భారత్ మరియు చైనా మధ్య వాణిజ్య సంబంధాలు సవాళ్లతో కూడి ఉంటాయి. తూర్పు లద్దాఖ్‌లోని సరిహద్దు సమస్యల తర్వాత, రెండు దేశాల మధ్య రాజకీయ-సైనిక సంబంధాలు కొన్ని సంవత్సరాల పాటు నిలకడగా లేవని చెప్పుకోవాలి. అయితే తాజాగా వాణిజ్య రంగంలో కూడా కొత్త సమస్యలు రాకుండా ఉన్నట్లుగా లేదు. చైనా ఇటీవల భారత్ దేశీయంగా ఇంధన రహిత వాహనాలు (EV) మరియు బ్యాటరీల తయారీకి ఇచ్చే రాయితీలపై అంతర్జాతీయ వాణిజ్య సంస్థ (WTO) వద్ద ఫిర్యాదు చేసింది.
చైనా వాణిజ్య మంత్రిత్వ శాఖ తెలిపిన వివరాల ప్రకారం, భారత్ ఇచ్చిన రాయితీలు ప్రధానంగా దేశీయ పరిశ్రమలను ప్రోత్సహించడానికి ఉద్దేశించబడ్డాయి. కానీ ఈ విధానం అంతర్జాతీయ వాణిజ్య నియమాలను ఉల్లంఘిస్తున్నట్లు చైనా పేర్కొంది. విదేశీ ఉత్పత్తుల కంటే భారతీయ ఉత్పత్తులకు ప్రాధాన్యం ఇవ్వడం WTO నిబంధనలకు విరుద్ధమని చైనా అభిప్రాయపడుతోంది. చైనా పరిశీలన ప్రకారం, ఈ చర్యల వల్ల ఇతర దేశాల చట్టబద్ధమైన వాణిజ్య హక్కులు ప్రభావితమవుతున్నాయి.
తూర్పు లద్దాఖ్‌లో జరిగిన సైనిక ఉద్రిక్తతల తర్వాత, రెండు దేశాల మధ్య అనుసంధానం కొంత తగ్గింది. అయితే కొద్దిరోజులుగా కొన్ని పాజిటివ్ సంకేతాలు కనిపిస్తున్నాయి. చైనా, భారత్ మార్కెట్‌లో తమ ఈవీ ఉత్పత్తులను పెంచడానికి ప్రయత్నిస్తోంది. ముఖ్యంగా BYD వంటి చైనా కంపెనీలు భారతీయ ఈవీ విపణిపై దృష్టి సారించాయి.
భారత్ స్పష్టమైన ప్రతిస్పందన ఇచ్చింది. WTO నిబంధనల ప్రకారం, చైనా ముందుగా భారత్‌తో చర్చలు ప్రారంభించాలని కోరింది. భారత వాణిజ్య కార్యదర్శి రాజేశ్ అగర్వాల్ చైనాతో సమావేశమయ్యారు. భారత ప్రభుత్వం, పరిశ్రమల మంత్రిత్వ శాఖ ద్వారా, చైనా ఆరోపణలను సవివరంగా పరిశీలిస్తుందని తెలిపారు.
భారత్, దేశీయంగా ఇంధన రహిత వాహనాల తయారీలో పెరుగుదలకు ఉత్పత్తి ఆధారిత ప్రోత్సాహక పథకాలు (PLI) చేపట్టింది. ఈ పథకాలు భారతీయ పరిశ్రమలకు లాభం చేకూర్చడానికి, కొత్త పరిశ్రమలను ఆకర్షించడానికి ఉద్దేశించబడ్డాయి. చైనా చేసిన ఫిర్యాదుల కారణంగా, భారత ప్రభుత్వం పథకాలను మరింత జాగ్రత్తగా సమీక్షిస్తోంది.
చర్చల ద్వారా సమస్య పరిష్కారం కాకపోతే, ఈ వివాదం WTO వివాద పరిష్కార కమిటీకి వెళ్లే అవకాశాలు ఉన్నాయి. ఇది రెండు దేశాల వాణిజ్య సంబంధాలపై ప్రాధాన్యత కలిగిన సంఘటనగా భావించవచ్చు. అంతర్జాతీయ వాణిజ్య నిబంధనలు, దేశీయ అభివృద్ధి వ్యూహాల మధ్య సమతుల్యత సాధించడం ఈ సందర్భంలో కీలకమని నిపుణులు చెబుతున్నారు.
