి ఎన్నో లాభాలు అందిస్తాయి. వీటిని రోస్ట్ చేసుకుని తిన్నా, కర్రీలు, సలాడ్లు, స్వీట్స్లో కలిపినా శరీరానికి మంచి బలం అందుతుంది.
తామర గింజలను తినే విధానం కూడా చాలా సులభం. లో ఫ్లేమ్లో కొద్దిగా నెయ్యి లేదా నూనె వేసి వీటిని రోస్ట్ చేసుకుంటే క్రంచీగా మారతాయి. తర్వాత ఉప్పు, మిరియాల పొడి లేదా చాట్ మసాలా వేసుకుంటే రుచిగా ఉంటాయి. అంతేకాకుండా సూప్స్, కర్రీలు, సలాడ్లు, బిర్యానీ, కేక్స్, పాయసం, లడ్డూ వంటి వంటల్లో కూడా మఖానా వాడుకోవచ్చు. దీనివల్ల రుచి పెరగడమే కాకుండా పోషకాలు కూడా చేరతాయి.
అయితే మఖానా తినేటప్పుడు పరిమితి తప్పనిసరిగా పాటించాలి. రోజుకు సుమారు 30 గ్రాములు అంటే ఒక గుప్పెడు మాత్రమే తినాలని నిపుణులు సూచిస్తున్నారు. లిమిట్ దాటితే కడుపులో గ్యాస్, పొట్ట ఉబ్బరం వంటి సమస్యలు రావచ్చు. మఖానాలో కాల్షియం ఎక్కువగా ఉండటం వల్ల అధికంగా తీసుకుంటే కిడ్నీలో రాళ్లు ఏర్పడే ప్రమాదం ఉంది. అదేవిధంగా ఎక్కువగా తింటే వెయిట్ గెయిన్ అవ్వొచ్చు. అందుకే పరిమిత మోతాదులోనే తినడం సేఫ్.
మఖానా ఆరోగ్యానికి అనేక ప్రయోజనాలను అందిస్తుంది. దీని గ్లైసెమిక్ ఇండెక్స్ చాలా తక్కువగా ఉండటం వల్ల బ్లడ్ షుగర్ లెవెల్స్ను కంట్రోల్లో ఉంచుతుంది. అందుకే షుగర్ ఉన్నవారికి ఇది మంచి స్నాక్ ఆప్షన్. అలాగే దీంట్లో ఉండే యాంటీఆక్సిడెంట్స్ శరీరంలో ఆక్సిడేటివ్ స్ట్రెస్ తగ్గించడంతో స్కిన్ హెల్త్ మెరుగుపడుతుంది. గ్లూటమిన్, సిస్టీన్, అర్జినైన్, మిథియోనిన్ వంటి అమైనో యాసిడ్స్ స్కిన్ ఎలాస్టిసిటీ పెంచి ముడతలు రాకుండా కాపాడతాయి. తామర గింజలు తినడం వలన బ్యాడ్ కొలెస్ట్రాల్ తగ్గి హార్ట్ హెల్త్ మెరుగుపడుతుంది.
ఇంకా మఖానా వెయిట్ లాస్కి కూడా ఉపయోగపడుతుంది. ఇందులో ప్రోటీన్, ఫైబర్ ఎక్కువగా ఉండటంతో తిన్న తర్వాత ఎక్కువ సేపు ఆకలి వేయదు. దీంతో ఎక్కువ ఫుడ్ తీసుకోకుండా సహజంగానే వెయిట్ తగ్గుతుంది. తక్కువ క్యాలరీలు ఉండటం వల్ల డైట్లో ఇది మంచి ఆప్షన్. అంతేకాకుండా ఇందులో కాల్షియం, మెగ్నీషియం, ఐరన్, పొటాషియం వంటి మినరల్స్ పుష్కలంగా ఉండటం వల్ల ఎముకలు బలపడతాయి, శరీరానికి అవసరమైన శక్తి అందుతుంది.
అయినా అందరికీ మఖానా సూట్ అవుతుందనేది కాదు. నట్స్ లేదా గింజలకు అలర్జీ ఉన్నవారు మఖానా తినే ముందు జాగ్రత్త వహించాలి. అలాగే కిడ్నీ సమస్యలు ఉన్నవారు, లేదా ప్రత్యేకమైన డైట్ ఫాలో అవుతున్నవారు తప్పనిసరిగా డాక్టర్ సలహా తీసుకున్న తర్వాతే మఖానా తీసుకోవాలి.
మొత్తం మీద, మఖానా ఒక హెల్తీ స్నాక్ ఆప్షన్. సరైన మోతాదులో తీసుకుంటే బ్లడ్ షుగర్ కంట్రోల్ నుంచి వెయిట్ లాస్ వరకు ఎన్నో ప్రయోజనాలు అందిస్తుంది. కానీ మోతాదు మించితే కొన్ని రకాల సమస్యలు వచ్చే అవకాశం ఉంది. అందుకే మఖానాను పరిమితంగా తీసుకోవడం ఆరోగ్యానికి మేలని నిపుణులు సూచిస్తున్నారు.